اخلاق در غرب

الله الله فی القرآن لایسبقکم بالعمل به غیرکم – امام علی ع ۱
مسلمانان خدا را , خدا را مد نظر قرار داده , مباد بیاید روزی که غیر مسلملنان در عمل به مبانی عملی قرآنی بر شما پیشی گیرند

الله الله فی القرآن لایسبقکم بالعمل به غیرکم – امام علی ( ع ) ۱

مسلمانان ! خدا را ، خدا را مد نظر قرار داده ، مباد بیاید روزی که غیر مسلملنان در عمل به مبانی عملی قرآنی بر شما پیشی گیرند !

مقدمه :

بشر اولیه قبل از آنکه به حدی از بلوغ برسد ۲ که بتواند شان مقام خلیفه الهی ۳ را پیدا کرده و حامل اسما و صفات الهی۴ شود ، صرفا در بعد جسمانی ، حیوانی به زیست خود ادامه می داد . از آنجا که امتیاز بشر بر دیگر جانداران ، در امکان انتخاب بین خوب و بد بود ، با رشد و بلوغ عقلی خود ، این امکان را به بهترین شکل ممکن بکار گرفته و هر یک با توجه به شرایط خود ، به یکی از راه های خوب و یا بد قدم گذاشته ، به زندگی ادامه می داد .

خداوند در زمانی که حد بلوغ او را برای دریافت وحی و تربیت الهی کافی تشخیص داد ، حضرت آدم را انتخاب ۵ و پس از تربیت لازم ۶ ، با مجموعه کاملی از ملکات اخلاقی خدایی بسوی بشر فرستاد ، تا راهگشای او در یافتن حقیقت و خوبی باشد .

هزاران سال با ارسال رسل ، این راهگشایی و تربیت ، کامل و کاملتر شد تا آنجا که در آخرین حلقه از زنجیره رسولان ، خداوند حضرت محمد ( ص ) را بسوی بشر فرستاد تا کتاب مکارم اخلاقی مبتنی بر فضایل انسانی و صفات الهی را تکمیل نماید ۷ .

آنچه که ما در قرآن و احادیث می بینیم ، چراغ فروزانی است برای نمایش صراط مستقیم الهی که انسان با انجام فضایل اخلاقی و دوری از رذایل به مقصد خدایی برو د ۸ .

اما وقتی که امام همام علی ( ع ) امکان لغزش ما مسلمانان را با دیده دل می بیند و اینکه ، انسانهای ادیان و مکاتب دیگر ، به تبع درک عقلانی خود ، ملکات اخلاقی را فرهنگ فردی و اجتماعی خود می کنند ، آه از نهاد برکشیده و هشدار که :

الله الله فی القرآن لایسبقکم بالعمل به غیرکم – امام علی ( ع )

و حال ما امروز چیزهایی از رفتارهای غیر خودیهای کشورها و مذاهب دیگر می بینیم که بسیارشان ، همان معروف هایی است که رسول مکرم ( ص ) و حضرات ائمه معصوم ( س ) ، امر کرده اند و ما بعضا یا به فراموشی سپرده ایم و یا در غفلت خود ، به انجام آنها نمی پردازیم .

درست است که رفتارها و اندیشه های منفی و گناه آلود ، درآن جوامع وجود دارد ( همانطور که همه جا هست ) ، ولی یادآوری و دیدن ملکات اخلاقی مثبت آنها ، راهی است برای افزایش معرفت ۹ به حقایق الهی و رشد عقلانی و بلوغ اندیشه ۱۰ به سمت آنچه که هدف خاتم الانبیا ( ص ) بوده است .

در سلسله مطالب آتی ، بعض رفتارهایی که در غرب ، به عنوان ملکه اخلاقی در آن جوامع فرهنگ شده است ، بطورخلاصه و بصورت مصداق هایی که در حال انجام است ، بیان می شود :

۱) امانت داری

دوستی تعریف می کرد :

۵ سال پیش ( سال ۲۰۰۴ م – ۱۳۸۳ خ ) ، برای کاری یک هفته ای با ۳ نفر از همکاران به فرانکفورت آلمان رفته بودیم . یک روز قبل از برگشت ، به یک رستوران رفته و غذا خوردیم ولی متاسفانه دوربین خود را آنجا جا گذاشتیم . پس از متوجه این امر شدن ، با مدیر رستوران تماس و ایشان اظهار داشتند که شخصی ( متاسفانه ایرانی خطاکار) ، پس از شما در محل شما حضور داشت و احتمال می دهم توسط او برده شد ه باشد ، شما بروید تا ایشان مجددا هرگاه جهت سرو غذا آمد از او جستجو کرده و می گیرم و به شما برمی گردانم .

