قاب ماه

همه ساله با آغاز ماه مبارک رمضان, شبکه های مختلف تلویزیون به پخش مجموعه های داستانی می پردازند این مجموعه ها که اغلب به جهت جذب مخاطب به ویژه نسل جوان سعی دارند رگه هایی از طنز را به گره افکنی ها و شخصیت پردازی و داستان وارد سازند طبعا به هنگام پخش در شب های احیا با مشکل مواجه می شوند

همه ساله با آغاز ماه مبارک رمضان، شبکه‌ های مختلف تلویزیون به پخش مجموعه‌های داستانی می‌پردازند. این مجموعه‌ها که اغلب به جهت جذب مخاطب (به ویژه نسل جوان) سعی دارند رگه‌هایی از طنز را به گره‌ افکنی‌ها و شخصیت پردازی و داستان وارد سازند طبعا به هنگام پخش در شب های احیا با مشکل مواجه می‌شوند.

تضاد فضای شاد داستان با جو عزاداری این شب های مبارک، مسئولین پخش را بر آن می‌دارد که موقتا از پخش این مجموعه‌ها خود داری کرده و خلاء موجود را با برنامه‌های ویژه پر سازند.

گرچه شب های احیا شب های مناجات است و کمتر فرصت و رغبتی به تماشای تلویزیون در میان مردم مسلمان ما وجود دارد اما در هر حال تلویزیون نیازمند پخش برنامه‌ هایی است برای کسانی که به هر علت در خانه حضور دارند.

لیکن یکنواخت شدن برنامه ‌های شبکه‌های مختلف سبب کاهش بیشتر مخاطب تلویزیونی در این زمان می‌شود. مطمئنا اگر این دسته از تولیدات سیما به لحاظ موضوع، با حال و هوای شب های قدر همراه باشند و در ضمن در فکر تنوع ‌بخشی به این گونه برنامه‌های ویژه (با توجه به تنوع مخاطب) باشند، رسالت سیما به انجام می ‌رسد.

پیش از این در مناسبت های مذهبی، بخصوص ایام شهادت و وفات بزرگان دین، همیشه تلویزیون کمترین مخاطب را داشته است. واضح است این سخن به خاطر برنامه‌های غیرمتنوعی بوده که تلویزیون در این ایام به مخاطبان خود ارائه می‌کرده است.

اما اکنون سال هاست وضعیت برنامه ‌های تلویزیونی در این ایام بسیار متفاوت شده اما مشکل در برخی موارد در جای خود باقی است و حتی در برخی مواقع همچون ماه مبارک رمضان، گویی تلویزیون از آن سوی بام می‌افتد. چند سالی است در ایام ماه مبارک رمضان اکثر شبکه‌ های تلویزیونی برای جذب مخاطب، قبل یا بعد از اذان مغرب و افطار سریال پخش می‌کنند. ولی مشکل اصلی، پخش همزمان این سریال ها هم نیست، بلکه مشکل، کیفیت آنهاست.

کمی دقت در خبرهای مربوط به تولید سریال های ماه رمضان نشان می‌دهد به ‌‌رغم تکلیف مشخص شده صدا و سیما برای این روزها، این سریال ها گاه حتی چند روز قبل از فرا رسیدن ماه رمضان ساخته می‌شوند؛ مراحل تولید و پیش تولید، خیلی سریع اتفاق می‌افتد و به همین دلیل، شتابزدگی سازندگان این آثار باعث افت ساختاری سریال ها می‌شود. به جز مشکلات ساختاری، اکثر سریال هایی که برای پخش در ماه مبارک رمضان تصویب می‌شوند به لحاظ محتوایی نیز ضعف های فاحشی دارند، چرا که در تصویب آنها، تنها طرح مسائل انسانی، ارزش های دینی و مواردی از این دست مد نظر قرار می‌گیرند نه چگونگی طرح این ارزش ها و باورپذیری اثر.

در روند تولید و حتی نگارش چنین سریال هایی، آن قدر که تبلیغ ارزش های دینی و انسانی مد نظر قرار می‌گیرد اصول و قوانین یک اثر نمایشی، باور پذیری داستان، منطق روایی آن و... در نظر گرفته نمی‌شود؛ به همین دلیل نتیجه کار، اثری کاملا شعاری است که باعث می‌شود نه تنها این تمهید تلویزیون (پخش سریال برای جذب مخاطب بیشتر در ایام ماه رمضان) ثمر ندهد بلکه باعث دلزدگی مخاطب و قهر او با تلویزیون نیز بشود. آنچه تا اینجا ذکر شد در مورد اکثر سریال هایی که سال های گذشته در ایام ماه مبارک رمضان پخش شده‌اند قابل طرح است. در مورد سریال های امسال باید تا پایان این ماه منتظر ماند و دید.

امید که چنین نباشد. در هر حال باید در گذر زمان، سیما تجربیات قابل استفاده‌ای را برای برنامه ‌ریزی ایام ویژه‌ای چون ماه مبارک رمضان کسب کرده باشد. این توقع بینندگان است.