تراژدی مرگ برای خبرنگاران آسیا

خبرنگاری حرفه مقدسی است , اما عواملی مانند مشكلات معیشتی و حقوق پایین , عدم حمایت از سوی مدیران رسانه , توقیف و تعطیلی روزنامه ها و باعث شده تا خبرنگاران مجبور شوند برای گذران زندگی خود به مشاغل كاذب روی آورند و دیگر مانند گذشته مشكلات مردم و آسیبهای مختلفی كه آنها را تهدید می كند مهم نباشد و فقط سعی می كنند موضوعاتی ساده كه وقت كمتری را نیز می گیرد برای تهیه خبر و گزارش انتخاب كنند

چندی‌ پیش‌ گزارش‌ «فدراسیون‌ بین‌المللی‌ روزنامه‌نگاران‌» كه‌ مقر آن‌ در بروكسل‌ است‌، در رابطه‌ با وضعیت‌ خبرنگاران‌ در سال‌ ۲۰۰۵ منتشر شد. تقریبا همزمان‌ با این‌ گزارش‌ «كمیته‌ حفاظت‌ از روزنامه‌نگاران‌» نیز گزارش‌ سالانه‌ خود را منتشر كرد. این‌ گزارش‌ها نشانگر سیاهی‌ سال‌ ۲۰۰۵ برای‌ روزنامه‌نگاران‌ بود. حرفه‌ روزنامه‌نگاری‌ سال‌ گذشته‌ میلادی‌ ۱۵۰ كشته‌ داشته‌ است‌. ۴۸ نفر از این‌ تعداد، خبرنگاران‌ و عكاسان‌ خبری‌یی‌ بودند كه‌ در جریان‌ سقوط‌ هواپیمایی‌ در ایران‌ جان‌ خود را از دست‌ دادند.

«فدراسیون‌ بین‌المللی‌ روزنامه‌نگاران‌» در گزارش‌ سالانه‌ خود با اشاره‌ به‌ اینكه‌ در سال‌ ۲۰۰۵ میلادی‌، ۱۵۰ روزنامه‌نگار كشته‌ شده‌اند، عراق‌ و پس‌ از آن‌ فیلیپین‌ را از خطرناكترین‌ كشورها برای‌ كاركنان‌ رسانه‌ها خواند.

بر اساس‌ گزارش‌ مزبور جنگ‌، ترور، فجایع‌ طبیعی‌ و نیز حوادث‌ هنگام‌ كار از عواملی‌ بوده‌اند كه‌ باعث‌ مرگ‌ روزنامه‌نگاران‌ شده‌اند.

تقریبا همزمان‌ با گزارش‌ سالانه‌ «فدراسیون‌ بین‌المللی‌ روزنامه‌نگاران‌» در گزارش‌ «كمیته‌ حفاظت‌ از روزنامه‌نگاران‌» اعلام‌ شده‌ است‌ كه‌ تلفات‌ روزنامه‌نگاران‌ در سال‌ ۲۰۰۵ به‌ نسبت‌ سال‌ ۲۰۰۴ میلادی‌، ۵۷ نفر افزایش‌ یافته‌ است‌. با توجه‌ به‌ اینكه‌ در میان‌ ۱۵۰ روزنامه‌نگاری‌ كه‌ جان‌ خود را در سراسر دنیا از دست‌ داده‌اند، ۴۸ قربانی‌ حادثه‌ سقوط‌ هواپیمای‌ خبرنگاران‌ ایرانی‌ نیز منظور شده‌ است‌، در مقایسه‌یی‌ ساده‌ در می‌یابیم‌ كه‌ چنانچه‌ این‌ حادثه‌ به‌وقوع‌ نمی‌پیوست‌، آمار روزنامه‌نگارانی‌ كه‌ در سال‌ ۲۰۰۵ به‌ كام‌ مرگ‌ رفته‌اند، نسبت‌ به‌ سال‌ ۲۰۰۴ میلادی‌، به‌ ۹ نفر می‌رسید.