فکر کردیم ، قضیه ، سرکاری است ، بخصوص وقتی که پس از دو روز مراجعه ، جواب مثبتی از او نگرفتیم و با این بدبینی و ناسزا در دل ، به ایران باز گشتیم .

ما دیگر کاری با آلمان نداشته و راهی نیز برای یافتن دوربین نداشتیم و امید نیز از آن کنده بودیم .

۵ سال بعد ( سال ۲۰۰۹ م – ۱۳۸۸ خ ) ، دوستی به فرانکفورت می رفت ، قضیه را به او گفتم و خواستار پیگیری آن شدم . او رفت و برگشت .

وقتی برگشت ، در اولین برخورد ، دوربین مرا سالم تحویلم داد . تعجب کردم و جویای ماجرا شدم .

ایشان گفت :

به آدرسی که داده بودی مراجعه کردم و با تردید ، جریان دوربین را مطرح کردم و با ناباوری از مدیررستوران شنیدم که گفت :

" من دوربین شما را نزد همان شخص ایرانی که ۵ سال پیش گفته بودم پیدا کردم ، اما متاسفانه هیچ راهی برای پیدا کردن صاحب آن نداشتم ، نه آدرسی ، نه شماره تلفنی ، نه آشنایی . مدت ها منتظر مراجعه کسی بودم ، ولی با این حال آنرا در منزل نگه داشته و به همگان از دوستان در رستوران و خانواده ، ماجرا را جهت پیدا کردن سر نخ اعلام کردم . تا اینکه الان پس از ۵ سال ، امیدم به پیدا شدن صاحب دوربین به واقعیت پیوست و من از بار امانت آن راحت شدم .

سپس به منزل تلفن کرده و ۱۰ دقیقه بعد توسط پسر مدیر رستوران ، دوربین ، صحیح و سالم بدون هیچ گونه منت و یا از خود تعریف کردن و یا بدگویی از شخص ایرانی سارق دوربین ، به من سپرده شد ، و من نیز ضمن تشکر و خداحافظی از او جدا شدم ."

شاید به ذهن خیلی ها ، این امر بعید آید ، چرا که حتی در خوش بینانه ترین حالت ، وقتی نه شکایتی از رستوران شده بود ، نه پرونده قضایی سرقت در جریان بود ، نه شخصی از ایران و یا حتی همان آلمان پیگیر موضوع بود ، و نه آدرس و شماره تلفنی بین رستوران و صاحب دوربین رد و بدل شده بود ، دیگر کدام عقل ، حکم به نگهداری دوربین بیش از یک سال می کند۱۱ .

آری این است ، همان صفت " امانت داری " که خداوند به عنوان یکی از عالی ترین ملکات اخلاقی به آن امر کرده و پیامبر اسلام ( ص ) نیز بدلیل همین صفت متعالی ، لقب محمد امین بخود گرفته بود .

۲ ) اعتماد و اکرام مهمان

دوستی می گفت :

اواخر سال ۱۳۸۳ خ ( ۲۰۰۴ م ) برای یک ماموریت ( با هواپیمای Iran Air ) به شهر Trieste ایتالیا رفته بودیم .

پس از دریافت بار در فرودگاه ، مشاهده کردم که " زیپ جیب کناری ساک من پاره شده " و هم چنین " یکی از چرخهای چمدان همکارم شکسته است " .

شخصی که برای راهنمایی به پیشواز ما آمده بود مارا به مسئول ایتالیائی مربوطه در فرودگاه معرفی و موضوع را با او در میان گذاشت .

ایشان ، ضمن برخورد مودبانه با ما ، وقتی دید زیپ ساکم پاره شده و محتویات داخل آن مشخص شده است از من سوال کرد :

" آیا پول نقد هم در این قسمت از ساک داشته ای که گم شده باشد ؟ "

جواب دادم : خیر

پس از اطمینان از این موضوع ، به من و دوستم محترمانه گفت :

" فردا ساعت فلان در هتل منتظر باشید ، یک ماشین جهت بردن شما به یک فروشگاه ساک و چمدان و جبران خسارت می آید " .

