طلاق عاطفی چرا و چگونه به‌وجود می‌آید؟

در زندگی مشترک بی‌اعتنایی به پیمان زندگی، خودخواهی‌ها و تنگ‌نظری‌ها، بی‌حوصلگی و بی‌توجهی به سرنوشت یکدیگر، اختلاف در سلیقه‌ها، فزون‌طلبی‌ها، تنوع‌جویی‌ها، تفاوت …

در زندگی مشترک بی‌اعتنایی به پیمان زندگی، خودخواهی‌ها و تنگ‌نظری‌ها، بی‌حوصلگی و بی‌توجهی به سرنوشت یکدیگر، اختلاف در سلیقه‌ها، فزون‌طلبی‌ها، تنوع‌جویی‌ها، تفاوت شخصیتی، ناتوانی در مهارت‌های زندگی، نداشتن مهارت‌های ارتباطی و نبود مهارت گفت‌وگو، شناخت نادرست از جنس مقابل، بود یا نبود بچه، فشار‌های خانوادگی، اختلاف سلیقه‌ها، دیدگاه‌ها، ابعاد معنوی، محدودیت‌های اجتماعی و فرهنگی، مشکلات اقتصادی، ترس و فرار از تنها ماندن، چشم ‌‌و ‌هم‌چشمی با دوستان و فامیل، خشونت و عصبانیت، تجمل‌گرایی و تشریفات بیش از حد، خود‌بزرگ‌بینی و تحقیر دیگری، دو‌رویی، پنهانکاری، لجاجت و... از مسایلی هستند...

که مسیر زندگی عاشقانه را به زندگی بدون احساس و خالی از مفاهیم اولیه زناشویی تبدیل می‌کند و در نهایت باعث شکل‌گیری طلاق عاطفی می‌شود. مهم‌ترین علت بروز طلاق عاطفی نبود مهارت‌های همسرداری است. با وجود اینکه آمار افراد تحصیل‌کرده در نسل جدید ما بالاست اما به همین نسبت آمار طلاق هم در این قشر قابل‌توجه است. متاسفانه خیلی از افراد نسل جدید، فقط تحصیل کرده‌اند، برای واردشدن به بازار کار دست‌وپا زده‌اند و هیچ فرصتی برای کسب مهارت‌های زندگی نداشته‌اند و برقراری روابط زودگذر را واسطه‌ای برای آموزش این مهارت‌ها انتخاب کرده‌اند. پنهان‌کاری نیز یکی دیگر از عوامل موثر در ایجاد طلاق عاطفی است. وقتی حتی کارهای بسیار ساده مانند تلفن به مادر و خواهر خود را از همسرمان پنهان می‌کنیم یعنی ایرادی در روابط ما وجود دارد. متاسفانه گاهی زوج‌ها مانند بچه‌های کوچک لجبازی می‌کنند، می‌خواهند حرف خود را به کرسی بنشانند اما با گذشت زمان، یکی از طرفین می‌بیند که نمی‌تواند این جدال را یک عمر تحمل کند و کوتاه می‌آید. وقتی از او سوالی می‌شود، می‌گوید: «هر جور تو بخواهی، خودت می‌دانی» و جملاتی مانند این. ادامه این روند باعث تصمیم‌گیری‌های یکطرفه می‌شود، درواقع کسی که کوتاه آمده به‌تدریج حضور خود را کمرنگ‌تر می‌کند و از زندگی خارج می‌شود و این زنگ خطری است برای آغاز طلاق عاطفی. زوج‌های جوانی هم که از روابط زناشویی با یکدیگر راضی نیستند خیلی راحت دچار جدایی عاطفی یا طلاق عاطفی و سپس طلاق شرعی و قانونی می‌شوند. تقریبا سه‌چهارم طلاق‌ها به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم به رابطه زناشویی ربط پیدا می‌کند. در عرف و فرهنگ ما این مساله در لفافه بیان می‌شود و دراین‌باره به زوج‌ها هیچ آموزشی داده نمی‌شود، در نتیجه زمانی که زوجی با مشکلات متعدد به مراکز مشاوره مراجعه می‌کند پس از ریشه‌یابی مشخص می‌شود سایر مشکل‌ها نیز ناشی از همین مساله است.

درحالی که راهکار پیشگیری از بروز طلاق عاطفی و داشتن روابط زناشویی سالم، آموزش‌های قبل از ازدواج است. مهارت‌های زندگی آموختنی است. ما ضرورتا باید شیوه‌ برخورد با دیگران، توانایی حل مساله قدرت تصمیم‌گیری و مانند اینها را بیاموزیم.

دکتر حسین ابراهیمی‌مقدم

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی