یاران امام زمان

یـکـی از مهمترین عوامل زمینه ساز ظهور امام زمان ـ ارواحنا فداه ـ پیدایش افرادی شجاع و قوی دل است ایشان یاران امام عصر ـ ارواحنا فداه ـ خواهند بــود همیشه امامان معصوم ما با کمبود رادمردانی استوار مواجه بودند

یـکـی از مهمترین عوامل زمینه ساز ظهور امام زمان ـ ارواحنا فداه ـ پیدایش افرادی شجاع و قوی دل است؛ ایشان یاران امام عصر ـ ارواحنا فداه ـ خواهند بــود همیشه امامان معصوم ما با کمبود رادمردانی استوار مواجه بودند و چون زمینه ی قیام فراهم نمی شد ، علیه دولت های باطل حرکتی نمی کردند. در زمان غیبت نیز این معضل وجود دارد تا نزدیک زمان ظهور ، در آن زمــان در اقصی نقاط دنیا عدّه ای پـدیـد خواهند آمد کـه دل های آنها همچون پاره های آهن است چنانکه در صفات ایشان بطور مفصل سخن خواهیم گفت.

طبق روایات تعداد آنها ۳۱۳ نفر است که تعداد زیادی از آنها از اهل همان زمان هستند و عدّه ای هم در زمان های قبل می زیسته اند که از قبر خارج شده و برای یاری و نصرت دین خدا با امام زمان ـ ارواحنا فداه ـ پیمان می بندند.

در ستایش از این گروه وارسته و شایسته ای کــه خــداونـد اینان را برگزیده است و به همراهی و یاری حضرت مهدی ـ ارواحنا فداه ـ مفتخرشان ساخته ، روایات بسیاری وارد شده است. در این روایات ضمن ترسیم شخصیّت ارزشمند و نقش سازنده و اوصاف برجسته ی آنان، از چگونگی پیوستن آنان به امام عصر ـ ارواحنا فداه ـ در مکّه، سخن رفته و فراتر اینکه ، آیاتی از قرآن شریف در مورد آنان تأویل شده است.

از باب نمونه در ذیل آیه ی شریفه :

«فاستبقوا الخیرات أینما تکونوا یأت بکم اللّه جمیع» [۱۰]

«در کارهای نیک سرعت جویید که هر کجا باشد خداوند شما را گرد خواهد آورد.»

از امام صادق ـ علیه السلام ـ آمده است :

یعنی اصحاب القائم ، الثلاثمائة و بضع عشر وهم ـ واللّه ـ الأمّة المعدودة یجتمعون فی ساعة واحدة کقزع الخریف. [۱۱]

ایــن آیـه ی شریفه اشاره به ۳۱۳ نفر یاران اصلی حضرت مهدی ـ ارواحنا فداه ـ دارد. به خــدای سوگند کــه آنان در شمار ، اندک هستند. امـا در کارآیی و ایمان و شکوه معنوی بسیار و بسان ابر پراکنده ی پائیزی (که بناگاه به هم می پیوندند و متراکم می شوند) آنــان ظـرف لـحـظه ای در یک ساعت معیّن از سراسر گیتی در مکّه حاضر می گردند.

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود :

یعنی بــه هنگام ظهور حضرت مهدی ـ ارواحنا فداه ـ جوانان و جوانمردان شیعه همانگونه که بر پشت بام خانه های خویش در خواب اند همگی یک شب بدون وعده ی قبلی ، بامداد را در مکّه حاضر و به دیدار امام عصر ـ ارواحنا فداه ـ مفتخر می گردند. (۱۲)

در روایات از خصوصیات اخلاقی یاران آن حضرت و تعداد آنها و جنسیت قومی ایشان تعابیر زیادی وارد شده که بدان اشاره می کنیم. لیک از باب مقدمه در یک بینش کلی امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ در اشاره به شخصیّت آنان می فرماید :

«لم یسبقهم الأوّلون ولا یدرکهم الآخرون» [۱۳]

آنان در شایستگی و امتیازات بر اوج رفیعی هستند نه از نسل هــای گذشته کسی از آنـــان پیشی گرفته است و نه از آیندگان کسی به مقام والای آنان می رسد.

در مورد نحوه ی رساندن خود به آن ضحرت به مقامی رسیده اند که زمین در زیر پای آنها پیچیده می شود.

امام صادق ـ علیه السلام ـ در مورد آنان می فرماید:

«فیصیر إلیه أنصاره من أطراف الأرض، تطوی لهم الأرض طیّ» [۱۴]

یعنی یاران مهدی ـ ارواحنا فداه ـ از نقاط مختلف زمین بسوی او حرکت می کنند و زمین زیر پای آنان در هم می پیچد.

