جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

ابراهیم اسماعیلت را قربانی کن


ابراهیم اسماعیلت را قربانی کن

ابراهیم اسماعیلت را ذبح کن صریح تر و قاطع تر کار توجیه سخت دشوار شد, روشنی حقیقت و فشار مسئولیت صریح تر و سنگین تر از آن است که بتوان گریخت ابراهیم اسماعیلت را ذبح کن صریح تر و قاطع تر

..."ابراهیم! اسماعیلت را ذبح کن."!صریح تر و قاطع تر.کار "توجیه" سخت دشوار شد، روشنی حقیقت و فشار مسئولیت صریح تر و سنگین تر از آن است که بتوان گریخت..."ابراهیم! اسماعیلت را ذبح کن."! صریح تر و قاطع تر.

کار "توجیه" سخت دشوار شد، روشنی حقیقت و فشار مسئولیت صریح تر و سنگین تر از آن است که بتوان گریخت. ابراهیم چنان در تنگنا افتاده است که احساس می کند تردید در پیام، دیگر توجیه نیست، خیانت است، مرز "رشد" و "غی" چنان قاطعانه و صریح، در برابرش نمایان شده است که از قدرت و نبوغ ابلیس نیز در مغلطه کاری، دیگر کاری ساخته نیست. ابراهیم احساس می کند که در انکار این پیام، ابلیس را اعتراف کرده است. بر لبه پرتگاه سقوط!

سقوط ابراهیم! ابراهیم بت شکن، رسول اولوالعزم، بنیانگذار اسلام، راهبر خلق... از بلندترین قله "توحید"، به پست ترین لجنزار "شرک"! و چه می گویم! شرک؟ نه! شرک، چند خدایی است، پرستش دیگری یا دیگران، با خدا، و اکنون-به زبانی که قرآن از عبادت سخن می گوید و از توحید و شرک-ابراهیم، در پرتگاه پرستش ابلیس است، به جای خدا! که اینک، به روشنی ابلیس-در جبهه منی-رویاروی الله ایستاده است! باهیچ حیله ای، نمی توان با هر دو کنار آمد، و نمی توان از هر دو کنار کشید. نه "همزیستی"، نه "بیطرفی"! آه! که این داستان چه دشوار و هراس انگیز است! و انسان، این خدا گونه جهان، که کائنات را به زیر فرمان می تواند آورد، چه ناتوان!

روح خدا را در خود دارد و از "ضعف" سرشته است! در هیچ مقامی، از سقوط، مصون نیست! در زندگی، همچون طفل نوپا، بر پرتگاه، همواره باید خود را مراقب بود! خاتم پیامبران توحید نیز-که معصوم نخستین است-اگر خود را نگاه ندارد، می لغزد و هر چه کرده است به باد می دهد و حتی از شرک معصوم نیست! ابراهیم، پدر پیامبران صاحب عزم، قاتل شرک و شکننده بت در تاریخ انسان، در آخرین مرحله عمر، در اوج قدرت انسانی اش و عزت الهی اش، تنها "میل فرزند"، او را تا لبه پرتگاه ابلیس کشانده است! قدرتمندترین قهرمان توحید، پدر پیامبران خدا، پس از یک قرن ابراهیم زیستن، در قامتی سراپا نشان خدایی افتخار و یقین، اکنون، بازیچه پریشان ابلیس! دیگر هیچ راهی برایت نمانده است، خدا و شیطان در دو سویت ایستاده اند، کدام را انتخاب می کنی؟

ابراهیم! حجت بر ابراهیم تمام است. شک ندارد که پیام، پیام حق است، تردید در پیام را شک ندارد که تردیدی ابلیسی است. می تواند باز هم "دلیل منطقی" آورد، دلیل منطقی اش همچنان، هست اما، وجدانش او را به مسخره گرفته است. روشنی و گرمی حقیقت را همچون پاره افروخته آتش، در عمق فطرتش، احساسش، تمامی وجودش، حس می کند، می یابد. "حقیقت"، قوی تر و صریح تر و نزدیک تر از آن است که به دلایل عقلی محتاج باشد، مرد حقیقت، آن را، همچون تابش خورشید حس می کند و همچنانکه وجود داشتن خویش را می یابد، وجود حق را وجدان می کند. انسان حق پرست، شامه ای حق یاب دارد، شامه ای قوی که هرگز خطا نمی کند، همچنانکه زنبور عسل از فاصله صدها فرسنگ و با هزارها کوه و دشت و تاریکی و طوفان در میانه حائل، از میان بی شمار راه ها و بیراهه های کوهستانی و بری و بحری، راه نامرئی کندوی خویش را، به نیروی مرموز جهت یاب خویش، می جوید و می یابد. انسان حق شناس نیز این چنین به حق پی می برد، جهت آن را، در میان شبها و طوفان ها و توطئه ها و هزارها وسوسه ها و شعبده بازی ها و چشم بندی های سرگیجه آور... تشخیص می دهد و ابراهیم-سرخیل حق پرستان تاریخ-عمر دراز خویش را در حق پرستی به سر آورده و در حق روئیده و پخته و بار آمده و اکنون چگونه می تواند پیام حق را باز نشناسد و وسوسه ابلیس را در نیابد؟

