سال های بدون دروازه بان

جهان فوتبال در خطر

در طی چند سال اخیر فوتبال اروپا شاهد حضور ۳ دروازه بان مطرح در چهارچوب ۳ تیم باشگاهی معتبر بود که هر کدام در کسب نتایج بزرگ تأثیر فراوانی از خود بر جای نهادند و از سوی کمیته فنی فیفا به عنوان برترین های این پست انتخاب شدند. از بین آنها یک نفر کمتر دچار افت شده و تاحدودی روی خط مستقیم حرکت می کند اما ۲ نفر دیگر حال و هوای متفاوت را تجربه می کنند که در جای خود باعث تعجب و حیرت کارشناسان و دوستداران می شود. با هم شرایط هر کدام را بررسی می کنیم.

● «دیدا» پرافتخار و پراشتباه

نلسون دیدا، سنگربان برزیلی میلان ایتالیا در طول ۵ سال اخیر همراه میلانی ها ۲ بار لیگ قهرمانان، یک بار اسکودتو، یک جام حذفی ایتالیا، یک سوپرجام ایتالیا، سوپرجام اروپا و جام قهرمانی باشگاه های جهان را فتح کرده است. اگر از درخشش او مقابل یوونتوس و مهار ضربات پنالتی صرفنظر کنیم، کمتر ردپایی از دیدا شاهد هستیم و در واقع میلان نیز به دلیل درخشش مردان سایر خطوط افتخارات فوق را به ارمغان آورده است. «دیدا» در بعضی مسابقات اشتباهاتی عجیب و کودکانه مرتکب می شود که به تنهایی نتیجه یک مسابقه را تعیین می کند؛ مانند همان دیدار نهایی مقابل لیورپول که میلانی ها برتری نیمه نخست را از دست دادند و دیدا با عکس العمل های بی موقع و ناکامی روی ضربات راه دور، شیرازه تیم را به هم ریخت تا تیمی که کمتر سابقه داشته در بازی های اروپایی در یک مسابقه ۳ گل از حریفش بپذیرد، در نهایت در ضربات پنالتی مقابل «دودک» سنگربان لهستانی لیورپول مغلوب شود. «دیدا» در طول سال های اخیر اشتباهات متعدد و تکراری داشته اما هنوز سنگربان شماره یک میلانی ها است . او با گلی که در بازی اخیر مقابل اینتر از کامبیاسو دریافت کرد، بدجوری صدای طرفداران و مدیران میلان را درآورد تا جایی که مرد سال جهان و اروپا (کاکا) برای روحیه دادن به هموطنش از او حمایت کرد تا فشار از روی شانه های این سنگربان کهنه کار برداشته شود. در این میان اشاره به وضعیت سایر دروازه بانان خالی از لطف نیست. به طور مثال «چک» مانند اکثر مردان «چلسی» از حضور مورینیو روی نیمکت سرمربیگری انگیزه می گرفت. اکثر مهاجمان داخلی و بین المللی را ناکام می گذاشت اما با جدایی خوزه و قبل از دوران مصدومیت اشتباهاتی عجیب را مرتکب شد که بیانگر شرایط روانی حاصل از جدایی مورینیو و عدم تمرکز چک درون دروازه آبی ها است. گرانت سرمربی جدید چلسی از آسیب دیدگی های اخیر او آگاهی می گرفت و نسبت به افت وی کمی نگران است. او به همین علت در اولین روز سال جدید مقابل فولهام این دروازه بان را حتی در لیست ۱۸ نفره قرار نداد تا چک فرصت بروز توانایی هایش را به دست نیاورد. مدتی قبل «چک» از پیوستن به بارسلونا استقبال کرده بود. شاید پیوستن آقای خاص به میلان راه چک را به سمت سن سیرو کج کند.