با شک و تردید به هتل رفته ، ولی ناباورانه ، فردا در همان ساعت مقرر ، ماشین مذکور ، به درب هتل مراجعه و ما را با حداکثر احترام به یکی از بزرگترین فروشگاه های ساک و چمدان شهر برد .

ساک و چمدان ما را به گوشه ای گذارد ه و یک ساک و چمدان نو با قیمتی چند برابر ساک و چمدان های خودمان و با امکاناتی بیشتر ، به ما تحویل و سپس ما را به هتل باز گرداند .

و این است صفت نیکوی اعتماد به شخصیت انسانی افراد ( حتی غریبه ها و غیر خودی ها ) و ارزش گذاری برای مهمان و مشتری که در اسلام به شدت ، نه تنها توصیه که به آن امر گردیده است ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ .

۳) کمک به همنوع

تعاونوا علی البر و التقوی ... – سوره مائده ، آیه ۲

در ادامه مطالب قبل ۱ :

دوستم تعریف می کرد :

در هتل EUROPA HOTEL در شهر فرانکفورت اقامت داشتم ( سال ۲۰۰۹ م ) . هنگام عزیمت به ایران ، دو عدد ساک و چمدان داشتم که بدلیل سنگینی نمی توانستم آنها را تا ایستگاه قطار با خود حمل کنم .

از مدیر هتل خواستم که یک گاری دستی برایم تهیه کرده تا وسایلم را به ایستگاه برده و آنرا برگردانم .

ایشان اظهار داشتند که : " ما چنین وسیله ای در هتل نداریم " ، و در فکر فرو رفتند .

وقتی دیدند که من دستم درد می کند و واقعا به یک وسیله یا کمک احتیاج دارم ، به یکباره به سمت کاپشن خود رفته ، آنرا پوشیده و علیرغم مخالفت من ، چمدان مرا برداشته و گفتند : " راه بیفت که از قطار جا نمانی ! "

من خجالت زذه با ساک دیگر راه افتادم . ایشان در راه وقتی دیدند که ساک هم برایم سنگین است ، چمدان را بدست چپ خود داده و یکی از بندهای ساک را نیزگرفته و به همراه من ، تا محل سوار شدن قطار که حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ متر و چندین مسیر پله ای بود آمدند .

وقتی که کمک کردند وسایلم را بداخل قطار ببرم و مطمئن شدند که مشکلی نیست ، بدون هیچ منتی ، خداحافظی کرده و به هتل خود بازگشتند .

و این است ، امر الهی" کمک به همنوعان خود " ، آنجا که می فرماید :

تعاونوا علی البر و التقوی ... – سوره مائده ، آیه ۲

به یکدیگر بر مبنای نیکی و تقوی کمک کنید . ( و هرگز به همدیگر فخر نفروخته و یا منت از بابت کمک خود نگذاشته که خارج از دایره نیکویی و تقوا ست . )

۴) صداقت و اعتماد متقابل صاحبان کار و کارمندان

مَنْ صَدَقَ فِی اَقْوالِهِ جَلَّ قَدْرُهُ – پیامبر اکرم ( ص ) - غررالحکم ودررالکلم ، ج۴ ، ص۲۹۶.

انسانی که در گفتار صادق و درست باشد شان و منزلتش بالا خواهد رفت .

جهت بازدید ، به یکی از شرکتهای معروف آلمانی در شهر مونیخ آلمان رفته بودم .

وقتی وارد دفتر مدیر تحقیق و توسعه ( R & D ) شرکت شدم ، چیزی که توجهم را بسیار جلب کرد ، تعدادی نقاشی کودکانه بود که روی دیوار روبروی دفتر الصاق شده بود .

از ایشان دلیل را پرسیدم . گفت : " نقاشی های فرزندانم می باشد " . یک پسربچه و یک دختربچه ، که عکس بزرگ آنها نیز روی دیوار کنار نقاشی ها چسبانده شده بود .

ضمن آن که با دیدن آن وضعیت ، احساس می کردم که گویی ، دفتر کار ایشان قطعه ای از منزل او بوده و مسئولیتش نیز ، بخشی از زندگی اش می باشد ، به یکباره متوجه شدم که هیچ چراغ روشنایی روی سقف و یا دیوارها وجود ندارد .

