خارجی هایی که فراری داده شدند

اینک, حاصل آن همه تحول نسنجیده

▪ با حضور «لیت بارسکی» در سایپای کرج، ترکیب نهایی کادرهای فنی تیمهای شرکت کننده در هشتمین دوره مسابقات لیگ برتر باشگاههای کشور مشخص شد. آنچه در این میان به شدت جالب توجه و عجیب به نظر می رسد، افول چشمگیر تعداد مربیان خارجی درفوتبال ایران است.

طی سالهای گذشته عادت کرده بودیم مربیان بین المللی فراوانی را در لیگ برتر ببینیم؛ آدمهایی با ملیتهای گوناگون که در کنار یک مترجم ایرانی، به هدایت تیمی از لیگ برتر و یا لیگهای پایین تر فوتبال کشورمان مشغول بوده اند. در آغاز لیگ هشتم اما، تنها سه مربی خارجی کار خود را با تیمهای دسته برتری استارت خواهند زد. در کنار بارسکی، وینگو بگوویچ و انگین فیرات نیز هدایت پاس همدان و سپاهان اصفهان را به عهده دارند تا در یک اتفاق نادر، اکیپ مربیان بیگانه در فوتبال ایران به شدت در «اقلیت» قرار بگیرد.

▪ دیر زمانی نیست که فوتبال ایران با شعار حرفه ای گری کوشید تا مؤلفه های مدرن شدن را در دل خود بگنجاند. آن روزها کوچ دسته جمعی مردان «چشم رنگی» که به قصد ایجاد تحول در باشگاههای ایرانی راهی کشورمان می شدند، کانون اخبار را در تسخیر خود قرار داده بود. مربیان متفاوتی همچون بوناچیچ، فرانچیچ، جیوانی می، زلاتکو، برانکو، بلاژویچ، ایویچ، یشیچ، دنیزلی، هان و دهها نام کوچک و بزرگ دیگر به قصد تورق تاریخ فوتبال کشورمان چمدانشان را از گیت فرودگاه مهرآباد عبور دادند و گام در سرنوشت ملت ما گذاشتند، اما امروزه کمترین خبری از آنها نیست. تیم ملی ایران به دست یک سرمربی جوان وطنی سپرده شده و غیر از سه مورد، بقیه تیمهای لیگ وسیع هجده تیمی ما ترجیح داده اند آرامش را در عملکرد ایرانیها جستجو کنند. اما به راستی چطور این اتفاق رخ داد؟

▪ شیوع بلای دودمان برانداز تغییر و تحولات گسترده مدیریتی در فوتبال ایران، بدون شک علت مهم خارجی گریزی مدیران باشگاههای کشورمان بوده است. در فوتبالی که حتی نتیجه گیری مناسب و ممتاز هم لزوماً نمی تواند سند بقای گروه مدیریتی یک مجموعه را تضمین کند، هیچ مسؤول تیزهوشی امنیت شغلی اش را در راه فرصت دادن به مربیان ناآزموده خارجی به مخاطره نمی اندازد.

چگونه می توان انتظار داشت مدیری که از سرنوشت فردای خود هم اطلاع دقیقی در دست ندارد، حیات و مماتش را در اختیار فرنگی هایی بگذارد که به قصد اعمال تحول می آیند و صد البته در این مسیر بیش از پیش از هر چیز دیگری نیازمند زمان و اعتماد همه جانبه هستند؟ وقتی مدت زمان لازم برای خوگرفتن یک خارجی به اوضاع و احوال فوتبال ایران ممکن است از عمر سه مدیر ایرانی تجاوز کند (!)، کدام عقل سلیم حکم به استخدام این نوع سرمربیان می دهد؟

▪ پایه های لرزان مدیریتی در فوتبال ایران تنها زیر سایه اعتماد به سرمربیان وطنی به آرامش نسبی می رسند.

مردانی که با شیوه های سنتی و سازوکارهای آمیخته به احتیاط درصدد حفظ تیم خود در شرایط امن هستند، از دیدگاه مدیران در خطر امروز، مطمئن ترین انتخاب خواهند بود. بنابراین جای تعجب ندارد که کارشناسان دیروز شبکه های داخلی تلویزیون، یکایک بر مسند اسلاف بیگانه خود تکیه می زنند و در پروسه در جازدن فوتبال ایران، نقشی غیر قابل انکار ایفا می کنند.

رسول بهروش