۱۵ ژانویه ۱۹۱۸ ـ نگاهی کوتاه به اندیشه و کارهای جمال عبدالناصر به مناسبت زاد روز او

۱۵ ژانویه زاد روز جمال عبالناصر رهبر فقید مصر و صاحب فرضیه « ناصریسم » بود که در سال ۱۹۱۸ به دنیا آمد و ۵۲ سال عمرکرد.
وی مشکلات جهان عرب را نتیجه مداخله نیروهای استعمار و در صدر …

۱۵ ژانویه زاد روز جمال عبالناصر رهبر فقید مصر و صاحب فرضیه « ناصریسم » بود که در سال ۱۹۱۸ به دنیا آمد و ۵۲ سال عمرکرد.

وی مشکلات جهان عرب را نتیجه مداخله نیروهای استعمار و در صدر آنها انگلستان و نیز روحیه سازشکارانه مقامات عربی و وجود نفاق میان آنان و ادامه نظام ارباب و رعیتی و نا آگاهی وعقب ماندگی عمومی مردم منطقه می دانست و با ارائه یک ایدئو لوژی که ترکیبی از سوسیالیسم معتدل و وفاداری ملی و وحدت عربی بود به سلطنت و نفوذ انگلستان در مصر پایان داد ، آبراه سوئز و بسیاری از موسسات مصر را ملی کرد و مالکیت اراضی کشاورزی را محدود ساخت، با سوریه جمهوری متحد عرب را به وجود آورد ، به پیروزی کودتای ضد سلطنت در عراق کمک کرد ، به مبارزه بی امان با نظام موروثی در یمن ادامه داد ، سد اسوان را در مصر بدون کمک غرب ساخت و با در پیش گرفتن سیاست « قرار دادن شوروی در برابر غرب در مصر» در جنگ سال ۱۹۵۶ با انگلستان ، فرانسه و اسرائیل چیزی را از دست نداد . چون طعم ضعف نظامی اعراب را در جنگ سال ۱۹۴۸ با اسراییل به عنوان یک افسر جزء چشیده بود تا توانست به تقویت بنیه نطامی مصر پرداخت .

ناصر از موسسان جنبش غیر متعهد در جهان است . وی که از دوستداران دکتر مصدق بود شدیدا با شاه مخالفت داشت و سیاست های اورا کمک به سلطه غرب برکل خاورمیانه و استثمار منابع طبیعی این منطقه از جمله نفت می دانست و بارها شاه را متهم کرده بود که خاور میانه را صحنه رقابت شرق و غرب کرده و سهم بزرگی در انتقال جنگ سرد دو ابرقدرت به این منطقه داشته است.

ناصر که کار نظامی اش را به عنوان ستوان در سودان تحت سلطه انگلستان آغاز کرده بود و از این وضعیت متاثر شده بود با چند افسر دیگر جنبش « افسران آزاد » را پایه گذاری کرد و همین جنبش در ژوئیه سال ۱۹۵۲ با یک کودتای بدون خونریزی به عمر سلطنت که به زعم او عامل استعمار بود پایان داد . وی که در جریان کودتا در پس پرده عمل می کرد در سال ۱۹۵۴ نخست وزیر و بعدا رئیس جمهوری مصر شد و دست به اصلاحات اجتماعی و اقتصادی زد و جمعیت اخوان المسلمین را از سر راه خود برداشت و درهمین سال نیروهای انگلیسی را از مصر بیرون کرد . در سال ۱۹۵۵ به عنوان یکی از موسسان جنبش غیر متعهد به «نشست باندونگ » رفت . وی کار پیاده کردن سوسیالیسم را در مصر از سال ۱۹۵۶ پس از تصویب قانون اساسی تازه آغاز و به بلوک شرق نزدیک شد. در ۲۶ ژوئیه همین سال آبراه سوئز را ملی کردکه باهجوم نیروهای انگلستان ، فرانسه و اسرائیل به کشورش رو به رو گردید. اخطار مسکو که به کمک مصر نیرو خواهد فرستاد و میانجی گری امریکا به این حمله سه جانبه پایان داد.

دکترین سیاسی ــ اجتماعی او که به « ناصریسم » معروف شده است بر پایه رد سلطه غرب و حتی دریافت کمک از غرب ، تامین عدالت اجتماعی ، ناسیونالیسم و وحدت عربی ، سوسیالیسم مطابق درک اعراب و آگاهانیدن هرچه بیشتر توده های عرب بود . ناصر در اجرای همین دکترین به تاسیس خبرگزاری خاورمیانه دست زد که رسانه های عربی را از خبرگزاری های غربی که به زعم او اخبار را در جهت منافع خود دستچین و تنظیم می کردند دست زد . وحدت با سوریه را به امید پیوستن سایر کشورهای عربی به آن انجام داد و اتحاد سوسیالیست را برای اجرای طرحهای خود تاسیس کرد و به تدریج به یاری جنبش های رهایی بخش کشورهای افریقایی روی آورد و به صورت یک قهرمان ملی اعراب در آمد که شکست نظامی در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ به اعتبار او لطمه زد و تاثیر این شکست برروحیه و وضعیت مزاجی اش باعث شد که نهایتا در ۲۸ سپتامبر سال ۱۹۷۰ بر اثر حمله قلبی فوت شود.