● بوفون، ستون اصلی یوونتوس

«جان لوئیجی بوفون» سنگربان ملی پوش یوونتوس و فاتح جام جهانی ۲۰۰۶ سری A مجدد به کالچو بازگشته و در بازی هایی که از او دیدیم کاملاً مشخص است ستون اصلی یوونتوس در فصل جاری محسوب می شود. بوفون با خروج کاناوارو، تورام، امرسون و ویه را که هرکدام عناصری تعیین کننده در سیستم دفاعی بودند، تصمیم گرفت در این تیم بماند و رانیه ری، مربی بانوی پیر با آگاهی کامل نسبت به اهمیت حضور این چهره بزرگ درون دروازه تیمش بدون کوچکترین نگرانی اندیشه های هجومی خود را طراحی کرده و سرانجام نیز نتیجه لازم را گرفت. بوفون بدون اینکه تحت تأثیر بار روانی ناشی از سقوط به سری B قرار گیرد، آمادگی خود را حفظ کرد و در طول بازی های مقدماتی یورو ۲۰۰۸ دونادونی، سرمربی ایتالیا باز هم از او به عنوان دروازه بان اول تیمش استفاده کرد تا با اتکا به درخشش جی جی جشن صعود به دور نهایی یورو ۲۰۰۸ را دریافت کند. بوفون در تقابل با مهاجمان تیم های بزرگی نظیر اینتر و میلان بارها عکس العمل های تماشایی مهاجمان حریف را ناکام گذاشت تا یووه که ضعیف تر از تمام سال های اخیر بوده، مقابل این نام های بزرگ سربلند شود. عکس العمل های سریع و تماشایی بوفون واقعاً دیدنی است و باید گفت بی تردید آماده ترین سنگربان دنیا است.

اگر از آمادگی او صرفنظر کنیم، با توجه به افت دیدا و چک، دوری لمن از میادین رسمی کم تجربگی اولی کان، اشتباهات همیشگی سنگربان بارسلونا و اوضاع نامساعد کانیزارس درمی یابیم فوتبال جهان در بالاترین سطح خود از نبود دروازه بان های با ثبات رنج می برد و جوانان و مردان خوش آتیه ای نظیر آملیا، دونی، منچسترسیتی و... هنوز نتوانستند آنچنان که باید و شاید بدرخشند که این مسأله خلأ عجیبی در فوتبال دنیا به وجود آورده و قطعاً از این بابت در یورو ۲۰۰۸ و حتی جام جهانی آینده شاهد افت کیفی رقابت ها خواهیم بود. در سوی مقابل امروزه مدافعان، هافبک ها و مهاجمان جوان زیر ۱۸ سال را می بینیم. آنها با درخشش در میادین مختلف ارزش خود را نمایان کرده و صاحب اعتبار زیادی می شوند. حضور دروازه بان های کهنه کار و پراشتباه باعث شده جوانان مستعد این پست دچار یأس شوند. روزگاری شاهد حضور بزرگترین دروازه بان ها در تیم های مطرح ۴ لیگ معتبر اروپایی بودیم. این افراد به تنهایی نتایج مسابقات را رقم می زدند اما اکنون شاهد اشتباهات عجیب و غریبی هستیم و به این ترتیب شاهد خلق گل های عجیب و غریب در فوتبال سطح اول جهان هستیم. بی تردید این یک نقص بزرگ به حساب می آید که از سوی مدیران و مربیان بزرگ نادیده گرفته شده و تا ۳ ، ۴ سال دیگر که اکثر گلرهای پا به سن گذاشته و نامبرده در بالا از میادین خداحافظی کردند، این خلأ بیش از پیش نمایان خواهد شد. نکته جالب اینکه آرژانتینی ها دروازه بان مطرح جدیدی به دنیای فوتبال معرفی نکرده اند و در این میان برزیل تنها تیمی است که به دونی و سزار دروازه بان های رم و اینتر چشم دوخته تا در جام جهانی آینده با استفاده از آنها در قاره سیاه جام قهرمانی را بالای سر ببرد.