بیست و سه سال گذشت

بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر درحالی کار خود را آغاز کرده که همچنان این سوال نزد اهالی موسیقی مطرح است که اصلاً چرا جشنواره برگزار می شود بیست و سه سال است که یکی از برنامه های گرامیداشت دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب, برگزاری جشنواره موسیقی است

بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر درحالی کار خود را آغاز کرده که همچنان این سوال نزد اهالی موسیقی مطرح است که اصلاً چرا جشنواره برگزار می شود؟ بیست و سه سال است که یکی از برنامه های گرامیداشت دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب، برگزاری جشنواره موسیقی است. جشنواره یی که بخش اعظم بودجه موسیقی یک سال کشور را به خود اختصاص داده است. در حقیقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برآورد خود برای طرح بودجه سال، مخارج برگزاری جشنواره موسیقی فجر را مبنای تعریف بودجه یک سال موسیقی قرار می دهد و براساس آن نیاز مالی بخش موسیقی کشور در طول یک سال را به مجلس و نهادهای تصمیم گیرنده اعلام می کند. با این حساب جشنواره موسیقی فجر باید مهمترین رویداد موسیقی در سال باشد و فرصتی برای تبلور موسیقی. اما آیا واقعاً چنین است؟

بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر درحالی کار خود را آغاز کرده که در طول سال ۱۳۸۶ بیشترین کنسرت ها در سطح شهر تهران و حتی در برخی شهرستان ها به اجرا درآمد و نامداران موسیقی ایران به روی صحنه رفتند و به گونه یی آمادگی خود را برای حضور در صحنه موسیقی اعلام کردند. اما چرا این حضور در جشنواره موسیقی فجر اتفاق نمی افتد؟ چرا هیچ گاه بزرگان موسیقی تمایلی برای حضور در جشنواره فجر از خود نشان نداده اند؟ اگر یکی از دستاوردهای جشنواره را ایجاد انگیزه بین هنرمندان قلمداد کنیم آیا بهترین روش دعوت از بزرگان و ایجاد فضایی مناسب برای حضور آنان نیست؟ مسوولان برگزاری جشنواره در این بیست و سه سال آیا به این نتیجه نرسیده اند که عدم استقبال نامداران موسیقی کشور از جشنواره فجر دلیلی دارد؟ بیست و سومین جشنواره فجر در حالی کار خود را آغاز کرده که هنوز هدف از برگزاری آن برای خود مسوولان رده بالای فرهنگی کشور نیز مشخص نیست. شروع برنامه ریزی ها برای جشنواره همواره در فاصله دو ماه مانده به تاریخ شروع جشنواره آغاز می شود و دبیر جشنواره (که به نوبت از بین ۶-۵ نفر موسیقیدانان معتمد ارشاد انتخاب می شود) در کنفرانسی مطبوعاتی جملات قصار و عبارات پیچیده یی را به عنوان اهداف و سیاست ها و استراتژی ها و “ جشنواره اعلام می کنند و هر سال جشنواره پیش از برگزاری به عنوان موفق ترین جشنواره تاریخ معرفی می شود. اما آیا بیان جملات پیچیده به عنوان اهداف و استراتژی های یک جشنواره، کیفیت این رویداد را بالا می برد؟ آیا اگر در طول این بیست و سه سال این دسته از افراد که ادعای تولیت بر موسیقی را داشته و دارند کمی به اصل برگزاری جشنواره فکر می کردند، هدف اصلی را نمی یافتند؟ بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر درحالی کار خود را آغاز کرده که پس از بیست و سه سال هنوز این جشنواره نتوانسته اعتبار بین المللی پیدا کند تا گروه های موسیقی دنیا در آن حضور بیابند. بیست و سه سال است که مسوولان برگزاری جشنواره فجر اصرار دارند که عنوان «بین المللی» را بر تارک جشنواره حک کنند ولی در طول این سالیان دراز هیچ گاه به فکر کسب اعتباری نه در سطح جهان بلکه در منطقه نبوده اند. این درحالی است که جشنواره های موسیقی در ترکیه، ارمنستان، اردن، لبنان و بسیاری کشورهای این منطقه رفته رفته به جشنواره هایی در خور توجه در سطح جهان مبدل شده اند. تنها عایدی ما از این ادعای بین المللی بودن حضور چند گروه ناشناخته است که هیچ پیشینه یی از آنها وجود ندارد و معلوم نیست که ستاد جشنواره به واسطه کدام معیار از این گروه ها دعوت به عمل آورده. نهایتاً کار به جایی می رسد که رسیتال گیتار «لی لی افشار» نوازنده ایرانی و فارسی زبان در بخش بین الملل قرار می گیرد و لابد ایشان را به عنوان یکی از موسیقیدانان برجسته خارجی معرفی می کنند،بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر در حالی کار خود را آغاز کرده که دوباره بخش رقابتی به جشنواره بازگشته است. کار سختی است داوری میان یک گروه موسیقی کلاسیک و یک دوتار نواز خراسانی و انتخاب موسیقیدان برتر از بین این دو، باید به هیات داوران این جشنواره دست مریزاد گفت که می توانند همه انواع موسیقی را با یک چشم داوری کنند، کاش برگزار کنندگان جشنواره پیش از آغاز به کار کمی (فقط کمی) فکر می کردند،بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر درحالی کار خود را آغاز کرده که هزاران سوال بی جواب از نفس برگزاری این رویداد مهم موسیقی کشور در سال، بیست و سه سال است که در ذهن اهالی موسیقی مطرح است و هیچ پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد. ای کاش خود هنرمندان و نهاد های مردمی فعال در زمینه موسیقی توان آن را داشتند که جشنواره یی سالانه را برپا کنند، آن موقع شاید می شد به پاسخ سوالات مان برسیم.

بهرنگ تنکابنی