پنجشنبه, ۱۳ بهمن, ۱۴۰۱ / 2 February, 2023
لکهای پوستی و پیلینگ

لکهای پوستی بخصوص در نواحی صورت که بیش از همه در پوستهای سبزه و تیره مشاهده میشود، از مهمترین مراجعات خانمها به مراکز درمانی پوست است.
این لکهای به رنگ قهوهای تیره که بیشتر در پیشانی، گونهها، چانه و بینی متمرکز هستند، با عنوان ملاسما یا کلوآسما شناخته میشود.
در علل بروز این لکها صرفنظر از استعداد ژنتیکی و سوابق مثبت فامیلی میتوان عوامل مهم دیگری را یادآوری کرد که مهمترین این عوامل نور آفتاب است که با تحریک سلولهای ملانوسیت یا رنگدانهساز موجب تولید بیشتر رنگدانه در سطح پوست میشود.
تغییرات هورمونی در ایام بارداری و مصرف قرصهای ضد بارداری بخصوص حاوی استروژن و همچنین قرصهای حاوی پروژسترون با شدت کمتر میتوانند در بروز لکهای پوستی نقش داشته باشند.
از دیگر عواملی که کمتر مورد توجه قرار میگیرد، مصرف بعضی از داروهاست که در واکنش با نور خورشید میتواند در مواردی موجب بروز لک در نواحی باز بدن مانند صورت شوند که به عنوان مثال میتوان به بعضی داروهای ضدمالاریا یا ضدرماتیسم (کلروکین)، ضدتشنج یا داروهای اعصاب و آنتیبیوتیکها (داکسی سایکلین) اشاره کرد، اما صرفنظر از عوامل ذکر شده اختلالات هورمونی مانند بیماری تیروئید را نباید فراموش کرد.نورهای لامپ مهتابی، تلویزیون و کامپیوتر هم در افراد مستعد نقش مهمی را در بروز لک ایفا میکند.
سوالی که همیشه مطرح است آن است که علاوه بر مصرف داروهای ضد لک آیا لایهبرداری پوست صورت با لیزر یا پلینگ شیمیایی میتواند موجب بهبودی یا درمان لک صورت شود؟ یک پاسخ آشکار و واضح وجود دارد و آن اینکه تا زمانی که پوست صورت چه مستقیم و چه غیرمستقیم در معرض نور خورشید باشد امکان تشکیل مجدد لک صورت وجود دارد. بنابراین قبل از انجام پلینگ یا لیزر باید ۲ نکته را بدانید. اول اینکه آیا پوست شما و نوع لک صورت شما مناسب پلینگ یا لیزر هست؟ چون در مواردی حتی بر شدت و وسعت لکها افزوده شده و دوم اینکه پلینگ و لیزر درمان قطعی نیست.
دانستن این نکته ضروری است که لیزر و پلینگ صورت به وسیله اسیدهای مخصوص با نامهای گلیکولیک اسید یا تریکلرواستیک اسید یا گاهی فنل انجام میشود که بهترین پاسخ درمانی آن در افراد با پوست روشن است. با این حال به همه افراد با قصد درمان فوق توصیه میشود ابتدا تست درمانی کنند. به این صورت که بخش کوچکی از مناطق نیمهپنهان صورت که دارای لک است را به ابعاد یک سانتیمتر توسط پزشک متخصص پوست تست کرده و چنانچه پاسخ درمانی مناسب و کامل بود آنگاه اقدام به درمان کل صورت کنند. نکته حائز اهمیت دیگر در پلینگ یا لیزر مراقبتهای بعد از عمل است که تا لایهبرداری کامل پوست و تشکیل لایههای جدید و جوان حداقل ۲ هفته زمان نیاز است که اتفاقا این دوره ۱۴ روزه بسیار حساس و بااهمیت است، زیرا پوست در حال بازسازی است، به طوری که هرگونه عفونت، التهاب غیرعادی، تماس با نور خورشید و عوامل مضر محیطی میتواند موجب بروز لک جدید با وسعت و شدت بیشتر شود. از اینرو اگر قصد انجام پلینگ یا لیزر کل صورت را دارید، حتما خود را برای ۲ هفته استراحت کامل در منزل با اجرای کامل توصیههای پزشک معالج آماده کنید.
دکتر سید ناصر عمادی
متخصص پوست