● ایمان استوار یاران

یاران خاصّ حضرت مهدی ـ ارواحنا فداه ـ از نظر معنویّت و ایمان کامل و استوار و نداشتن ذرّه ای تردید در دلها بی نظیرند. آنان در اوج یقین و اخلاصند و بخاطر قوّت و استواری و کمال ایمان به خدا، ذرّه ای ترس و دلهره در کران تا کران وجودشان نیست چرا که انسان به هر اندازه ای که ایمانش به خدا افزون گردد، به همان اندازه توان و تلاش او افزون می گردد.

بــر ایــن اسـاس یاران آنحضرت به هنگامی که به میدان کارزار گام می نهند نه کسی توان ایستادن در برابر آنان را دارد و نه پدیده ای می تواند مانع اجرای برنامه های نجات بخش و دستورات صادر شده از سوی فرماندهی بلند مرتبه ی آنان گردد.

از امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ آمده که فرمودند:

آنها همچون شیرانی که از بیشه ی خود خارج شده اند بر گرد آن حضرت حلقه می زنند آنان براستی مانند پاره آهنی هستند که اگر بر متلاشی نمودن کوهها تصمیم بگیرند آنها را نابود می سازند. آنان خدای را آنگونه که شایسته است به یگانگی می پرستند. (۱۵)

اگــر در ایـن جمله که ـ کأنّهم لیوث قد خرجوا من غاباتهم ـ براستی دقت شود وقتی شیر از بیشه ی خود خارج می شود دیگر چه کسی جرأت مقابله با او را دارد.

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند :

هنگامی که به حرکت در می آیند امواج رعب و وحشت یک ماه پیشتر از ایشان حرکت می کند. (۱۶)

● تواضع و فروتنی یاران

آنــان قـهـرمـانانی فروتن ، متواضع و بـرخوردار از ارزش اخلاقی و انسانی اند و هرگز مغرور و مست قدرت نمی شوند. آنها به مقام والای حضرت مهدی ـ ارواحنا فـداه ـ آنگونه که شایسته و بایسته است اعتقاد دارند، تا آنجا که نه تنها از وجود گرانمایه ی آنحضرت بهره می برند؛ بلکه از زین مــرکـب او نیز بــه افتخار تبرّک می جویند و آن را مسّ می کنند. آنان بسان فداکارانی هوشیار ، بر گرد آن سرچشمه ی برکات و والاییها و ارزش ها حلقه می زنند و جــان خـویش را در هـمـه ی فــراز و نشیب هــا و میدانهای جهاد و پیکار، سپر بلای جان گرامی او می سازند و دستورات و خواسته هایش را لبّیک می گویند.

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند :

«کانّ علی خیولهم العقبان یتمسّحون بسرج الامام یطلبون بذلک البرکة ویحفّون به ، یقون بأنفسهم فی الحروب ویکفونه ما یرید» [۱۷]

چابک بسان عقاب بر مرک بهای خویش سوارند و در عشق بـــه حضرت چنانند که زین مرکب او را برای تبرّک جستن مسح می کنند و بر گرد یار حلقه می زنند و در فراز و نشیبها و پیکارها او را بسان جـان شیرین با همه ی وجود محافظت می کنند و هر دستوری دهد او را بسنده اند و به انجام رساننده.

● شب زنده داری یاران

یاران آن گرامی عبادت کنندگان خاضع و خاشعند; شبانگاهان را بــا نـمـاز و نیایش و سوز و گــداز عاشقانه بــه بارگاه خدا ، به سحر رسانــده و در نمازهای خویش زمزمه ای همچون آوای زنبوران عسل از ایشان شنیده می شود. در رکــوع و سجود و قیام و قعودند و بـا وجود این روزها در اوج آمادگی و شهامت بر مرکب های خویش ، برای انجام دستورات حضرت مهدی ـ ارواحنا فداه ـ ایستاده اند.

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود :

بزرگ مردانی که شب ها را نمی خوابند برای آنها زمزمه ای در نمازشان همچون زمزمه ی انبوه زنبوران ، شب هــا را شب زنده داری می کنند و صبح می کنند در حالی که بر مرکبهای خویش سوارند (و آماده پیکار) راهبان شب هستند و شیران روز. (۱۸)

● آگاهی و شناخت یاران

از ویژگیهای آنان، اوج آگاهی و عمق دانایی و درایت آنهاست دلهاشان به نور معرفت درخشنده و نور باران است. به راهی که می روند یقین کامل داشته لذا همچون کنیزی که از مولای خود اطاعت می کند، از امام زمان ـ ارواحنا فداه ـ فرمانبرداری می نمایند.

امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند:

مردانی که دلهاشان بسان پاره ی آهن است. در ایمانشان به خدا و وعده ی او ذرّه ای تردید ندارند و باور آنان از کوه سخت تر است . . . ایشان در فرمانبرداری از سالار خویش مطیع تر از کنیز نسبت به مولای خود می باشند. آنان بسان چراغهای روشنگرند . . . دلهایشان بسان مشعلهای پر نور است. (۱۹)

زیبا و ژرفترین توصیف برای یارن آن حضرت را در این سخن زیبا می توان دید که می فرماید:

هرگز قلب آنان به ذره ای از شک آلوده نمی شود. و این مقامی فراتر از فهم و درکهاست.