«كریستوفر وارن‌» رییس‌ فدراسیون‌ بین‌المللی‌ روزنامه‌نگاران‌ اعلام‌ كرده‌ است‌ كه‌ سال‌ ۲۰۰۵ میلادی‌، از نظر ابعاد فاجعه‌آمیزش‌ برای‌ خبرنگاران‌ و روزنامه‌نگاران‌، «سال‌ تراژدی‌یی‌ بود كه‌ روزنامه‌نگاران‌ منطقه‌ آسیا و اقیانوس‌ آرام‌ را هدف‌گیری‌ كرده‌ بود.»

● مظلوم‌ ترین‌ خبر نگاران‌!

در گذشته‌ اكثر روزنامه‌ نگاران‌ كار مطبوعاتی‌ خود را با فعالیت‌ در حوزه‌های‌ اجتماعی‌ شروع‌ می‌كردند. اما امروز دیگر چنین‌ نیست‌ و آنها سختی‌ كار، اضطراب‌ و استرس‌های‌ ناشی‌ از مسائل‌ و مشكلات‌ اجتماعی‌ را علت‌ عدم‌ فعالیت‌ در این‌ حوزه‌ می‌دانند و لاجرم‌ رغبت‌ و تمایلی‌ برای‌ خبرنویسی‌ در این‌ عرصه‌ به‌ وجود نمی‌آید.

خبرنگاری‌ حرفه‌ مقدسی‌ است‌، اما عواملی‌ مانند مشكلات‌ معیشتی‌ و حقوق‌ پایین‌، عدم‌ حمایت‌ از سوی‌ مدیران‌ رسانه‌، توقیف‌ و تعطیلی‌ روزنامه‌ها و... باعث‌ شده‌ تا خبرنگاران‌ مجبور شوند برای‌ گذران‌ زندگی‌ خود به‌ مشاغل‌ كاذب‌ روی‌ آورند و دیگر مانند گذشته‌ مشكلات‌ مردم‌ و آسیبهای‌ مختلفی‌ كه‌ آنها را تهدید می‌كند مهم‌ نباشد و فقط‌ سعی‌ می‌كنند موضوعاتی‌ ساده‌ كه‌ وقت‌ كمتری‌ را نیز می‌گیرد برای‌ تهیه‌ خبر و گزارش‌ انتخاب‌ كنند.

خبرنگاران‌ اجتماعی‌، مظلوم‌ ترین‌ خبرنگاران‌ هستند. این‌ جمله‌یی‌ است‌ كه‌ اكثر روزنامه‌ نگاران‌ به‌ آن‌ معتقدند و دلیل‌ آن‌ را نیز دغدغه‌های‌ معیشتی‌، سختی‌ كار و استرس‌ ناشی‌ از آن‌ می‌دانند. امروزه‌ احساس‌ می‌شود نبود امنیت‌ شغلی‌ علاوه‌ بر كاهش‌ انگیزه‌ كاری‌، برروی‌ كیفیت‌ فعالیتهای‌ آنان‌ نیز تاثیر گذاشته‌ است‌ .

رویارویی‌ با مشكلات‌ افراد مختلف‌ جامعه‌ باعث‌ می‌شود، اضطراب‌، استرس‌ و فشار روحی‌ بسیاری‌ به‌ خبرنگاراجتماعی‌ وارد شود، بدون‌ اینكه‌ مورد حمایت‌ قرار گیرند و همین‌ امر مانع‌ از افزایش‌ كیفیت‌ خبر و گزارشها شده‌ است‌...

● حمایت‌ بیشتر از خبرنگاران‌ اجتماعی‌

خبرنگاران‌ اجتماعی‌ برخلاف‌ حوزه‌های‌ دیگر به‌دلیل‌ اینكه‌ در حوزه‌های‌ فاقد جذابیت‌ فعالیت‌ می‌كنند و همیشه‌ با معضلات‌ و مشكلات‌ مردم‌ و صحنه‌های‌ خشن‌ سر و كار دارند، از نظر روحی‌ شرایط‌ مناسبی‌ نداشته‌ و در برخی‌ از موارد گوشه‌ نشین‌ و دچار مشكلات‌ اجتماعی‌ شده‌اند به‌ همین‌ دلیل‌ نیاز به‌ حمایت‌های‌ همه‌ جانبه‌ بیشتری‌ نسبت‌ به‌ خبرنگاران‌ دیگری‌ دارند.