از او علت را پرسیدم و ایشان گفت که : " من از وجود چراغ روشنایی روی سر خود ، راحت نیستم و آنرا خوش ندارم " . بهمین دلیل مدیران شرکت ، طبق نظر من ، چراغ های سقف را حذف کرده و یک چراغ سیار زیبا همانند یک لوستر متحرک در دفترم قرار داده اند ( مانند شرایطی که در منزلم ایجاد کرده ام ) .

البته ، این شرایط در جای جای شرکت و کارگاه های مختلف مشاهده می شد که هرکارمند و یا کارگر مطابق روحیات خود از پوسترها ، نقاشی ها و عکس های مختلف در محل کارش استفاده می کرد !

این امر ، آیا چیزی جز رفاقت و صمیمیت و اعتماد متقابل بین صاحبان شرکت و مدیران و کارمندان می باشد ؟

و نتیجتا ، کار عاشقانه و بهره وری عالی !

۵) برنامه ریزی و نظم در کارها

... اوصیکما و جمیع ولدی و اهلی و من بلغه کتابی بتقوی الله و نظم امرکم – امام علی ( ع ) – نهج البلاغه ، نامه ۴۷ – وصایای امام به حسن و حسین ( ع )

شما دو فرزندم و تمام خانواده خود و هر کس که این نامه را می خواند به تقوا و نظم در کارها سفارش می کنم .

یکی از شاخص های نظم در یک جامعه ، امکان برنامه ریزی و مدیریت زمانی کارها ، ملاقات ها ، سفرها و حمل و نقل ها بوده ، بخصوص در مواردی که ، افراد و شهرهای دیگری نیز در این امور دخیل باشند .

وقتی قصد سفر به آلمان ( اروپا ) و قرار ملاقات هایی با اشخاص مختلف در شهرهای متفاوت را داشته باشیم و از طرف دیگر با محدودیت زمانی قابل توجهی روبرو باشیم ، می توانیم بدون هیچ نگرانی ، به آنجا سفر کرده و اهداف خود را دنبال و سپس با رضایت کامل ، باز گردیم .

دلیل این امر ، برنامه ریزی سالیانه کلیه وسایل حمل و نقل عمومی ، اعم از هواپیما ، قطارهای سریع السیر بین شهری ، قطارهای عادی و متروها می باشد ، بگونه ای که مسیر هر وسیله ، مبدا و مقصد آن ، زمان شروع حرکت ، زمان رسیدن به مقصد و زمان هایی که به ایستگاه های بین راهی می رسد ، کاملا مشخص شده و بصورت دیاگرام های زمانی و نقشه های مسیر حرکت در ابعاد کوچک و بزرگ و رنگی تهیه و در همه ایستگاه ها ، داخل قطارها ( بالای سر مسافرین در محل ورود و خروج قطار ) و یا بصورت نقشه های متعدد و مختلف در اختیار مسافرین ( در هتل ها ) و مردم قرار داده شده و از طرف دیگر در سایت های مختلف اینترنتی مربوطه در دسترس بوده و حتی می توان بلیط تهیه و یا رزرو کرد .

این امر باعث شده که اگر قرار است مثلا از ایران پرواز کرده و با شخصی در مثلا شهر Kissing در منطقه مونیخ ملاقات داشته باشیم ، می توانیم پس از مشخص شدن زمان فرود در فرودگاه مثلا فرانکفورت ، قطار شهری که با زمان ما همسانی دارد را معین و زمان رسیدن به ایستگاه قطار فرانکفورت را از فرودگاه مشخص کنیم و از آنجا نیز بلیط قطار سریع السیری که به مونیخ می رود را تهیه و به شخصی که قرار است به پیشواز ما بیاید صرفا نام و کد قطاررا اعلام کنیم .

شخص مذکور براساس برنامه زمانی قطارها ، می تواند زمان رسیدن ما به شهر آکسبورگ ( نزدیک ترین شهر به Kissing ) را معین و به موقع در محل حاضر گشته و با یک تولرانس چند دقیقه ای ( حتی در هوای مه آلود و بارانی ) با ما ملاقات داشته باشد و لزومی به انتظار از یک ساعت قبل از رسیدن ما و یا احیانا چند ساعت بعد از آن ندارد .

