جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

گردشگاه صفویان


روستای فرح آباد از توابع بخش مرکزی شهرستان ساری با مختصات جغرافیایی ۵۳ درجه و ۶ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی در ۲۸ کیلومتری شمال ساری قرار دارد. این روستا از شمال …

روستای فرح آباد از توابع بخش مرکزی شهرستان ساری با مختصات جغرافیایی ۵۳ درجه و ۶ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی در ۲۸ کیلومتری شمال ساری قرار دارد. این روستا از شمال به دریای خزر،از شرق به روستای شریف آباد ،از جنوب به روستای حمید آباد و از غرب به جلگه وسیعی محدود می شود و ارتفاع آن نیز ۲۶ متر پایین تر از دریاست. به استناد تاریخ در حدود ۴۰۰ سال قبل و در آستانه قرن دوازدهم هجری قمری روستای طاهان که هم اکنون در سه کیلومتری جنوب دریای خزر و تحت عنوان روستای فرح آباد شناخته شده است به دستور شاه عباس صفوی به عنوان تفرجگاه برگزیده شد و به لحاظ آب و هوای فرح بخش آن به فرح باد یا فرح آباد معروف شد.

به گفته پیتر دلاداله جهانگرد ایتالیایی که در زمان آبادانی آن از فرح آباد دیدن کرده بود این منطقه از قسطنطنیه آن روز بزرگ تر و در حد شهر رم بوده است و اقوام مختلفی چون آذری،ارمنی،یهودی و... در آن سکونت داشتند.

بعد از افول حکومت صفوی و هجوم اقوام وحشی و قزاق ها رفته رفته از اهمیت و عظمت این شهر کاسته شد و در نهایت امروز به عنوان روستایی خوش آب و هوا با ظرفیت گردشگری بی شمار مطرح است. در ورودی روستای فرح آباد که بنا به شواهد معماری موجود، روزگاری مهد تمدن و فرهنگ دوره صفوی بوده است، مجموعه تاریخی فرح آباد که به مجموعه صفوی فرح آباد نیز معروف است جلوه گری می کند. تاریخ بنای آن سال ۱۰۲۰ ه.ق را حکایت می کند بخش هایی از پل آجری و برج و باروی کاخ جهان نما با اتاق های مزین به مقرنس و نقاشی است که هم اکنون چیز چندانی از آنها باقی نمانده است. مسجد فرح آباد که به شیوه چهار ایوانی با حیاطی آجر فرش در مرکز و حجراتی دو طبقه در اطراف حیاط مرکزی ساخته شده ،تنها اثر سالم به جا مانده از بندر پر رونق صفوی است. خالق این اثر با ترکیب معماری سبک اصفهانی و معماری خاص اقلیم معتدل و مرطوب مازندران پوشش های گنبدی شبستان ها را که به صورت طاق و چشمه اجرا شده اند بعد از کفال بندی به فرم شیب دار و سفال پوش در آورده تا با بارندگی های اقلیم مازندران هماهنگ باشد.

سر در رفیع این بنا که به گفته کارشناسان به خاطر هماهنگی با میدان قدیمی شهر اندکی بلندتر از بنا ساخته شده است نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند. عبور از هشتی مربع شکل و تماشای دالان آجری با ارتفاعی متوسط بهترین راهنما برای ورود به حیاط چهار ضلعی و حوض و جوی مرکزی بناست. سر دری که روزگاری نه چندان دور با کاشی های هفت رنگش به رهگذران میدان بزرگ شهر فرح آباد خوش آمد می گفت.

به نظر می رسد هشتی ها یکی از عناصر شاخص در شکل گیری و چیدمان منظم فضاهای مسجد فرح آباد است با شخصیتی معین، گنبدی دوار و کادربندی زیبا میان دالان و سردر فضای نیمه تاریک که علاوه بر ارتباط فضاهای مهم مسجد مانند شبستان ها ،راهروها و...رسالت خطیر کنترل نور و ایجاد جاذبه های بصری با افزایش و کاهش روشنایی به ساختمان را برعهده دارد. گنبد خانه به عنوان مرکز ثقل جاذبه های مسجد و ارتباط بین عابد و معبود و خالق و مخلوق است. محل احداث آن سمت قبله و روی محور اصلی مسجد به صورتی طراحی شده که نظر عبادت کننده را فقط به سوی الله جذب می کند. حجم خارجی گنبد نیز به عنوان نشانه ای از فضای مقدس عبادی و حافظ سقف گنبد خانه خودنمایی می کند.

مریم عبدالهاشم پور



همچنین مشاهده کنید