روش های پیشگیری از آفتاب سوختگی و عرق سوزشدن در گرمای عربستان

در ایام حج تمتع به علت شرایط آب و هوای نامساعد کشور عربستان که بسیار گرم و خشک است و آفتاب شدیدی دارد و همچنین به علت افزایش حرارت بدن و تعریق زیاد به دنبال فعالیت های جسمی زایران در حین انجام مناسک حج بعضی بیماری های پوستی شیوع بالاتری دارد

در ایام حج تمتع به علت شرایط آب و هوای نامساعد کشور عربستان که بسیار گرم و خشک است و آفتاب شدیدی دارد و همچنین به علت افزایش حرارت بدن و تعریق زیاد به دنبال فعالیت‌های جسمی زایران در حین انجام مناسک حج بعضی بیماری‌های پوستی شیوع بالاتری دارد. شناخت این بیماری‌ها و آشنایی با راه‌های پیشگیری از آنها می‌تواند به حفظ سلامت زایران کمک‌کند. بیماری‌هایی از قبیل آفتاب سوختگی، عرق‌سوز و بیماری‌های قارچی و میکروبی پوست در این ایام شایع‌تر است بنابراین به اختصار به علایم و راه‌های پیشگیری از این بیماری‌ها اشاره می‌شود...

● آفتاب سوختگی

نور خورشید از اجزای مختلفی تشکیل شده که قسمت نامریی آن شامل نور مادون قرمز و ماورای‌بنفش است. نور ماورای‌بنفش خورشید قادر است موجب قرمزی و التهاب پوست شود و در صورت ادامه تماس موجب سوختگی شدید به شکل قرمزی، تورم شدید و تاول می‌شود که در این صورت پوست کاملا حساس و دردناک است و حتی تحمل تماس ملایم لباس را هم ندارد. بروز آفتاب سوختگی در مناطق باز بدن شایع‌تر است ولی در قسمت‌های پوشیده بدن که پوشش نازک دارند هم می‌تواند بروز کند. در موارد شدید آفتاب‌سوختگی علاوه بر ضایعات پوستی علایم عمومی نظیر سردرد، تهوع، استفراغ و تب و لرز مشاهده می‌شود. برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی لازم است که موارد زیر رعایت شود:

▪ استفاده از کرم ضدآفتاب مناسب با عیار حفاظتی ۵۰ به بالا (۵۰ SPF)

▪ انتخاب کرم ضدآفتاب متناسب با جنس پوست (کرم‌های مخصوص پوست‌های چرب و معمولی)

▪ مصرف کرم‌ ضدآفتاب در طی مدت زمانی که در معرض تابش خورشید هستید باید هر ۲ تا ۳ ساعت تکرار شود و به تمامی مناطق باز بدن مالیده شود (صورت، گردن، دست، لاله گوش‌ها)

▪ تعریق و شستشوی صورت موجب پاک شدن ضدآفتاب می‌شود لذا مجددا باید کرم‌ را در موضع قبلی مالید ولی انواع مقاوم به شستشو دیرتر و کمتر با تعریق پاک می‌شوند ولی ممکن است به خاطر دوام طولانی‌تر مانع از رسیدن آب وضو به پوست شوند لذا معمولا هنگام وضو، شستن این ضدآفتاب‌ها با صابون لازم است.

▪ چون ضدآفتاب روی پلک‌ها نباید مالیده شوند (مگر انواع مخصوص دور چشم) لذا لازم است که از عینک‌های مناسب که مانع عبور نور ماورای‌بنفش می‌شوند استفاده شود.

▪ توجه داشته باشید که ضدآفتاب‌ها عملکرد صد درصد ندارند و تا حدودی شدت تابش نور خورشید و آثار زیان‌بار آن را بر پوست کم می‌کنند لذا باید از لوازم جانبی نظیر کلاه، چتر آفتابی و پوشش مناسب نیز استفاده شود.

▪ در صورت امکان از تردد در ساعت‌های میانی روز به خصوص پیاده‌روی پرهیز نمایید و پس از طی مسافت‌ با وسایط نقلیه هر چه سریع‌تر در سایه قرار بگیرید.