از طرف دیگر با توجه به مونیتورینگ حرکت قطارها در همه ایستگاه ها ، در هر لحظه مشخص است که کدام قطار و چه مدت دیگر به این ایستگاه می رسد و بنابراین ، نیازی به نگرانی بیجا و یا تماس های مکرر و بی نتیجه برای آگاهی از موقعیت مهمان نیست .

علاوه برآن ، می توان فهمید که هر قطار در هر لحظه در کدام مسیر است و یا چه موقع به کجا می رسد و بالتبع برای سوار شدن به قطار موردنظر ، برنامه ریزی نمود .

ضمنا برای خرید بلیط قطارهای شهری ، در هر ایستگاه ترمینال هایی قرار داده شده با کد تمام مناطق داخل شهر ، که با مشخص کردن کد و نوع بلیطی که قرار است تهیه کنیم ( یک نفره و یا گروهی ۵ نفره که دارای تخفیف ویژه است ) ، دستگاه مبلغ مربوطه را نشان داده و پس از انداختن آن در دستگاه ، بلیط بصورت اتوماتیک تحویل می گردد .

۶) احترام و وفای به عهد و قرار

یا ایها الذین آمنوا اوفوا بالعقود – سوره مائده ، آیه ۱

ای کسانی که ایمان آورده اید قول و قراردادهای خود را محترم شمرده به آنها وفا کنید .

دوستی تعریف می کرد :

طبق هماهنگی هایی که مدیرعامل یکی از شرکتهای مطرح بین المللی اتریشی ( K . T ) ، با مسئولین یک کارخانه صنعتی بزرگ فولاد در لهستان انجام داده بود ، قرار بود تا ما از آلمان و ایشان از اتریش پرواز کرده و در فرودگاه کراکف لهستان به هم ملحق شده و با راهنمایی ایشان به کارخانه مذکور جهت بازدید و مذاکره برویم .

با رسیدن به فرودگاه کراکف ، متوجه شدیم که ایشان زودتر از ما رسیده و منتظر ماست .

پس از سلام و احوالپرسی و استقبال گرم ، سوار ماشینی شدیم که ایشان جهت رفتن به کارخانه که حدود ۱۵۰ کیلومتر دورتر بود ، کرایه کرده و خود نیز رانندگی آنرا به عهده داشت .

در طول مسیر ، متوجه شدیم که ایشان برای پرواز از اتریش به کراکف در زمان مقرر ، جایی در پرواز پیدا نکرده ، به همین دلیل برای آن که قبل از ما به کراکف رسیده و منتظر ما شود ( چرا که ما به آن محل آشنایی نداشته و نوبت اولی بود که به آنجا می رفتیم ) ، پرواز به کشور چک را انتخاب و سپس از آنجا به کراکف لهستان پرواز می کند و خوشحال از آنکه به موقع سر قرار حاضر گردیده و بالتبع ما دچار سرگردانی نشده ایم . ( جالب این که نه منتی بر دوش ما گذاشت و نه با فخر آنرا بیان کرد )

پس از انجام بازدید ، به همراه ایشان به فرودگاه کراکف بازگشته و ایشان موقع رفتن ما به سمت بخش کنترل پرواز ، پس از خداحافظی ، بیان کردند که ۱۰ دقیقه منتظر مانده ، در صورتی که اشکالی بوجود نیاید و شما به سمت هواپیما رفتید ( و تبعا مشکلی نداشته و به ایشان مراجعه نکرده ایم ) من هم از آنجا خواهم رفت .

و این است تعهد و احترام به قول و قراری که با دیگران بسته ایم و خداوند امر صریح به آن کرده است .

۷) استفاده بهینه از فرصتها

الفرصه تمر مر السحاب ، فانتهزوا فرص الخیر – امام علی ( ع ) – حکمت ۲۰

فرصتها همانند ابر بی صدا و آرام می گذرند ، پس فرصت های نیک را غنیمت شمرید .

وقتی وارد جامعه آلمان می شویم ، چیزی که در همه جا و هر لحظه ، خودنمایی کرده و همواره با آن مواجه هستیم ، استفاده بهینه از فرصت های بدست آمده ، جهت مطالعه می باشد .

عمدتا ، کسی در خیابان بیکار دیده نمی شود و همگان ، با گام هایی بلند و سریع بسویی در حرکتند .

