جرم گیری، تمیزکننده یا مخرب دندان است؟

معمولا عادت داریم، هر تغییر رنگی که روی دندانهایمان مشاهده می کنیم آن را جرم نامیده و این تصور را داریم که با جرم گیری بایستی این لکه ها رفع گردد. در حالی که اصلا اینگونه نیست. …

معمولا عادت داریم، هر تغییر رنگی که روی دندانهایمان مشاهده می کنیم آن را جرم نامیده و این تصور را داریم که با جرم گیری بایستی این لکه ها رفع گردد. در حالی که اصلا اینگونه نیست.

برای شروع بحث لازم است که انواع لکه های رنگی که در روی دندان ممکن است مشاهده کنیم را نام ببریم:

۱) یکسری از تغییر رنگ ها بر روی دندان در واقع پوسیدگی هایی هستند که معمولا به صورت سیاه رنگ مشاهده می شود و در حالت های پیشرفته به صورت حفره در می آیند و در نهایت به پیشرفت پوسیدگی دندان درد شروع می شود. یک راه تشخیص قطعی این تغییر رنگ ها این است که در پوسیدگی های پیشرفته در دندان حفره ایجاد می شود. برخلاف جرم که معمولا بر روی دندان می نشیند و حجم اضافی را اشغال می کند.

۲) یکسری از تغییر رنگها در ساختمان خود دندان وجود دارند و معمولا این تغییر رنگها دائمی بوده و با جرم گیری از بین نمی رود. در ضمن با تراش آن معمولا در زیر هم همین لکه ها را دارد و این تغییر رنگها یا ناشی از مصرف دارو در زمان رشد جوانه دندان، یا ناشی از نقص تکاملی دندان ها و کمبود املاح مختلف در زمان تشکیل دندان و یا ناشی از افزایش فلوراید آب مصرفی و ... می باشد.

۳) نوع سوم تغییر رنگها ناشی از موادی است که به طور معمول مصرف می کنیم و رسوباتی که بر روی دندان تشکیل می شود. این رسوبات یا به صورت رنگدانه هستند و یا به صورت جرم که بحث اصلی ما را تشکیل می دهد. این جرم ها بخوبی با جرم گیری از بین می روند. و همین جرم ها هستند که لثه را تخریب کرده و در نهایت باعث لق شدن دندانها می شود بدون اینکه خود دندان مشکلی داشته باشد.

بزاق ما به طور معمول دارای املاح زیادی است که قدرت رسوب کردن را دارند. این املاح معمولا در جاهایی که با غذا و مسواک کمتر در تماس است رسوب می کنند. رسوب این املاح همراه است با ایجاد بستر مناسب برای جایگزینی میکروبهایی که به طور طبیعی در دهان وجود دارد و رشد و تکثیر آن ... اضافه شدن پروتئین های موجود در غذا و بزاق و همچنین لاشه سلولهای مرده بافت های مختلف دهان در مجموع باعث افزایش حجم این رسوبات شده وبه مرور جرم تشکیل می شود و در دهان قابل مشاهده می شود. چیزی که مهم است این است که ما معمولا مقدار کمی از جرم تشکیل شده را می توانیم مشاهده کنیم و قسمت عمده این جرم با تخریب لثه در زیر لثه تخریب شده جایگزین شده و از دید مستقیم ما پنهان می ماند و مسئله مهمتر اینکه این جرم های تشکیل شده پر از میکروب های مختلف است و با مسکواک زدن هم تمیز نمی شود و این میکروب ها بین ۲۰ الی ۴۰ درصد جرم تشکیل شده را تشکیل می دهد و افت چسبنده لثه را که محکم به دندان چسبیده را بمرور تخریب کرده و بافت نگهدارنده حیاتی لثه را تخریب کرده و باعث سست شدن پایه های دندان می شود. پس نتیجه می گیریم که با جرم گیری و تمیزکردن این جرم های تشکیل شده بر روی دندان از روند تخریب لثه جلوگیری کنیم. جرم های تشکیل شده بر روی دندان به مرور باعث آزردگی لثه شده و خود جایگزین می شود.

موقعی که بیمار برای جرم گیری مراجعه می کند وقتی این جرم ها را تمیز می کنیم لثه تحلیل رفته در معرض دید بیمار قرار می گیرد و چنین احساسی بدست می دهد که جرم گیری باعث از بین رفتن لثه شده است؟

موقع جرم گیری در هر صورت خونریزی اتفاق می افتد و این امری طبیعی است ولی بیمار این امر را دلیل صدمه دیدن لثه هایش می داند و فکر می کند همین خونریزی ها به علت کنده شدن لثه ها از روی دندان است.

موقعی که جرم به ضخامت کافی روی دندان می نشیند مانع رسیدن سرما و گرما به دندان می شود و به طور طبیعی که دندان های ما در معرض سرما و گرمای متعادلی در محیط دهان واقع است با وجود این جرمها و عدم رسیدن سرما و گرما به دندان، دندان به مرور حساسیت خود را از دست داده و موقعی که با جرمگیری این جرمها را پاک می کنیم ناگهان دندان در معرض سرما و گرما قرار می گیرد.

چند نکته در مورد جرم گیری:

۱) حتما سالی یک بار جرم گیری را در برنامه بهداشتی خود قرار دهید.

۲) مطمئن باشید که با دقت در صحیح مسواک زدن ، تشکیل جرم به حداقل خواهد رسید.

۳) اگر موقع مسواک زدن دیدید که از ناحیه ای از لثه هایتان خون می آید، بدانید که آن ناحیه دچار مشکل است و به دندانپزشک خود مراجعه کنید. ناحیه ای که خون می آید بیشتر مسواک بزنید و از خونریزی آن نترسید. مطمئن باشید با خوب مسواک زدن و بیشتر مسواک زدن آن ناحیه خونریزی خیلی کاهش پیدا خواهد کرد .

۴) در صورتی که جرم زیادی داشتید و بعد از جرم گیری دندانهایتان به سرما و گرما حساس شده زیاد نگران نباشید به مرور رفع خواهد شد.

۵) بعد از جرم گیری حتما از دهانشویه مناسب استفاده نمایید تا در بهبود زخمهای به جا مانده از جرم موثر افتد. استفاده مداوم از دهانشویه ها زیاد توصیه نمی شود و یک هفته بعد از جرم گیری می توانید استفاده از دهانشویه را قطع نمایید.

۶) هیچ آنتی بیوتیکی قبل و بعد از جرمگیری نیاز نیست. در موارد خاص حتما دندانپزشکتان تجویز خواهد کرد.