● اتّحاد و برادری یاران

از ویژگیهای آنان، این است که اندیشه هایشان متحدّ و یگانه، دیدگاهشان همانند، دلهایشان به هم پیوسته و به هم گره خورده است نه اختلافی در رأی و اندیشه و گفتار آنان خواهی دید و نه در رفتارشان و همگی یک دل و یک قطب و یک زبان هستند.

از امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ در وصف ایشان آمده است:

گویی یک پدر و مادر آنان را پرورانده و دلهایشان لبریز از مهر و محبّت و خیرخواهی است. (۲۰)

● سنّ یاران

آنچه در روایات آمده این است که اکثر یاران آن حضرت در سنین جوانی اند.

از امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ آمده که فرمودند:

یاران حضرت همگی جوان هستند و سالخورده در میان ایشان نیست مگر مانند سرمه در چشم یا نمک در توشه و کمتر چیزی که بعنوان توشه حمل می شود، نمک است. (۲۱)

خلاصه تعداد پیران در بین اصحاب حضرت بسیار اندک است و اکثریّت آنها جوان هستند. در روایات تعداد یاران آنحضرت که ابتدای ظهور در مکّه حاضر شده و با او بیعت می کنند ۳۱۳ نفر ذکر شده است.

از امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ آمده که فرمودند:

هنگامی که قیام کند یاران اصلی او که شمارشان ۳۱۳ نفر و به شمار یاران پیامبر در جنگ بدر است بسوی او اجتماع می کنند. (۲۲)

امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمود:

با قائم ـ ارواحنا فداه ـ میان رکن و مقام، ۳۱۳ شخصیت بزرگ ـ به شمار یاران پیامبر در بدر ـ بیعت می نمایند در میان آنها چهره های برجسته از مصر و شایستگانی از شام و خوبانی از عراق هستند. (۲۳)

● آرزوی شهادت

آرزوی بزرگ یاران خاصّ امام مهدی ـ ارواحنا فداه ـ به دوش کشیدن بار مسئولیت و به انجام رساندن وظایف و جهاد و شهادت در راه خداست چرا که معنا و مفهوم حقیقی شهادت را به شایستگی دریافته و ارزش آن در بارگاه خدا را آنگونه که باید، شناخته اند.

حضرت صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند:

]برای خود و دیگران[ طلب شهادت می کنند و آرزو دارند که در راه خدا کشته شوند و شعار آنان خونخواهی حسین ـ علیه السلام ـ است. (۲۴)

● نه غرور و مستی و نه احساس ضعف

آنان نه به آفت غرور و مستی گرفتار می شوند و نه از شمار اندک همراهان و پیشتازان در نخستین مراحل قیام و ظهور آنحضرت احساس وحشت و تنهایی می کنند. زیرا انسانی که دارای ارتباط عمیق و خالصانه با آفریدگار توانای هستی است با داشتن آن ارتباط و پیوند احساس وحشت نمی کند و نیز از پیوستن دیگران به راه و رسم نجات بخش و افتخارآفرین خویش و بسیاری همراهان، شادمان و مغرور نمی گردد.

حضرت امیرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ فرمود:

خداوند بین دلهای آنها الفت برقرار می کند. ایشان از کسی و قدرتی وحشت ندارند و نه بخاطر پیوستن فرد یا قدرتی به گروهشان دچار شادمانی و غرور می گردند. (۲۵)

[۱۰]. سوره ی بقره، ۱۴۸

[۱۱]. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۹۱

[۱۲]. غیبت نعمانی، ص ۳۱۶، باب ۲۱، ح ۱۱

[۱۳]. مستدرک حاکم، ج ۴، ص ۵۵۴

[۱۴]. معجم احادیث الامام المهدی، ج ۳، ص ۲۹۰

[۱۵]. الزام الناصب، ج ۲؟ ص ۲۰۰

[۱۶]. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸

[۱۷]. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸

[۱۸]. بحار الانوار ، ج ۵۲، ص ۳۰۸

[۱۹]. بحار الانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۰۸

[۲۰]. الزام الناصب، ج ۲، ص ۲۰۰

[۲۱]. بحار ، ج ۵۲ ، ص ۳۳۳

[۲۲]. الزام الناصب، ج ۲ ص ۳۰۴

[۲۳]. بحار الانوار ، ج ۵۲، ص ۳۰۴

[۲۴]. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸

[۲۵]. معجم احادیث الامام المهدی ، ج ۳ ص ۱۰۰، مستدرک الصحیحین ج ۴ ص ۵۵۴