وقتی وارد رستورانی برای سرو غذا شده و فرصت تنهایی پیدا می کنند ، و یا موقعی که در ایستگاهی منتظر وسیله نقلیه ای می گردند ، و یا هنگامی که وارد قطار( چه شهری و چه بین شهری ) شده ، و یا آن زمان که سوارهواپیما می شوند ، هر کس ، چه پیر و چه جوان ، کتابی از کیف خود بیرون آورده و مشغول خواندن آن می گردد .

و یا آن کس که نوت بوکی داشته ، آن را روشن کرده و متناسب با نیاز خود به کار می گیرد ( حتی استفاده از اینترنت وایرلس در جاهایی که اتصال برقرار است ) .

و البته آن که فردی که کتاب و یا چیز دیگری دراختیار ندارد ، مجله و یا روزنامه هایی که در آن محل وجود دارد را مورد استفاده و مطالعه قرار می دهد .

و این است استفاده بهینه از زمان و فرصت هایی که معمولا به نام " زمان مرده " خوانده شده و تلف می گردد ولیکن معصومین ( س ) به غنیمت شمردن آنها سفارش و امر نموده و هشدار که مباد آنها را از دست بدهیم ، که مدت عمر کوتاه بوده و فرصتی برای جبران مافات نیست .

۸) گزیده ای از رفتارهای فردی و اجتماعی آنها

۸-۱) پیش سلام شدن در همه جا ۱۵ :

با هر شخص در هر مکانی که روبرو می شویم ، بطور معمول ، شخص ملاقات شونده بدون توجه به موقعیت اجتماعی و یا خودی یا غیر خودی بودن ما ، در سلام پیش قدم شده ، آنهم با رویی گشاده و صدایی رسا ؛ از جمله در رستورانها ، فروشگاه ها ، گیتهای کنترل پرواز ، باجه های بلیط و ....

۸- ۲) رعایت قوانین ( بخصوص راهنمایی و رانندگی ) به عنوان یک فرهنگ اجتماعی ۱۶ :

شهروندان غربی ، بخصوص آلمانی ، بطور عام ، کلیه مقررات و قوانین اجتماعی را به عنوان مبنایی برای استقرار نظم و آرامش رعایت کرده و به کسی اجازه تخلف نمی دهند ( البته کاملا محترمانه ) . مانند رعایت چراغ قرمز ، لایی نکشیدن بین خط های مختلف ، عدم سبقت نابجا ، رعایت حداقل فاصله مجاز بین ماشین ها حتی در ترافیک و یا پشت چراغ قرمز ، رعایت خط های مخصوص دوچرخه و عابر پیاده ، حتی مواقعی که ترددی در آنها نیست و .... .

۸- ۳) احترام و اعتقاد به محیطی شاد و آرامش بخش ۱۷ :

برای ساخت و ساز در اماکن عمومی ( چه شخصی و چه توسط مسئولین شهری ) ، بطور بسیار عام و برجسته ، استفاده از طرح و رنگ های شاد و آرامش بخش و هماهنگ در ساختمانها ، برجها ، فروشگاه ها و حتی سنگ فرش های مختلف در جاهای پرتردد شهر و کوچه ها و یا ورودی موزه ها و ... امری است که به صورت یک فرهنگ اجتماعی ، برای همگان ملکه شده است .

۸- ۴) تحمل دیگران در هر شرایط و پذیرفتن رفتارهای قانونی آنها ۱۸ :

ویژگی بارزی که در رفتار فردی آن جوامع مشاهده می شود ، عدم استفاده از کلمات " زود باش " ، " تمامش کن " ، " خسته ام کردی " ، " بروکنار عجله دارم " و .... می باشد . که این امر در هر جایی مشهود و نوعا هیچ کسی آنها را بکار نمی برد ، از جمله فروشندگان ، گارسنها ، مردم در حال عبور از خیابانها و یا پل ها و یا پله ها و ...

۸- ۵) شخصیت افراد به احترامی است که خود برای خود قائلند ۱۹ :

در جوامع غربی ، هر کس ، آنچه را که دوست دارد و راحت است ( والبته قانونی ) انجام می دهد و کاری ندارد که دیگران چه می گویند ، و البته دیگران هم دخالتی و یا حتی توجهی به کارهای او ندارند ؛ مانند ابراز احساسات در خیابانها ، ورزش و نرمش در انظار ( بدون مزاحمت برای دیگران ) ، غذا و یا چیزی در مسیر خوردن و ...

