ژاپنی ها, رکوردداران توپ طلا

عزیزی, دایی, مهدوی کیا و کریمی بازیکنان ایرانی بوده اند که در سال های گذشته عنوان مرد سال فوتبال آسیا را به دست آورده اند

جایزه عنوان مرد سال فوتبال آسیا به طور رسمی از سال ۱۹۹۴ اهدا می‌شود، ولی قبل از ۱۹۹۴ نیز این جایزه به‌‌طور غیررسمی اهدا شده است و حتی برندگان جوایز ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۳ از سوی فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال انتخاب می‌شدند.

با این وصف، طی ۲۳ دوره گذشته انتخاب مرد سال فوتبال آسیا، در شش دوره ژاپنی‌ها موفق به کسب این عنوان ارزشمند شده‌اند که از این حیث رکوردی برای کشورشان به جا گذاشته‌اند. پس از ژاپنی‌ها، ایرانی ‌ها و عربستانی‌ها با کسب چهار عنوان، در رده بعدی قرار گرفته‌اند و سپس کره‌ای‌ها که تنها با یک بازیکن سه عنوان مرد سالی آسیا را به خود اختصاص داده‌اند و به همین جهت، کیم جو سونگ کره‌ای رکورد دار این عنوان در قاره به شمار می‌رود.

با این توضیح، مردان سال فوتبال آسیا از سال ۱۹۸۸ به این سو را مرور می‌کنیم:

۱۹۸۸ـ در این سال احمد راضی از عراق با کسب ۲۶ امتیاز مرد سال فوتبال آسیا شد. این هافبک سریع، بلند قامت و گلزن، عضو باشگاه الرشید این کشور بود و به‌دنبال درخشش نسبی در جام جهانی ۱۹۸۶، در جام ملت‌های آسیا که در کشور قطر برگزار شد هم مهره‌ای شاخص بود.

۱۹۸۹ـ کیم جوسونگ کره‌ای دومین برنده این جایزه بود. او در زمان عضویت در تیم دوو رویالز این جایزه را تصاحب کرد. کیم جو سونگ جوان، در رقابت‌های مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا، چهره‌ای تمام عیار و گلزن از خود به نمایش گذاشته بود.

۱۹۹۰ـ به‌دنبال درخشش نسبی کیم جو سونگ در جام جهانی ایتالیا و همچنین بازی‌های آسیایی پکن، او برای دومین سال پیاپی، مرد سال فوتبال آسیا شد. در این سال فرشاد پیوس مهاجم آماده آن زمان ایران و پرسپولیس به لطف گل‌های زیاد خود، تا آستانه کسب این عنوان پیش رفت؛ ولی نتوانست کیم جو سونگ را جا بگذارد.

۱۹۹۱ـ باز هم کیم جو سونگ برای سومین سال متوالی این جایزه را تصاحب کرد تا رکوردی جاودانه از خود به جا بگذارد؛ رکوردی که هنوز هم شکسته نشده است. در آن سال، کاپیتان تیم ملی کره شمالی رتبه دوم را به‌دست آورد و عبدالصمد مرفاوی از ایران، به‌دلیل نقش تعیین‌کننده‌اش در قهرمانی استقلال در جام باشگاه‌های آسیا، عنوان سوم برترین بازیکنان فوتبال آسیا را از آن خودکرد.

۱۹۹۲ـ بنابر بی‌نظمی در تشکیلات فوتبال آسیا، در آن سال بازیکنی به عنوان بهترین فوتبالیست سال‌ قاره انتخاب نشد.

۱۹۹۳ـ کازیوشی میورا از ژاپن که در تیم کاوازاکی عضویت داشت، مرد سال فوتبال آسیا شد. مهدی فنونی‌زاده، هافبک قوی جثه فوتبال کشورمان هم به‌دلیل درخشش در رقابت‌های مقدماتی جام جهانی، جزو نامزدهای اصلی آن سال بود ولی در نهایت انتخاب نشد.

۱۹۹۴ـ سعید عویران عربستانی و عضو تیم الشباب عنوان مرد سال فوتبال آسیا را از آن خود کرد. عویران به‌‌دلیل به ثمر رساندن یکی از زیباترین گل‌های تاریخ جام‌های جهانی، در مقابل تیم ملی فوتبال بلژیک، جای هیچ بحثی را در این زمینه باقی نگذاشت.

۱۹۹۵ـ ماسامی ایهارا مدافع پوششی تیم ملی ژاپن که در تیم یوکوهاما مارینوس بازی می‌کرد، این عنوان را تصاحب کرد.

۱۹۹۶ـ خداداد عزیزی بازیکن ریز نقش فوتبال ایران که در جام ملت‌های آسیا در آن سال خوش درخشیده بود توانست اولین بازیکن ایرانی باشد که مرد سال فوتبال آسیا می‌شود. او آن زمان بازیکن تیم بهمن بود و به صورت قرضی در پرسپولیس بازی می‌کرد. عزیزی در حالی صاحب این عنوان شد که تا چند روز قبل از کسب این عنوان، از کریم باقری به‌عنوان نامزد اصلی کسب این عنوان نام برده می‌شد ولی در آخرین لحظات، نام عزیزی جایگزین او شد. معرفی مهدی پاشازاده به جای علی دایی در فهرست تیم منتخب جهان نیز، حرکت بسیار بحث برانگیز دیگری بود که تا سال‌ها بعد، حرف و حدیث‌های زیادی را به همراه خود آورد.

