ادبیات «دایی» باید تغییر كند

از مدت ها قبل هر جا كه می نشستیم,به سبب شغلی كه داریم, این سؤال در رأس پرسش های مخاطبان مطرح می شد كه چرا رابطه علی دایی با تماشاگران این گونه است

از مدت ها قبل هر جا كه می نشستیم،به سبب شغلی كه داریم، این سؤال در رأس پرسش های مخاطبان مطرح می شد كه چرا رابطه علی دایی با تماشاگران این گونه است؟ چرا سكونشینان ورزشگاه های مختلف در سراسر ایران، چه طرفدار آبی باشند چه قرمز، ملوانی باشند یا طرفدار ابومسلم و تیم های دیگر، بازی را رها می كنند و حركات دایی را زیر ذره بین قرار می دهند؟ مگر علی دایی سال های سال در تیم ملی فوتبال این مملكت گل نمی زد و افتخار نمی آفرید، پس چرا هواداران تیم های مختلف با او چنین برخورد می كنند؟

چرا مردم این قدر فراموشكار شده و مقابل زحمات و خدمات این بازیكن پرافتخار، چنین ناسپاسی می كنند؟ مگر دایی چه هیزم تری به این مردم فروخته كه باید اینك شاهد برخوردهای ناشایست و زننده باشد؟برای آنكه پاسخی جامع و كامل به این سؤال ها داد، باید تمام جوانب را تحت بررسی قرار داد.

در نگاه اول، این علی دایی است كه ناحق، آماج شدیدترین انتقادات قرار گرفته و سكونشینان ورزشگاه ها به وی بدهكارند اما در عین حال نباید از این مهم غافل شد كه هر علتی را معلولی است و بالعكس. نگریستن از دریچه ای خاص به این موضوع، ما را به این نتیجه می رساند كه علی دایی به نوعی قربانی فضای خاص حاكم بر جامعه شده است.

به دور و بر خود كه نگاه می اندازیم، می بینیم نگاه افراد جامعه نسبت به نفرات «موفق» آنچنان كه باید، نیست. معمولاً چنین افرادی، بعضاً بی جهت تحت فشارهای شدید قرار دارند. نمی دانیم چطور بگوییم تا حق مطلب ادا شود اما عادت بدی در میان اعضای جامعه كنونی كه ما در آن زندگی می كنیم رایج شده، به این ترتیب كه خیلی ها شاید به صورت «ناخودآگاه» شاید هم به صورت عمدی قصد تخریب شخصیت افراد موفق و كسانی كه بهترین و الگو به شمار می روند را دارند. دایی هم از این قاعده مستثنی نیست، افتخارات وی تقریباً دور از دسترس است ضمن اینكه او برخلاف خیلی از فوتبالیست های موفق این مرز و بوم، همواره روی نوار موفقیت گام برداشته و در دوران فعالیتش به عنوان بازیكن، كمتر افول و نوسانی به خاطر می آید.

دایی در ایران و خارج از كشور، در اكثر موارد توفیق حاصل كرد و كمتر رنگ ناكامی را دید.او همیشه عنوان «اولین» ها را به خود اختصاص داد؛ اولین بازیكن ایرانی كه به تیم قهرمان بوندس لیگا راه پیدا كرد، اولین بازیكن ایرانی كه در فینال لیگ قهرمانان اروپا روی نیمكت تیمش نشست، اولین و برترین گلزن دنیا، اولین نامی كه به یاد غیرایرانی های آشنا یا ناآشنا با فوتبال ایران می آید و ... اینها كفایت می كند تاعلی دایی قربانی همان فضای خاص یاد شده در ابتدای مطلب شود. او از خیلی جهات یك سرو گردن بالاتر از دیگر بازیكنان كشورمان است؛ دایی به معنای واقعی «حرفه ای» است.

