نیروی عظیم ذهن

یکی از نیرومندترین و مؤثرترین عوامل در هر نوع تمرین و فعالیتی, نظم و انضباط است اولین بخش از برنامه های آموزش نظامی یا تمرینات فوتبال, پرورش و ایجاد نظم و انضباط در سربازان به اعضاء تیم است

هنگامی‌که به بدنسازی یا هر ورزش دیگری فکر می‌کنید، اولین چیزی که به ذهن‌تان خطور می‌کند، بدن است. البته این تفکر کاملاً درست است؛ زیرا پرورش بدن به بدن مربوط می‌شود. اما آنچه اغلب افراد از آن غافل هستند، این است که شگفت‌انگیزترین قسمت بدن، ذهن ۱ ست که هر دو با هم کار می‌کنند. مایک منتزر می‌نویسد: ”ایده‌ عقل سالم در بدن سالم است. به دوران یونان باستان یعنی ۲۳ قرن پیش برمی‌گردد“.

ذهن در ساخت و پرورش بدن نقش اساسی دارد. ذهن، بدن را وادار می‌کند به‌نحوی عمل کند که به آن فرمان می‌دهد. ذهن بسیار نیرومند است. اندکی به این موضوع بیندیشید که چه چیزی انسان را به کره ماه برد. ذهن بود که چنین امکانی را به‌وجود آورد. انسان که هزاران سال به ماه خیره می‌شد، این امکان را فراهم کرد که بر روی کره ماه قدم بگذارد. این نیروی ذهن واقعاً عظیم و شگرف است. پری دیمی، بدنساز حرفه‌ای می‌گوید: ”ذهن ابزار نیرومندی است“. این نیرو می‌تواند در پرورش اندام شما را یاری کند. شما می‌توانید این نیروی عظیم را به باشگاه منتقل کنید و وضعیت آمادگی بدنی خود را به سطوح بالاتری ببرید. استفاده صحیح از ذهن، عامل مهمی در موفقیت در بدنسازی به‌شمار می‌آید. آرنولد شوارتزنگر هم در کتاب‌های خود به نیروی ذهن در بدنسازی اشاره کرده است. ذهن دارای ویژگی‌های متعددی است که درست مانند بدن می‌توان آنها را پرورش داد. این ویژگی‌ها در کنار تمرینات لازم و مناسب، به‌عنوان یک عامل محرک برای رشد و پرورش بدن عمل می‌کنند.

● نظم و انضباط

یکی از نیرومندترین و مؤثرترین عوامل در هر نوع تمرین و فعالیتی، نظم و انضباط است. اولین بخش از برنامه‌های آموزش نظامی یا تمرینات فوتبال، پرورش و ایجاد نظم و انضباط در سربازان به اعضاء تیم است. نظم و انضباط در دستیابی به موفقیت در هر کاری ضروری و اساسی است. این امر به‌ویژه در بدنسازی نیز مصداق دارد. البته در بدنسازی، نظم و انضباط توسط مربی یا تعلیم‌دهنده ایجاد نمی‌شود؛ بلکه باید از درون خود فرد به‌وجود بیاید. در یک روزنامه دانشگاهی، جمله‌ای در مورد نظم و انضباط درج شده بود که واقعاً به‌جا و مناسب بود: ”فرد نامنظم موجب دردسر و گرفتاری خود و رنج و عذاب دیگران خواهد شد و آمادگی مواجهه با وقایع سخت و دشوار زندگی را ندارد“.

شاید بتوان اضافه کرد که آدم نامنظم، آمادگی مواجهه با وقایع دشوار باشگاه را نیز ندارد. شما باید بتوانید اندامی شگرف بسازید و پرورش دهید و برای این منظور نظم و انضباط، لازم و اساسی است. ایجاد نظم و انضباط فردی برای موفقیت در ساخت و پرورش اندام، عاملی ضروری و تعیین‌کننده به‌ حساب می‌آید. هیچ‌کس این ویژگی را به اسانی به‌دست نمی‌آورد. قهرمانان نیز در باشگاه با مشقت و ریاضت به تمرین می‌پردازند. بروس پترسون بیان می‌کند که از ساعت ۳ تا ۶:۳۰ بعدازظهر به تمرین می‌پردازد و ”با تمرین، دل و روده خود را بیرون می‌کشد!“

گری استریدام می‌گوید: ”من اقرار می‌کنم از تمرین پا خوشم نمی‌آید. من عاشق کار سنگین بر روی بازوها، سینه، پشت و سرشانه هستم؛ اما از دردی که از کار سنگین بر روی پاها به‌وجود می‌آید متنفرم“. توجه داشته باشید که نظم و انضباط باید فردی باشد. شما باید بدن خود را وادار سازید که بلند شود و به باشگاه برود.

