حـیـات

در رابطه با پیدایش حیات اولیه امروزه سه تا نظریه وجود دارد یکی می گوید حـیات در جو آغاز شده, دیگری شده می گوید در اعماق اقـیانوسها, و سومی می گوید حیات اولیه از فضا آمده است

در رابطه با پیدایش حیات اولیه امروزه سه تا نظریه وجود دارد: یکی می گوید حـیات در جو آغاز شده، دیگری شده می گوید در اعماق اقـیانوسها، و سومی می گوید حیات اولیه از فضا آمده است.

۱) نظریه اول که می گوید حیات در ابتدا در اتمسفر آغاز شده می گوید: بافتهای اصلی حیات در انتهای بالای اتمسفر شکل گرفته که متشکل از گازهای غـیر ارگانیک بوده است. وضعـیت بد هوائی (طوفان، برق،...) و فعالیتهای آتش فشانی و تشعشعات خورشیدی، گازهائی مانند متان و هیدروژن را و امونیاک را به مولکـولهای ارگانیکی (آلی) تبدیل نموده و بافـتهای آن را پایه گذاری کرده است.

۲) نظریه دوم که محل تولـد حیات اولیه را در جائی در چشمه های در اعماق آب می داند می گوید: ماده ارگانیکی اولیه در محیطی غنی از لحاظ غـذائـی در چند کـیلومتر در زیر سطح آب آغاز شده است. در زیر چشمه های آبی ستونهای آبی قوی ای وجود داشته که با فشار بیرون می زده و مواد معدنـی را با خود بیرون می داده، و گرمای لازم برای ایجاد حیات نیز را ایجاد می کرده بوده است.

۳) نظریه سوم که می گوید:حیات اولیه در فضا شکل گرفته می گوید: بافتهای اصلی حیات در زمین پیدا و آغاز نشده، بلکه از فضای دور دست آمده. ماده ارگانیک که روی خاکستر (یا غـبار) بین سیارات نشسته بوده به اتمسفر وارد شده و بزمین افتاده. و یا شاید ستاره ای از ستاره های دنباله دار ماده ارگانیسمی اولیه را از فضا با خود به زمین رسانده باشد.

● محل پیدایش حیات در قرآن:

{قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ}[العنکبوت : ۲۰]

« به آنها بگو: بروید در زمین و ببینید خدا چگـونه حیات را آغاز کرد. به همان سادگی نیز در مرتبه عالیتری حیات آخرت را ایجاد خواهد نمود»!

▪ نکات آیه:

۱) حیات در زمین آغاز شده:

عناصر لازم برای ایجاد بافتهای اصلی حیات اولیه روی زمین در مردابهای آتشفـشانی و موارد مشابهآن وجود داشته است.هر چند تحولات جوی نیز در- آن نقش داشته بوده باشد.

۲) آغاز حیات قابل شناخت است:

انسان فعلا بافتها و عناصر اصلی ساده ترین شکل حیات را شناخته است.

آیه در پاسخ به کسانی است که می گویند روز قـیامتزنده نخواهند شد. قرآن در پاسخ به آنها از آنها می خواهد که بروند وببینند که حیات چگونه آغاز شـده، (۱۴۰۰ سال پیش گفته "بروید ببینید حیات چگونه آغاز شده")!. و همانگونه کهفعلاً آنرا ایجاد نموده، به همان سادگی نیز آنرا در آخرت ایجاد خواهد نمود.

(حرف ثـُـمَّ در آیه برای بیان "رتبه، رده، و مدار بالاتر و عالـیـتـر" است که از معانی آنست).

الف) حـیـات اولـیـه:

{وَهُوَ الَّذِی خَلَقَ مِنَ الْمَاء بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَصِهْراً}[ الفرقان: ۵۴]

«و این خدا بود که موجود بی ریش و پشمی را در آب آفرید، مدت کوتاهی بعد خلقـت آنرا نـَسَبی (یعنی: از خود آن) و از طریق جفت گیری قرار داد».

«بَـشَـر» در آیه به مـعـنی: موجود بی مو و ریش و پشم و پولک است که از جمله معانی آن است. ( و به انسان به اعتبار «بی ریش و پشم» بودن وی نسبت به سایر مـوجودات بَـشَـر اطلاق شـده است). بَـشَـر در آیه به معـنی: «لخت» نیز می تواند باشد که از معانی آن است.

«صَـهْـر» در اصل به معنی: گداخـتن و ذوب نمودن و پیوند خوردن است. در وزنهای دیگر به معنی: داماد شدن و پیوند محرمیت خوردن با کسی و مفاهیمی در این زمینه بکار رفـته است. و صِـهْـرْبه معنی: گداختگی ـــ داماد ــ شوهر خواهر ـــ پیوند محرمیت، پیوند زناشوئی و مفاهیمی از این قبیل است. و در آیه به معنی: جفـت گیری و آمیزش دو جنس مخالف بکار گرفته شده که از معانی آن است.

مِـنْبه معنی «در» است که از معانی آن است. مانند:{إِذَا نُودِی لِلصَّلَاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ}[الجمعة:۹] که «مِـنْ» در آیه به معنی « فی یوم الجمعه» است.

▪ نکات آیه:

۱) اولین موجود زنده موجود بی ریش و پشم (لخت) بودهاست. پس از مدت کوتاهی از آفرینش آن، آفرینش آن بطورنَسَبی (یعنی: از طریق تکثیر یابی خود آن) و از طریق جفت گیری صورت گرفته:

بر اساس شناختی که امروز انسان از حیات دارد، ابـتـدائی تـریـن شکـل حـیات یک مـولکول لخت بـوده است. ابتدا خود را تکثیر می کرده و بعد به دو جفت نر و ماده تکامل پیدا کرده و جفـت گیری صـورت گـرفـتـه است. چـیـزی که انسان به آن رسیده چیزی بهتر و بیشتر از آنچه آیه توصیف کرده و گفـته در برندارد.

۲) هنوز هم حیات به شکل تکثیر موجود زنده وجود دارد:

فـعـل جَـعْــل به معنی « قرار دادن» بر اسـتمـرار دلالت دارد. وقتی آیه می گوید: آفرینش آن موجود اولیه را بطور نـَسَـبی و صهری « قرار داد»، به این معنی است که "هردو حالت (نـَسَـبی و صهری) همچنان ادامه دارد". یعنی امروزه "تکثیر شدن" نیز مانند "جفـت گیری کردن" وجود دارد.

امروزه نیز تک یاختگان نخستین همچنان به تولید مثل از طریق تقسیم شدن ادامه می دهند. یک ارگانیسم ساده تک سلولی مثل آمیب خود را به دو قسمت تقسیم میکند.

نویسنده: محمد احسان خرامید