پیرچشمی قابل پیشگیری نیست

پیرچشمی به معنای کاهش تدریجی توانایی عملکرد چشم برای تمرکز روی اشیای نزدیک است. این اختلال به عنوان بخشی از رویدادهای طبیعی پدیده افزایش سن مطرح است و معمولاً از ۴۰ سالگی شروع …

پیرچشمی به معنای کاهش تدریجی توانایی عملکرد چشم برای تمرکز روی اشیای نزدیک است. این اختلال به عنوان بخشی از رویدادهای طبیعی پدیده افزایش سن مطرح است و معمولاً از ۴۰ سالگی شروع می شود. پیرچشمی زمانی مشخص می شود که فرد می خواهد در فاصله نزدیک به مطالعه بپردازد. انجام معاینه های اصولی و پایه یی چشم می تواند به تایید وجود پیرچشمی کمک کند. این اختلال به راحتی به وسیله عدسی های مطالعه معمولی یا استفاده از عینک یا لنزهای تماسی قابل درمان است. به علاوه می توان از جراحی نیز برای درمان استفاده کرد.

علل پیرچشمی

به منظور ایجاد تصویری واضح از یک شیء بر شبکیه باید ساختارهای متمرکزکننده نور نظیر قرنیه و عدسی به طور صحیح کار خود را انجام دهند. برخلاف قرنیه، عدسی از قابلیت انعطافی بیشتری برخوردار است و با افزایش ضخامت خود برای دیدن اشیای نزدیک سبب تمرکز بیشتر پرتوهای نوری می شود، به گونه یی که تصویر شیء به وضوح روی شبکیه ایجاد می شود. این تغییر ضخامت از طریق انقباض عضلات ویژه در داخل چشمی انجام می شود.

با افزایش سن تغییراتی در چشم ایجاد می شود که به عقیده بسیاری سخت تر شدن عدسی به بروز پیرچشمی منجر می شود. زمانی که عدسی قدرت انعطاف پذیری خود را از دست می دهد، نمی تواند تغییر ضخامت دهد، بنابراین قادر به متمرکز ساختن مطلوب پرتوهای نوری حاصل از اشیای نزدیک نخواهد بود و در نتیجه تصاویر حاصله تار خواهند شد.

در چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر شدت اختلال به حدی باشد که فرد نتواند در فاصله نزدیک مطالعه کند یا کارهای ظریف را آن گونه که می خواهد انجام دهد یا اینکه کیفیت تصاویر به حدی باشد که انگیزه فرد را برای انجام کارها کاهش دهد، باید به پزشک مراجعه کند.

تشخیص پیرچشمی

این اختلال نیز از طریق انجام معاینه های بالینی پایه یی چشم قابل تشخیص است و تشخیص معمولاً توسط متخصص صورت می گیرد. علاوه بر تشخیص، پزشک می تواند اقدامات درمانی مورد نیاز را نیز توصیه کند. روش های تشخیصی متفاوت است و با استفاده از ابزارهای خاصی صورت می گیرد، به گونه یی که به کارگیری همه آنها مهم است زیرا می تواند در درمان تاثیرگذار باشد.

به طور کلی اگر فردی از عینک یا لنزهای تماسی استفاده نمی کند، هیچ مشکل چشمی ندارد و احتمال ابتلا به بیماری های چشمی کم است. هر فرد باید بین ۲۰ تا ۲۹ سالگی حداقل یک بار، بین ۳۰ تا ۳۹ سالگی حداقل دو بار بین ۴۰ تا ۶۴ سالگی هر دو تا چهار سال و بالای ۶۵ سالگی هر یک تا دو سال برای معاینه های چشمی به متخصص مراجعه کند.

اگر فردی از عینک یا لنز استفاده می کند نیز باید معاینه ها را در فواصل کمتری انجام دهد، اما در صورت وجود هرگونه علامت یا مشکل چشمی حتی در صورت انجام معاینه در همین اواخر، باز باید برای معاینه مجدد به پزشک مراجعه کرد. به عنوان مثال تاری دید ممکن است بیانگر علامتی باشد که نیاز فرد به تغییر عینک یا لنز را مطرح می کند.

درمان پیرچشمی

روش های درمانی شامل استفاده از عینک، لنزهای تماسی، لنزهای مطالعه و روش های جراحی است. اگر فرد تا قبل از بروز پیرچشمی هیچ مشکلی نداشته است، می توان درمان را فقط با استفاده از لنزهای مطالعه، برای مطالعه انجام داد ولی این روش درمانی باید حتماً زیر نظر پزشک باشد.

اما اگر فرد به علت آستیگماتیسم، دوربینی یا نزدیک بینی از عینک یا لنز تماسی استفاده می کند، لنزهای مطالعه به تنهایی کافی نیست و باید از عینک های مخصوص استفاده کرد که شامل عینک های دوکانونی یا سه کانونی، لنزهای تماسی دوکانونی، لنزهای تماسی یک دیدی معمولی و اصلاح شده است. روش های متعدد جراحی نیز وجود دارد که لیزیک یکی از آنهاست.

مراقبت های فردی

اگرچه پیرچشمی قابل پیشگیری نیست، اما با انجام اقدامات خاص می توان از چشم ها و بینایی محافظت کرد که شامل موارد ذیل است.

انجام معاینه های منظم و مناسب چشمی توسط پزشک

کنترل بیماری های زمینه یی نظیر مرض قند و فشار خون که روی بینایی آثار سوء دارند.

مراجعه سریع و به موقع به پزشک در صورت بروز علائمی نظیر کاهش یکباره بینایی در یک چشم

تنبلی یکباره یا تاری دید چشم ها، جرقه های نوری، لکه های سیاه در میدان دید و هرگونه علامت دیگر

استفاده از عینک های با شماره درست که مستلزم انجام معاینه های منظم توسط پزشک است.

استفاده از نور کافی و مناسب نیز مفید است. به علاوه می توان از جراحی نیز برای درمان استفاده کرد.

دکتر رحمت سخنی