هر چند، اکنون دوست، آتشی برایش برافروخته است، هولناک تر و سوزنده تر از حریقی که دشمن برافروخته بود! و هر چند، دشمن، اکنون می کوشد تا این حریق را بر او سرد کند و گل سرخ نماید! غم همچون گفتاری خشمگین بر جان ابراهیم افتاده و از درون می خوردش، بوی غم ابلیس را مست می کند، شاد می کند، غم، آدمیزاد را لقمه چرب چنگ و دندان ابلیس می کند. ابلیس باز امیدوار شد. در ابراهیم غمگین، طمع بست آنچنان که باز به سراغش آمد و پنهانی در عمق "ناخودآگاه شعور" ش دوید و باز آنچه را در آن دوبار گفته بود، تکرار کرد. منطق ابلیس همیشه یکی است، تکرار یک چیز است. هر چند به صدها رنگ و نیرنگ: -"این پیام را من در خواب..."! اما نه، بس است، دیگر بس است ابراهیم! ابراهیم تصمیم گرفت، انتخاب کرد، پیداست که "انتخاب" ابراهیم، کدام است؟

کدام؟ "آزادی مطلق بندگی خداوند"! ذبح اسماعیل! آخرین بندی که او را به بندگی خود می خواند! ابتدا تصمیم گرفت که داستانش را با پسر در میان گذارد، پسر را صدا زد پسر پیش آمد، و پدر، در قامت والای این "قربانی خویش" می نگریست! اسماعیل، این ذبیح عظیم! اکنون، در منی، در خلوتگاه سنگی آن گوشه، گفتگوی پدری و پسری!

پدری برف پیری بر سر و رویش نشسته، سالیان دراز بیش از یک قرن، بر تن رنجورش گذشته، و پسری، نوشکفته و نازک! آسمان شبه جزیره، چه می گویم؟ آسمان جهان، تاب دیدن این منظره را ندارد. تاریخ، قادر نیست بشنود، هرگز بر روی زمین چنین گفتگویی میان دو تن، پدری و پسری، در خیال نیز نگذشته است. گفتگویی این چنین صمیمانه و این چنین هولناک! پدر، گویی یارای آن را ندارد که داستان را نقل کند، کشاکش های دردناک روحش را بازگوید. حتی، قادر نیست بر زبان آرد که: من مامورم تو را به دست خویش ذبح کنم. دل برخدا می سپارد و دندان غفلت بر جگر می نهد و می گوید: -"اسماعیل، من در خواب دیدم که تو را ذبح می کنم..."!

این کلمات را چنان شتابزده از دهان بیرون می افکند که خود نشنود، نفهمد. زود پایان گیرد و پایان گرفت و خاموش ماند، با چهره ای هولناک و نگاه های هراسانی که از دیدار اسماعیل وحشت داشتند اسماعیل دریافت، بر چهره رقت بار پدر دلش بسوخت، تسلیتش داد: -"پدر! در انجام فرمان حق تردید مکن، تسلیم باش. مرا نیز در این کار تسلیم خواهی یافت و خواهی دید که-ان شا» الله-از صابران خواهم بود"! ابراهیم اکنون، قدرتی شگفت انگیز یافته بود، با اراده ای که دیگر جز به نیروی حق پرستی نمی جنبید و جز آزادی مطلق نبود، با تصمیمی قاطع، به قامت برخاست، آنچنان تافته و چالاک که ابلیس را یکسره نومید کرد و اسماعیل-جوانمرد توحید-که جز آزادی مطلق نبود و با اراده ای که دیگر جز به نیروی حق پرستی نمی جنبید، در تسلیم حق، چنان نرم و رام شده بود که گویی، یک "قربانی آرام و صبور" است! پدر کارد را بر گرفت، به قدرت و خشمی وصف ناپذیر، بر سنگ می کشید تا تیزش کند! مهر پدری را، در باره عزیزترین دلبندش در زندگی، این چنین نشان می داد و این تنها محبتی بود که به فرزندش می توانست کرد. با قدرتی که عشق به روح می بخشد، ابتدا خود را در درون کشت و رگ جانش را در خود گسست و خالی از خویش شد و پر از عشق به خداوند.

زنده ای که تنها به خدا نفس می کشد! آنگاه، به نیروی خدا برخاست، قربانی جوان خویش را-که آرام و خاموش، ایستاده بود-به قربانگاه برد، بر روی خاک خواباند، در زیر دست و پای چالاکش گرفت، گونه اش را بر سنگ نهاد، بر سرش چنگ زد، دسته ای از مویش را به مشت گرفت، اندکی به قفا خم کرد، شاهرگش بیرون زد، خود را به خدا سپرد، کارد را بر حلقوم قربانی اش نهاد، فشرد، با فشاری غیظ آمیز، شتابی هول آور. پیرمرد تمام تلاشش این است که هنوز به خود نیامده، چشم نگشوده، ندیده، در یک لحظه "همه او" تمام شود، رها شود، اما... آخ! این کارد!

این کارد... نمی برد! آزار می دهد، این چه شکنجه بیرحمی است! کارد را به خشم بر سنگ می کوبد! همچون شیر مجروحی می غرد، به درد و خشم، بر خود می پیچد، می ترسد، از پدر بودن خویش بیمناک می شود، برق آسا برمی جهد و کارد را چنگ می زند و بر سر قربانی اش، که همچنان رام و خاموش، نمی جنبد دوباره هجوم می آورد، که ناگهان، گوسفندی! و پیامی که: "ای ابراهیم! خداوند از ذبح اسماعیل درگذشته است، این گوسفند را فرستاده است تا به جای او ذبح کنی، تو فرمان را انجام دادی!"



همچنین مشاهده کنید