درست و غلط داوری دیدار پیروزی و استقلال

تصمیم به برگزاری مجدد دربی فوتبال تهران با داوری یک قاضی خارجی اقدامی صحیح و عقلایی, اما همسو با آن انتخاب کمک داوران ایرانی برای این بازی بالقوه پرتنش اقدامی نامعقول و احتمالا دردسرساز خواهد بود

تصمیم به برگزاری مجدد دربی فوتبال تهران با داوری یک قاضی خارجی اقدامی صحیح و عقلایی، اما همسو با آن انتخاب کمک داوران ایرانی برای این بازی بالقوه پرتنش اقدامی نامعقول و احتمالا دردسرساز خواهد بود. این که گفته شود فقط بلواهای اخیر داوری در مسابقات لیگ سبب ساز رویکرد دوباره به داور خارجی برای اداره نبرد جدید سرخابی شده، تعبیر کامل و درستی نیست، زیرا اگر هم این ماجرا و تبعات درگیری های اخیر و پیامدهای اشتباه بزرگ مسعود مرادی در دیدار پرسپولیس - مس کرمان در کار نبود گزینش داور ایرانی برای دربی نمی توانست اقدامی آرامبخش و برخاسته از تعقل کامل باشد. مسئله اصلا صلاحیت یا عدم صلاحیت داوران ایرانی برای اداره این دیدار نیست بلکه حساسیت مردم و هواداران متعصب دو تیم نسبت به قضاوت و نکات برخاسته از آن هم است و آنها هر اشتباه داوران را غرض ورزی و حمل بر جهت گیری قاضیان به سود یکی از دو تیم و رنگی بودن آنها می کنند. حالا آنکه همان اشتباه از جانب داوران خارجی حمل بر قصور عادی و اشتباه صرف آنان خواهد شد و حرف و حدیثی را به راه نخواهد انداخت.

● کاری سهوی

مگر در سال های اخیر داوران خارجی در اداره دربی پایتخت مرتکب اشتباه نشده اند؟ پس چرا آن اشتباهات بازتابی نداشته و همه چیز به سرعت و به خوبی و خوشی سپری شده است؟ این بدان سبب بوده که مردم پذیرفته اند غرض ورزی و نظر خاصی و جهت گیری در کار نبوده و اگر هم سوت اشتباهی نواخته شده تصادفی و کاری سهوی بوده و چیزی پشت قضیه نبوده است. این چیزی است که به هیچ روی در مورد داوران ایرانی اندیشیده نشده است. حتی اگر تصور کنیم که این داوران بالقوه می توانسته اند قضاوت بهتر و هوشیارانه تری نسبت به همتاهای خارجی خود در این دیدار خاص داشته باشند. با این اوصاف و مقدمات انتخاب سعد کمیل کویتی برای قضاوت دربی روز ۱۲ مهر نه تنها اقدام بدی نبوده بلکه از عقل و هوشیاری نشات می گرفته است . او نه فقط خارجی است و به تبع آن بی طرف به حساب می آید و سوت های غلط اش اشتباه صرف به حساب خواهد آمد، بلکه اصولا داور مسلط، آرام و کاربلدی است و در تضاد با داورانی که شیوه های تحکم آمیز کارشان تنش را بر میدان و بازیکنان دو تیم حاکم می سازد و آرامش را از میدان دور می کند، با نوع خاص رفتارش ، لبخند ملیحی که همیشه می زند، برخورد توام با متانتش با هر دو سو و انتخاب ها و آرای توام با عدالت و مصلحت اش از بهترین گزینه ها برای به آرامش کشاندن یک دیدار احتمالا پرتشنج است.

● اعتراض های نامشخص

اینکه پرسپولیس و استقلال چه ایرادی در این داور کهنه کار دیده و به گزینش او معترض شده اند ، به درستی مشخص نیست. ظاهرا برخی دوستان به ملایم بودن کاراکتر سعد کمیل ایراد گرفته اند و در آن صورت باید پرسید مگر او به صحنه نبرد دعوت شده که با سلاح جنگی و اخم و ابروهای گره کرده بیاید و با خشم به جان بازیکنان بیفتد؟ اگر هم ایراد دیگری در کمیل است، چرا به صراحت گفته نمی شود؟ او به هر حال از برخی گزینه های داخلی که ضربه پنالتی صد درصد را حتی در یک متری خود نمی بینند، انتخاب بسیار معقول تری است و هم از ۱۹۹۲ به بعد داور بین المللی بوده و هم به سبب اینکه پیشتر نیز دربی تهران را سوت زده با روش های کار در این دیدار خاص آشنا است و می داند که چه باید بکند. در عین حال گزینش کمک داوران ایرانی برای نسخه جدید دربی اقدامی توام با اشتباه است که احتمال دارد عواقبی را در بر داشته باشد. کافی است این خط نگه داران یکی دو پرچم اشتباه بزنند و آن تصمیم ها و پرچم ها حمل بر علاقه شان به یکی از دو تیم خواهد شد و آن گاه ادامه ماجرا را نمی توان جمع کرد، در حالی که چند سالی است که رسم خوبی به وجود آمده و براساس آن به جای انتخاب داور وسط و اکتفا به یک نفر، یک تیم داوری را برای کنترل و اداره یک مسابقه برمی گزینند و تلاش می کنند که آن سه نفر هموطن و بدین خاطر کاملا با یکدیگر آشنا باشند و زبان و حتی اشارات یکدیگر را بفهمند، خلاف این عمل کردن و گزینش دو داور غیر هموطن با سعد کمیل و رویکرد به خط نگه داران ایرانی برای مسابقه پرسروصدای پیش روممکن است مسائلی را بیافریند و این تصور که بر سر پرچم های زده شده و آرای کمک داوران بحث و اختلاف نظر پیش نیاید، ساده انگاری و قدری رویایی است و در آن صورت چه کسی جوابگو خواهد بود؟

● نظریه ای غیرقابل اطمینان

جا داشت فدراسیون فوتبال که پس از دیدن جنجال های برخاسته از قضاوت ضعیف اخیر مسعود مرادی از فکر استفاده از قاضیان ایرانی در دربی تهران منصرف شد و باز به داور خارجی روی آورد، با جذب کمک داوران غیرایرانی و مثلا رویکرد به دو هموطن سعد کمیل کارش را کامل می کرد، زیرا این فرضیه و دفاعیه که کمیل با زبان ایرانی ناآشنا نیست و به تبع آن قادر به برقراری ارتباط با کمک های خود خواهد بود، نیز چندان نظریه صد درصد قابل اعتمادی نیست و تازه ، وقتی اشتباهی از سوی خط نگه داران ایرانی سر بزند، سر درآوردن داور وسط مسابقه از زبان مورد تکلم «کمک» هایش چه مشکلی را حل خواهد کرد؟! یادمان باشد که صلاحیت و توانایی داوران زحمتکش و شایسته ایرانی و کارهای درست و اصولی و قوی آنان و شرافتی که دارند و کوششی که همواره صورت می دهند بر هیچ کس پوشیده نیست و داوران ایرانی، ذاتا سالم و پرکار و قوی و منصف هستند و شایسته تقدیرند، اما دربی قرمز و آبی قواعد خاص و نیازهای ویژه خود را دارد و باید فرمول های آن رعایت شود و یکی از الزام های آن رویکرد به داوران خارجی است.

وحید رسولی