۸- ۶) رعایت حق دیگران ۲۰ :

به محض ورود به مراکز خرید ، رستوران ها ، بانک ها ، گیشه های بلیط و یا هر جای دیگر متوجه خواهیم شد که ، شخصی که زودتر مراجعه کرده از حق تقدم برخوردار بوده ، بدون آن که به پرستیژ و یا موقعیت اجتماعی او یا مراجعین دیگر توجه شود .

۸- ۷) کمک به یکدیگر۲۱ :

در آن جوامع ، کمک به دیگران ، در هر شرایطی ، به عنوان یک رفتار ارزشی فردی که برای آنها فرهنگ شده ، بدون هیچ گونه منت و یا انتظار جبران ، قابل تحسین است .

۸- ۸) رعایت جایگاه همسران توسط طرفین ۹ :

یکی از امتیازات رفتاری که زیبایی خاصی در آن مشاهده می شود آنست که ، هرهمسرجایگاه و حرمت طرف مقابل خود را بدون ضایع شدن حق بچه ها رعایت کرده به گونه ای که مثلا وقتی در رستورانی برای خوردن غذا حاضر می شوند ، حتما زن و شوهر ( در هر سنی ) ، کنار هم نشسته و بچه ها در سمت دیگر میز می نشینند و اگر احیانا یکی از بچه ها این مسئله را رعایت نکرد ، همسر ( بخصوص خانم ) ضمن تذکر مودبانه به بچه ، او را به طرف دیگر راهنمایی و متذکر می گردد که جایگاه من و بابا را رعایت کن .

۸- ۹) توجه دائم به یکدیگر :

از هر جایی ( مثل ایستگاه ، مترو ، خیابان ، رستوران و .. ) عبور می کنی متوجه خواهی شد که ، همسران و یا دوستان بطور پیوسته و دائم و خیلی راحت و بطور رو در رو در حال مکالمه و صحبت هستند . و این نشان از اهمیت قائل شدن برای شخصیت طرف مقابل و نظرات او بوده بگونه ای که از هم کلامی با هم نه تنها خسته نشده که خوشحال و راضی هم هستند.

محمد صالحی

http://mahsan.parsiblog.com/

زیر نویسها :

۱ - نهج البلاغه، نامه ۴۷

۲ – بشرنخستین – قبل از حضرت آدم - هل اتی علی الا نسان حین من الدهر لم یکن شیئا مذکورا . سوره انسان– آیه ۱- مجمع البیان

۳ - انی جاعل فی الارض خلیفه . سوره بقره – آیه ۳۰

۴ - انا عرضنا الامانه علی السموات والارض والجبال فابین ان یحملها واشفقن منها و حملها الانسان . سوره احزاب – آیه ۷۲

۵ - ان الله اصطفی ادم و نوحا و... علی العالمین . سوره ال عمران – آیه ۳۳

۶ - علم ادم الاسما کلها . سوره بقره – آیه ۳۱

۷ – انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق – ۴- سفینة البحار، (ماده خلق).

۸ – تخلقوا باخلاق الله - بحارالانوار- ج ۵۸- ص ۱۲۹- ماه رمضان از زبان آیت الله جوادی آملی

۹ - انا خلقناکم من ذکر و انثی و جلعناکم شعوبا و قبایل لتعارفوا، ان اکرمکم عندالله اتقاکم . سوره انسان – آیه ۳۲

۱۰ - ان العبد لیبلغ بحسن خلقه عظیم درجات الاخرة وشرف المنازل وانه لضعیف العبادة ; بنده خدا به وسیله حسن اخلاق به درجات عالی آخرت و بهترین مقامات می رسد ، در حالی که ممکن است از نظر عبادت ضعیف باشد! – پیامبر اکرم (ص) - مهجة البیضاء، ج ۵، ص ۹۳.

۱۱ – در احکام شرعی داریم : پس از پیدا کردن چیزی ، تا مدت یک سال بدنبال صاحب آن بگرد و پس از نا امید شدن ، آنرا فروخته و به نام صاحبش صدقه بده و یا بهتر که آنقدر نگه دار تا صاحبش پیدا شود .

۱۲- یا ایها الذین امنوا اجتنبوا کثیرا من الظن ان بعض الظن اثم ولا تجسسوا ... واتقوا الله ان الله تواب رحیم . حجرات ، آیه ۱۲

ای کسانی که ایمان آورده‏اید ! از بسیاری از گمانها بپرهیزید ، چرا که بعضی از گمانها گناه است ; و هرگز (در کار دیگران) تجسس نکنید ....; تقوای الهی پیشه کنید که خداوند توبه ‏پذیر و مهربان است !