۱۹۹۷ـ هیده توشی ناکاتای ژاپنی در این سال بهترین بازیکن آسیا شد و کریم باقری که در بازی دوستانه بین تیم‌های منتخب آسیا و منتخب جهان، دو گل تاریخی به ثمر رسانده بود، نتوانست او را در انتخاب نهایی جا بگذارد. ناکاتا در آن سال‌ها حضوری پر رنگ در بالاترین سطح باشگاهی فوتبال دنیا ‌(سریA ایتالیا) داشت.

۱۹۹۸ـ باز هم هیده‌توشی ناکاتا به یمن درخشش در پارمای ایتالیا و تیم ملی ژاپن ، برای دومین سال پیاپی، این عنوان را از آن خود کرد، در حالی که علی دایی هم در بایرن مونیخ بسیار خوش می‌درخشید.

۱۹۹۹ـ علی دایی مهاجم آماده آن زمان تیم ملی و باشگاه هرتابرلین آلمان به لطف بازی‌های درخشانش در این تیم و گل هایش مقابل میلان و چلسی این عنوان را تصاحب کرد.

۲۰۰۰ ـ نواف تمیاط عربستانی که بازیکن تکنیکی باشگاه الهلال بود موفق شد مرد سال فوتبال آسیا شود.

۲۰۰۱ـ فان ژیهی چینی که آن زمان از معروف‌ترین بازیکنان فوتبال آسیا بود، موفق شد مرد سال قاره کهن شود. مدافع میانی باتجربه تیم ملی چین در آن سال‌ها عضو باشگاه لیدز یونایتد انگلیس بود.

۲۰۰۲ - شینجی اونو از ژاپن موفق شد به لطف میزبانی مشترک کشورش در جام جهانی، بهترین بازیکن سال آسیا شود.

۲۰۰۳ ـ مهدی مهدوی‌کیا بازیکن کلیدی هامبورگ بهترین بازیکن آسیا شد و اسم خود را در تاریخ فوتبال قاره کهن به یادگار گذاشت. مهدوی‌کیا از سه سال پیش از آن، نقشی تعیین‌کننده در بوندس‌لیگای آلمان داشت و از مدت‌ها قبل، هواداران فوتبال را در انتظار کسب این عنوان قرار داده بود.

۲۰۰۴ـ علی کریمی که در آن سال‌ها لقب مارادونای فوتبال آسیا را یدک می‌کشید، مرد سال فوتبال آسیا شد تا به‌عنوان چهارمین ایرانی، صاحب این عنوان شود. کریمی در آن زمان، عضو تیم الاهلی امارات بود. درخشش خیره‌کننده کریمی در جام ملت‌های آسیا و همچنین جام قهرمانی آسیا ـ اقیانوسیه که به قهرمانی ایران انجامید و سپس پیروزی ایران به عنوان قهرمان آسیا و اقیانوسیه بر قهرمان آفریقا، علت اصلی کسب این عنوان بود.

۲۰۰۵ ـ حمد المنتشری عربستانی جایزه بهترین بازیکن سال آسیا را تصاحب کرد، در حالی که حتی بسیاری از عربستانی‌ها نیز، دیگر بازیکنان خود را در کسب این عنوان لایق‌تر از او می‌دانستند.

۲۰۰۶ـ خلفان ابراهیم قطری و عضو تیم السد مرد سال فوتبال آسیا شد تا عجیب‌ترین انتخاب ادوار مختلف این گزینش، ثبت شود. گفته می‌شد تصدی قطری‌ها بر ریاست کنفدراسیون فوتبال آسیا، نقش مهمی در این انتخاب بحث‌برانگیز ایفا کرده است.

۲۰۰۷ـ یاسر القحطانی فوتبالیست زهردار عربستانی بهترین بازیکن سال آسیا انتخاب شد. قحطانی با حضور بسیار قوی و گل‌های زیاد خود، نقش زیادی در نایب‌قهرمانی عربستان در جام ملت‌های آسیا داشت.

۲۰۰۸ـ سرور جپاروف ازبکستانی عنوان بهترین بازیکن سال آسیا را به دست آورد. جپاروف هم در آن سال چنان عملکرد خوبی از خود به جا گذاشته بود که جای حرف و حدیثی باقی نگذارد.

۲۰۰۹ـ یاسوهیتو اندو از ژاپن مرد سال فوتبال آسیا شد در حالی که اغلب کارشناسان این عنوان را حق مسلم پارک جی سونگ کره‌ای می‌دانستند که به‌دلیل حضور قدرتمند در ترکیب منچستر یونایتد، امکان شرکت در مراسم عنوان مرد سال فوتبال آسیا را نداشت.

۲۰۱۰ـ ساش اوگنئوفسکی از استرالیا اولین بازیکن این کشور بود که این عنوان را به دست آورد. او در انتخاب نهایی، بالاتر از فرشید طالبی و فرهاد مجیدی ایستاد.

۲۰۱۱ـ سرور جپاروف ازبکستانی موفق شد برای دومین بار جایزه بهترین فوتبالیست سال آسیا را از آن خود کند. او در رقابت نهایی بالاتر از سید هادی عقیلی ایستاد.