امروزه‌ خبرنگاران‌ حوزه‌های‌ مختلف‌ بخصوص‌ اجتماعی‌ از فقر مالی‌ رنج‌ می‌برند و همین‌ عامل‌ باعث‌ می‌شود نتوانند به‌ درستی‌ به‌ مسائل‌ و مشكلات‌ مهم‌ اجتماعی‌ كه‌ مردم‌ با آنها دست‌ به‌ گریبان‌ هستند، بپردازند و آن‌ را انعكاس‌ دهند.

همچنین‌ تهیه‌ خبر برای‌ خبرنگاران‌ اجتماعی‌ دشوارتر از دیگر خبرنگاران‌ است‌ و بخصوص‌ خبرنگاران‌ زن‌ رسانه‌ها بسختی‌ برخی‌ خبرها را تهیه‌ می‌كنند، بنابراین‌ آسیب‌ بیشتری‌ نیز می‌بینند.

برخی‌ مواقع‌ نیز هنگامی‌ كه‌ خبرنگاران‌ یك‌ مساله‌ اجتماعی‌ را افشا و آن‌ را درج‌ می‌كنند در صورت‌ شكایت‌ با عدم‌ حمایت‌ مسئولان‌ روزنامه‌ روبرو می‌شوند و این‌ امر مشكل‌ آنها را دوچندان‌ می‌كند.

● عدم‌ ارایه‌ اطلاعات‌ و آماردرست‌

مهمترین‌ مشكل‌ خبرنگاران‌ اجتماعی‌ ارایه‌ اطلاعات‌ پراكنده‌، متعدد و متناقض‌ از سوی‌ مسئولان‌ است‌. در حوزه‌ اجتماعی‌ اطلاعات‌ واقعی‌ به‌ خبرنگاران‌ داده‌ نمی‌شود و اطلاعات‌ ارایه‌ شده‌ نیز در بسیاری‌ موارد متناقض‌ و پراكنده‌ است‌ و یك‌ منبع‌ خبری‌ ممكن‌ است‌ آمارهای‌ متعددی‌ ارایه‌ كند.

حساسیت‌ این‌ مسائل‌ و ارایه‌ آمارها در بخشهای‌ بهداشت‌ و درمان‌، بیكاری‌ جوانان‌، معضلات‌ وآسیب‌های‌ اجتماعی‌، فقر و... بیشتر از سایر حوزه‌ها است‌ و مسئولان‌ با توجیه‌ فعالیتهای‌ خود سعی‌ می‌كنند آمار درست‌ و واقعی‌ ندهند و آماری‌ ارایه‌ كنند كه‌ به‌ نظر بیاید كاری‌ انجام‌ داده‌اند.حوزه‌ اجتماعی‌ یكی‌ از حوزه‌هایی‌ است‌ كه‌ مردم‌ علاقه‌ مند هستند بیشتر اظهارنظر كنند، اما مشكلی‌ كه‌ در این‌ رابطه‌ وجود دارد این‌ است‌ كه‌ مسائل‌ اجتماعی‌ درست‌ مطرح‌ نمی‌شوند و با موضوعات‌ سلیقه‌یی‌ برخورد می‌شود.

طرح‌ این‌ مسائل‌ برعهده‌ خبرنگاران‌ اجتماعی‌ نیست‌ و دست‌ این‌ افراد برای‌ انعكاس‌ و پیگیری‌ موضوعات‌ مختلف‌ باز نیست‌ و رسانه‌های‌ ما در برخی‌ از مسائل‌ اجتماعی‌ توجه‌ لازم‌ را ندارند.