شما باید بدن خود را وادار کنید وزنه‌های سنگین‌تری بلند کنید و شما باید بدن خود را وادار سازید که آخرین تکرار دردناک حرکات را انجام دهید. نظم و انضباط باید طوری در وجود شما شکل بگیرد که به‌صورت یک واکنش غیرارادی درآید و این همان چیزی است که در آموزش‌های نظامی و تمرینات ورزشی برای رسیدن به آن، تلاش می‌کنند؛ یعنی پرورش نظم و انضباط ناخودآگاه، بخشی از مقوله بدنسازی را تشکیل می‌دهد؛ یعنی انتخاب سخت‌ترین راه برای دستیابی به بزرگترین پاداش نظم و انضباط باعث ایجاد تأخیر در لذت و رضایت می‌گردد. به‌عبارت دیگر، لذت و خوشی اندک امروزی، فدای لذت و خوشی بیشتر در آینده می‌شود.

شما لم دادن به روی یک مبل راحتی و تماشای یک بازی دیدنی فوتبال را از دست می‌دهید (لذت کوچکتر) و به‌جای آن به باشگاه می‌روید و به تمرین می‌پردازید. در نظم و انضباط همواره رنج و سختی وجود دارد. بلند کردن وزنه دردناک است؛ به‌خصوص در چند تکرار آخر. اما ذهنی که از نظم و انضباط قوی و مستحکم برخوردار است، این قدرت را به شما می‌بخشد که بتوانید در حین درد بر هدف خود متمرکز بمانید. انضباط و درد اغلب با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند. نام پلاتز که از پاهای استثنائی و غیرقابل باور برخوردار بود، می‌گوید: ”من هیچ‌وقت یک ست را تا زمانی‌که دیگر واقعاً نتوام از آن عضله خسته کار بکشم، تمام نمی‌کنم. من تقریباً هر ست را تا زمانی ادامه می‌دهم که وزنه از انگشت‌های دستم که در اثر فشار فلج و ناتوان شده‌اند. رها شود“. و این است نظم و انضباط در مواجهه با درد!

نظم و انضباط در مقابله با موانع بیرونی نیز باید به‌کار آید. فردی نقل می‌کند که روزی سرجیو الیوا قرار ملاقات با تمرینات و تداخل پیدا کند. نظم و انضباط بدین معنی است که تمرین باید در اولویت نخست قرار بگیرد. اما چگونه می‌توان نظم و انضباط را به‌وجود آورد؟ شما باید این‌کار را با تعیین اهداف و سپس تعقیب و پی‌گیری منظم آنها تا زمانی که به آن اهداف برسید، انجام دهید. عامل عمده دیگر، انگیزه است. انگیزه، عاملی اساسی در ایجاد نظم و انضباط است.

● انگیزه

انگیزه، سوخت ذهن است؛ یعنی میل و اشتیاقی که شما را به سمت آنچه می‌خواهید، می‌راند. اگر واقعاً چیزی را بخواهید. کاری می‌کنید که شما را به آنچه می‌خواهید، کاری می‌کنید که شما را به آنچه می‌خواهید، برساند. انگیزه، یکی از نیرومندترین ارکان زندگی است. بدنساز عاقل، کسی است که یاد می‌گیرد از انگیزه به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف خود بهره‌جوئی کند. انگیزه، ولع و عطش ذهنی است؛ اشتیاقی برای داشتن آنچه می‌خواهید. انگیزه، اشتهای درونی است که تا زمانی‌که طعم پاداش چشیده نشود.

خاموش نخواهد گردید. جان گریمک می‌گوید: ”هنگامی‌که برای یک مسابقه بزرگ تمرین می‌کنم. جاه‌طلبی و بلندپروازی من شدید و قوی می‌شود“. این عامل در تداوم و استمرار تمرینات در سطح بالا اساسی و مهم است؛ یعنی جاه‌طلبی و میل و اشتیاق وافر. اگر می‌خواهید اندام بهتر و زیباتری بسازید، باید از سوخت کافی برای انجام این‌کار برخوردار باشید. انگیزه ایجاد نظم و انضباط را آسان می‌سازد. اگر برای دستیابی به هدفی از انگیزه کافی برخوردار بشید. تا هنگامی‌که به آن دست نیافته‌اید، آن را رها نخواهید کرد. بدون انگیزه، نظم و انضباط واقعاً سخت و دشوار خواهد بود. بنابراین، صرف‌نظر از اینکه هدف شما از پرداختن به بدنسازی چه باشد (وزن عضلانی بیشتر، بازوهای بزرگتر کمر باریک‌تر، چربی کمتر و غیره). آن را برای خود کاملاً مشخص و روشن کنید تا انگیزه شما، نظم و انضباط را منطقی و آسان سازد.

● اهداف و طرح‌ها

برای داشتن انگیزه و نظم و انضباط، باید چیزی را برای انگیزه داشتن و چیزی را برای منظم بودن داشته باشید. این چیزها در واقع همان اهداف شما است. اهداف شما مقاصدی هستند که در تمرینات خود آنها را نشانه می‌گیرید. اهداف همواره باید کمی فراتر از دسترس انتخاب شود تا برای دستیابی به آنها مجبور شوید حداکثر تلاش خود را اعمال کنید. مثلاً فرض کنید می‌خواهید در حرکت پرس سینه وزنه ۱۰۰ کیلوگرمی را بلند کنید که این‌کار کمی دست‌نیافتنی به‌نظر می‌رسد. این خواسته را به‌صورت یک هدف در آورید و برای رسیدن به آن هر کاری لازم است انجام دهید. اهداف، تمرین را شفاف می‌کنند. چنانچه دارای هدفی باشید.