۱۳- کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد ، باید مهمانش را اکرام کند. وسائل‏الشیعه ، ج ۱۶ ، ب ۴۰ ، ص‏۴۶۰

۱۴- یکی از وصیت‏های پیامبر گرامی اسلام‏صلی الله علیه وآله به حضرت علی‏علیه السلام این بود : تو را وصیت می‏کنم به خوب همسایه‏داری و اکرام کردن مهمان و پذیرایی‏از آنها . بحارالانوار ، ج ۷۴ ، ص ۴۱۱ ، ح ۲۲

۱۵- لِلسَّلامِ سَبْعُونَ حَسَنَةً تِسْعٌ وَ سِتُّونَ لِلْمُبْتَدِءِ وَ واحِدَةٌ لِلرّادِّ – امام حسین ( ع )

سلام کردن هفتاد حسنه دارد، شصت و نُه حسنه از آنِ سلام کننده و یکی از آنِ جواب دهنده است.

۱۶- اسلام به قانون نظر آلی دارد ، یعنی آن را آلت و وسیله تحقق عدالت در جامعه می داند . .. قانون برای اجرا و برقرارشدن نظم اجتماعی عادلانه به منظور پرورش انسان مهذب است . – امام خمینی – کتاب ولایت فقیه – ص ۶۲

۱۷- احادیث مختلف دلالت بر استفاده از رنگهای شاد دارند مانند : " هرکس کفش زرد بپوشد تا زمانی که آن کفش کهنه نگردد در سرور خواهد بود . امام صادق – مجمع البیان " ، یا " لباس سیاه نپوشید که لباس فرعون است – امام علی ( ع ) - بحارالانوار، ج ۸۳، ص ۲۴۸ " و یا " ألبسوا من ثیابکم البیاض فأنّها من خیر ثیابکم و کفّنوا فیها موتاکم – پیامبر اکرم ( ص ) - میزان الحکمه، ح ۱۸۰۶۱ ، لباس سفید بپوشید زیرا آن بهترین لباس است و مرده هایتان را در لباس سفید کفن کنید " .

۱۸- احادیث : " مبادا به خود بینی و بداخلاقی و بی صبری مبتلا شوی ، زیرا با این صفات هیچ دوستی برایت باقی نمی ماند و پیوسته مردم از تو کناره می گیرند – امام علی ( ع ) به محمد حنفیه – وسائل الشیعه ، ص ۲۵۸ ، به نقل از مستدرک الوسائل ، ج ۱ ، ص ۱۳۶ " و یا " مداراه الناس نصف الایمان و الرفق بهم نصف العیش ؛ مدارا با مردم ، نیمی از ایمان و نرمش با آن ها، نیمی از زندگی است - اصول کافی، ج ۲، ص ۱۱۷ " .

۱۹- یاأیها الذین آمنوا أجتنبوا کثیرا من الظن ان بعض الظن أثم ولا تجسسوا ولا یغتب بعضکم بعضا – حجرات – آیه ۱۲

۲۰- انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا" و قبأیل لتعارفوا ان أکرمکم عندالله أتقیکم - حجرات – آیه ۱۳ ، شما را از مرد و زن آفریدیم و ملتها و قبیله ها ساختیم تا یکدیگر را بشناسید همانا گرامی ترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست .

۲۱- مثل المؤمنین فی تواددهم و تراحمهم و تعاطفهم مثل الجسد اذا اشتکی منه عضو تداعی له سایر الجسد بالسهر و الحمی ؛ یعنی مثل اهل ایمان مثل یک پیکر است. آنها به منزله اجزاء یک پیکرند که اگر عضوی به درد آید سایر عضوها با تب و بیداری با او همدردی می کنند . - پیغمبر اکرم (ص) - جامع الصغیر، ج ۲، ص ۱۵۵

۲۲- ومن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها وجعل بینکم مودة ورحمة ان فی ذلک لآیات لقوم یتفکرون – روم آیه ۲۱ – و از نشانه‏های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودت و رحمت قرار داد; در این نشانه‏هایی است برای گروهی که تفکر می‏کنند!