مهندس علی دایی، فارغ التحصیل ممتاز یكی از بهترین دانشگاه های این مرز و بوم است. با هر یك از اساتید دوران دانشجویی وی كه همصحبت می شوی، همه از جدیت، پشتكار و موفق بودن او به نیكی یاد می كنند. باید اعتراف كنیم كه با دستان خود سال ها است یك اسطوره و الگو را سركوب و قربانی می كنیم اما آیا این كل و پایان ماجرا است؟

مطمئناً نه.این یك اصل پذیرفته شده است كه در مشكلی كه بین دو طرف به وجود می آید، هر دو طرف مقصرند، حال می خواهد سهم هر یك برابر دیگری باشدیا یك طرف ۹۹ به یك تقصیر داشته باشد. به تمام مواردی كه تا اینجای مطلب آوردیم، ایمان و اعتقاد كامل و وافر داریم اما در عین حال نمی توانیم از كنار رفتار خود دایی كه باعث تولد خیلی از اتفاقات شده نیز راحت گذر كنیم.عقیده داریم ادبیات گفتار علی دایی باید تغییر كند. باید قبول كرد كه طرز صحبت وی از ابتدای دوران فعالیتش چندان قابل قبول و مخاطب پسند نبوده است.

اهالی مطبوعات نیز خیلی دل خوشی از او ندارند و همواره از برخوردهای سرد و جواب های سربالای وی گلایه كرده اند. شاید شیطنت های بعضی ها و سوء تفاهماتی كه برخی موارد به وجود آمده، به دایی برای بروز چنین رفتاری كمك كرده باشد اما باز هم دلیل نمی شود كه بازیكن - مربی كنونی سایپا با این نوع ادبیات با مخاطبان برخورد كند. فردی همچون احمدرضا عابدزاده با آنكه از استقلال به پرسپولیس كوچ كرده، از سوی تمام هواداران سرخابی تشویق می شود. خداداد عزیزی هم كه بازیكن پرحاشیه ای بود، اینچنین مورد نكوهش واقع نمی گردد اماعلی دایی با آنكه یك پرسپولیسی به حساب می آید، در هر بازی در هر جایی كه برگزار می شود، زیر ذره بین هواداران سرخابی و حتی كسانی كه به هیچ یك از این ۲ تیم تعلق خاطری ندارند، قرار می گیرد.اگر بخواهیم علت این اتفاق را تماماً در مورد اول - تحت فشار و انتقاد بودن افراد موفق- جست و جو كنیم، به بن بست می رسیم چرا كه نفراتی چون علی كریمی، مهدی مهدوی كیا، احمدرضاعابدزاده، خداداد عزیزی و خیلی های دیگر در این فوتبال حضور دارند كه كم و بیش موفقیت ها و افتخارات بزرگ و زیادی را تجربه كرده اند اما از آنجا كه ادبیات گفتارشان، مخاطب را تحریك نمی كند، محبوب سكونشینان ورزشگاه ها و هواداران فوتبال ایران هستند و در بهترین شرایط هیچ وقت به صورت مداوم و پیوسته از سوی آنان سرزنش و محكوم نشده اند. كریمی و مهدوی كیا از پرسپولیسی های قدیمی به شمار می روند اما آیا تاكنون از سوی تماشاگران استقلال موردتاخت و تاز و انتقادهای بیرحمانه قرار گرفته اند؟

قبول داریم كه جو ورزشگاه های كشور به هیچ عنوان مطلوب نیست اما نمی توان بروز این اتفاقات را به این مورد هم - البته به طور كامل- مرتبط كرد. علی دایی را به عنوان یك هموطن و یك ایرانی موفق كه بارها موجبات شادی و غرورآفرینی ما و خیلی های دیگر را فراهم آورده، دوست داریم و از اینكه چنین برخوردهایی نسبت به وی صورت می گیرد، به معنای واقعی رنج می بریم. ویژگی های و خصوصیات منحصر به فرد وی را نیز ذكر كردیم تا كسانی كه با او چنین برخورد می كنند،متوجه رفتارناشایست خود شوند اما از حقیقت هم نباید غافل ماند، حقیقتی كه اگر دایی به آن پی ببرد، خیلی از مشكلات مرتفع خواهد شد...