راهی برای پیشرفت خود برای رسیدن به آن خواهید داشت. بدون داشتن هدف، برنامه تمرینی مانند دست و پا زدن در آب کم‌عمقی که حاصلی دربر ندارد. برای کسب بیشترین پیشرفت، اهدافی را در هر زمینه از تمرینات خود مشخص کنید (اندازه اعضاء بدن، درصد چربی، بدن، مقدار وزنه تمرینی در هر حرکت و غیره) این اهداف به‌عنوان محرکی برای تداوم پیشرفت عمل می‌کنند. شما می‌توانید اهداف کوچکی را در نظر بگیرید (مانند افزایش ۱۰ کیلوگرم در وزنه مورد استفاده در حرکت جلو بازو تا سال آینده) و یا اهداف بزرگتری را مشخص کنید (مانند افزایش دور بازو به مقدار ۵ سانتی‌متر تا دو سال دیگر)، اهداف کوچکتر می‌توانند به‌عنوان گام‌هائی برای رسیدن به اهداف بزرگتر عمل کنند. دستیابی به اهداف کوچکتر اعتمادبه‌نفس شما را تقویت می‌کند. طرح‌های بلندمدت نیز ضروری هستند.

این نوع اهداف مشخص‌کننده انتظاراتی است که از بدن خود در درازمدت دارید. طرح‌های بلندمدت در تبدیل رؤیاها به واقعیت بسیار سودمند هستند. لی لایرادا یکی از بهترین و مطلع‌ترین بدنسازان همه دوران‌ها می‌گوید: ”جنبه‌های ذهنی وجود دارد که افراد را در دستیابی به اهداف درازمدت یاری می‌کند. به‌نظر من آنچه اهمیت دارد. این است که باید یک طرح بلندمدت داشته باشید“. بنابراین، اهداف کوتاه‌مدت و طرح‌های بلندمدت خود را مشخص کنید. آنها را یادداشت کنید تا در قبال آنها احساس پاسخگوئی داشته باشید.

● اعتمادبه‌نفس و تفکر مثبت

اعتمادبه‌نفس، خصلتی است که هنگامی که پرورش اندام را آغاز می‌کنید. از درون شما جریان می‌یابد. بابی داگلاس، مربی سابق کشتی آمریکا اشاره می‌کند: ”شما می‌توانید از برنامه تمرینات قدرتی برای افزایش اعتمادبه‌نفس خود استفاده کنید؛ یعنی ایمان درونی عمیق است که به افراد عادی این امکان را می‌دهد که به نتایج فوق‌العاده‌ای در هر جنبه‌ای از زندگی دست یابند“: همان‌طور که قوی‌تر و عضلانی‌تر می‌شوید. اعتمادبه‌نفس شما به سطوح بالاتر ارتقاء می‌یابد. اعتمادبه‌نفس شما مانند یک گلوله برقی است که همان‌طور که پیش می‌رود، بزرگتر و بزرگتر می‌شود. دوریان یتس، قهرمان سابق مستر المپیا در مصاحبه‌ای پیش از اولین قهرمانی خود چنین گفت: ”من در این مسابقه لعنتی برنده خواهم شد“! پس از آن، دوریان آن مسابقه و پنج قهرمانی بعدی مسترالمپیا را از آن خود کرد.

عامل دیگری که رابطه تنگاتنگی با اعتمادبه‌نفس دارد، تفکر مثبت است. شما باید خودتان و تمرینات بدنسازی خود را باور داشته باشید. شما باید با تفکر منفی اجتناب کنید؛ عاملی که بسیاری از افراد را از آنچه می‌توانند باشند، بازمی‌دارد. ذهن و بدن به‌طور تنگاتنگی با یکدیگر هماهنگی دارند و بدن وضعیت ذهنی را منعکس می‌کند. برخی از پزشکان معتقدند که حدود نیمی از افرادی که در بیمارستان‌ها بستری هستند، دچار اختلالات روان - تنی می‌باشند؛ (یعنی مشکلات جسمانی که در اثر اشکالات ذهنی به‌وجود می‌آید) ذهن شما ابزار نیرومندی است که می‌تواند در جهت مثبت یا منفی عمل کند. شما می‌توانید با ذهن‌تان خودتان را بسازید و ارتقاء دهید و یا خودتان را نابود کنید و از بین ببرید. با مثبت‌اندیشی، کنترل ذهن و بدن خود را به‌دست بگیرید و اعتمادبه‌نفسی در خود ایجاد کنید که کارها را بر وفق مراد خود به جریان بیندازد. هنگامی‌که کاری را آغاز می‌کنید، در واقع شروع به پیشرفت و ترقی خواهید کرد.

ترجمه: علیرضا اسکندری

---