ترومای مغزی

نگاهی به ترومای مغزی

● تقسیم بندی آسیب های ناشی از ضربه های مغزی:

۱) اولیه: آسیب هایی که در حین تروما ایجاد می شود.

۲) ثانویه: آسیب هایی که پس از تروما یعنی حین انتقال وغیره اتفاق می افتد.

● انواع آسیب های اولیه سر متعاقب تروما:

۱) آسیب پوست سر( توجه: ارتباط مستقیمی بین آسیب پوست سر و مغز وجود ندارد).

۲) شکستگی های جمجمه:

الف) شکستگی های خطی: نشان دهنده ورود یک ضربه منتشر قوی به سر می باشد.

ب) شکستگی های دپرس: نشان دهنده ورود یک ضربه قوی به یک یک قسمت سر می باشد.

ج) شکستگی قاعده جمجمه

۳) ضایعات نفوذی و سوراخ کننده مغزی مثل چاقو و گلوله: نکته ضروری در این ضربه ها این است که به هیچ وجه نباید جسم نفوذی را بجز در اتاق عمل خارج نمود.

۴) آسیبهای اولیه داخل جمجمه ای:

۱) هماتوم ها:

الف) هماتوم های اپیدورال

ب) هماتوم های ساب دورال

ج) هماتوم های اینترا سربرال

۲) کونتوزیون ها

▪ معیار کلاسکو GCS( مهمترین فاکتور پروگنوستیک در بیماران ضربه مغزی):

۱) باز کردن چشم : ۴ نمره

۲) پاسخ کلامی : ۵ نمره

۳) پاسخ حرکتی : ۶ نمره

● انواع آسیب های مغزی از نظر شدت:

۱) ضربه های مغزی خفیف: ۱۵- ۱۳: GCS

۲) ضربه های مغزی خفیف: ۱۲- ۹: GCS

۳) ضربه های مغزی خفیف: ۸- ۴: GCS

۴) مرگ مغزی ۳: GCS

● درمان بیماران ضربه مغزی قبل از رسیدن به بیمارستان:

۱) باز کردن راه هوایی

۲) برقراری تنفس

۳) گرفتن رگ برای اصلاح کمبود حجم احتمالی در سیستم گردش خون و کنترل خونریزی

۴) فیکس کردن گردن و ستون فقرات پشت و کمر

۵) بررسی سریع سایر نقاط بدن و انجام اقدامات لازم

۶) تعیین سطح هوشیاری

۷) بدست آوردن اطلاعات کافی در مورد مکانیسم ضربه

۸) انتقال درست و مطمئن بیمار به مراکز درمانی

● سه عامل بسیار مهم برای کمک موثرتر و ارزشمندتر به بیماران ترومایی

۱) دانش

۲)سرعت

۳) دقت

● درمان در بیمارستان

۱) مطمئن شدن از برقراری راه هوایی مناسب ( نکته کلیدی: تمام بیماران با GCS ۸ و کمتر نیازمند لوله تراشه هستند).

۲) مراقب باشیم تمام بیماران مبتلا به تروما دچار آسیب ستون فقرات گردن هستند مگر خلافش ثابت شود.

۳) اصلاح هیپو تانسیون و جایگزینی حجم( نرمال سالین، سالین هیپرتونیک۳%، سرم های قندی-نمکی بیشترین مصرف دارند سرمهای رینگر لاکتات و قندی پیشنهاد نمی گردد).

● علل هیپو تانسیون در بیماران ترومایی:

۱) خونریزی و از دست دادن حجم( شایعترین علت)

۲)آسیب های ساقه مغز و نخاع

● ارزیابی اولیه سیستم عصبی

۱) تعیین سطح هوشیاری

۲) وضعیت مردمک ها و پاسخ آنها به نور( مراقب آنیزو کوری باشید)

۳) توجه به علایم شگستگی قاعده جمجمه

۴) پوست سر را لمس کنید( پارگی ها، اجسام خارجی و ...)

۵) بررسی بالینی علایم ستون فقرات و نخاع

ـ نکته: اولین گرافی در بیماران مولتیپل تروما چیست؟ گرافی لترال از گردن

● اندیکاسیون های سی تی اسکن از مغز:

۱) GCS کمتر از ۱۴

۲) ۱۵= GCSدر حضور علایم: فراموشی پس از ضربه، علایم عصبی موضعی

محمد رضا یگانه خواه