● عرق‌سوز

ساییده شدن دو سطح پوست در چین‌های بدن موجب قرمزی و التهاب می‌شود که این حالت به دنبال تعریق و مرطوب شدن پوست تشدید می‌شود، چون قرمز شدن پوست و سوزش و خارش اغلب به دنبال تعریق است، این بیماری به اسم عرق‌سوز مشهور است.

عرق‌سوز شدن بیشتر در ناحیه کشاله‌ها و چین باسن دیده می‌شود ولی زیر بغل، زیر پستان، اطراف گردن و همچنین به ندرت جلوی آرنج و پشت‌زانوها هم مشاهده می‌شود. در ایام حج به علت پیاده‌روی، فعالیت بدنی و گرمای هوا افزایش تعریق داریم و ساییده شدن پوست به پوست در ناحیه چین‌ها و ساییده شدن لباس به پوست موجب التهاب ناحیه مذکور می‌شود. این مشکل در افراد چاق بیشتر بروز می‌کند و به‌طور شایع تکرار می‌شود. برای پیشگیری از عرق‌سوز رعایت نکات بهداشتی زیر توصیه می‌شود:

▪ استحمام مرتب و منظم که از باقی ماندن عرق خشک شده روی پوست جلوگیری می‌کند و مانع از تحریک بیشتر پوست می‌شود.

▪ هنگام استحمام شستشوی ملایم چین‌های بدن با آب و صابون کافی است.

▪ لباس زیر نباید تنگ باشد و جنس پارچه آن باید از جنس نخی باشد. پارچه‌های با الیاف مصنوعی موجب افزایش تعریق می‌شوند و لباس‌های تنگ موجب افزایش میزان ساییده‌ شدن پوست و عرق‌سوز می‌شوند.

▪ حتی‌المقدور لباس زیر از نوع شلوارک و پاچه‌دار باشد و لبه‌های پاچه آن کش نداشته باشد.

▪ افراد چاق و آنها که زیاد دچار عرق‌سوز می‌شوند با استفاده از پودر تالک و یا پودر بچه می‌توانند تا حدود زیادی جلوی عرق‌سوز را بگیرند. با زدن این پودرها قبل از فعالیت بدنی و پیاده‌روی مقدار زیادی از رطوبت عرق جذب می‌شود و جلوی ساییده شدن پوست گرفته می‌شود بنابراین احتمال بروز عرق‌سوز کمتر می‌شود.

▪ توصیه می‌شود از پیاده‌روی و فعالیت‌های بدنی غیرضروری پرهیز شود و در ساعات اوج گرما به خصوص برای مسافت‌های طولانی از وسایط نقلیه استفاده شود.

● بیماری‌های عفونی پوست

میکروب‌ها و عفونت‌های فرصت‌طلب به دنبال صدمه و آسیب پوست می‌توانند سبب عفونت پوست شوند. تعریق و مرطوب شدن پوست، التهاب پوست،عرق‌سوز و موارد مشابه می‌توانند موجب نفوذ این میکروب‌ها به داخل پوست شوند. ضایعات قارچی می‌توانند به شکل لکه‌های قرمز یا قهوه‌ای پوسته‌دار و گاهی همراه با خارش بروز کنند و عفونت‌های میکروبی به صورت زخم‌های سطحی با ترشحات غلیظ چرکی مشاهده می‌شوند. برای پیشگیری از عفونت‌های میکروبی و قارچی رعایت توصیه‌های زیر الزامی است:

▪ استحمام روزانه و تعویض لباس‌های آلوده به تعریق

▪ استفاده از وسایل شخصی که احتمال سرایت بیماری‌های مسری به دیگران کم شود.

▪ کسانی که ضعف سیستم ایمنی دارند و یا بیماری دیابت دارند و همچنین کسانی که آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند شانس بیشتری برای بیماری‌های عفونی پوست دارند.

▪ هنگام استحمام از پابرهنه راه رفتن در محیط خیس حمام پرهیز کنید.

دکتر سیدمسعود داودی

متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج)