نگاهی به نظام انتخابات در جمهوری آذربایجان

با استقلا ل جمهوری آذربایجان در سال ۱۹۹۱ میلا دی, نحوه برگزاری انتخابات در این کشور با انجام اصلا حات اساسی در سیستم سیاسی باقی مانده از شوروی سابق همراه شد

با استقلا‌ل جمهوری آذربایجان در سال ‌ ۱۹۹۱‌میلا‌دی، نحوه برگزاری انتخابات در این کشور با انجام اصلا‌حات اساسی در سیستم سیاسی باقی‌مانده از شوروی سابق همراه شد.

عضویت این کشور در برخی سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان امنیت و همکاری اروپا و شورای اروپا موجب شد تا تمامی قوانین و امور مربوط به انتخابات و سیستم سیاسی این کشور طبق توصیه و تعهدات دولت باکو در قبال این نهادهای بین‌المللی صورت گیرد. ‌

انجام هرگونه انتخابات از جمله انتخابات ریاست‌جمهوری، انتخابات پارلمانی، شهرداری و نیز همه‌پرسی درباره مسائل مختلف در جمهوری آذربایجان توسط کمیسیون مرکزی انتخابات این کشور انجام می‌شود. ‌

انتخابات و همه‌پرسی درجمهوری آذربایجان طبق قانون اساسی و قوانین مربوط به انتخابات برگزار و حضور مردم در انتخابات اجباری نمی‌باشد. ‌

پس از استقلا‌ل جمهوری آذربایجان و برقراری حکومت جمهوری در این کشور ، انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی طبق قانون اساسی هرپنج سال یک بار انجام می‌شود و شهروندان ‌ ۱۸‌سال و بالا‌تر می‌توانند با حضور در پای صندوق‌های رای به نامزد مورد علا‌قه خود رای دهند. ‌

طبق تجربیات قبلی، برای برگزاری انتخابات و همه‌پرسی در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان و حدود ‌ ۶۵‌شهرستان این کشور ‌ ۱۲۵‌حوزه انتخاباتی درقالب پنج هزار صندوق اخذ رای تشکیل می‌شود. ‌

بر اساس قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری در این کشور هر پنج سال و در آخرین چهارشنبه ماه اکتبر (مهر) برگزار می‌شود و زمان انتخابات پارلمانی نیز پس از گذشت پنج سال از انتخابات قبلی با فرمان رئیس جمهوری تعیین می‌شود. ‌

با وجود اینکه در سالهای اول پس از استقلا‌ل جمهوری آذربایجان، داوطلبان علا‌قه‌مند، نامزدهای خود را در انتخابات ریاست جمهوری ، پارلمانی و شهرداری از طریق سیستم حزبی و به طور مستقل مطرح می‌کردند ولی بعدها سیستم مشارکت حزبی در انتخابات لغو شد. ‌

در زمان حاضر هر نامزد برای شرکت در انتخابات فقط می‌تواند نامزدی خود را به طور مستقل مطرح کند و قانون اجازه نامزدی فردی به عنوان نماینده حزب و یا تشکل خاصی را نمی‌دهد. ‌

با این همه در جمهوری آذربایجان هیچ محدودیتی برای حمایت نامزد مشخص ریاست جمهوری ، پارلمانی و شهرداری توسط احزاب و تشکل‌های مشخص وجود ندارد. ‌

افراد واجد شرایط برای شرکت در تمامی انتخابات جمهوری آذربایجان فقط می‌توانند به یک نامزد مورد نظر رای دهند و انجام همه‌پرسی دراین کشور نیز نمی‌تواند همزمان با انتخابات برگزار شود.

برگزاری انتخابات و همه‌پرسی در جمهوری آذربایجان طبق قوانین موجود این کشور باید ‌ ۱۲۰‌روز قبل به طور رسمی اعلا‌م شود. ‌

طبق قوانین انتخاباتی ، کمیسیون مرکزی انتخابات موظف است برای همه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ، پارلمانی و شهرداری شرایط یکسان برای انجام تبلیغات انتخاباتی فراهم کند و مبالغ مشخصی نیز برای این هدف از محل بودجه دولتی پیش‌بینی می‌شود. ‌

کمیسیون مرکزی انتخابات همچنین موظف به فراهم‌کردن شرایط لا‌زم برای نظارت ناظران محلی و بین‌المللی بر روند چگونگی برگزاری انتخابات است. ‌

نتایج اولیه انتخابات حداکثر باید تا دو روز و نتایج نهایی نیز باید حداکثر تا ‌ ۱۰‌روز پس از برگزاری انتخابات توسط کمیسیون مرکزی انتخابات اعلا‌م شود. ‌

نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری بلا‌فاصله به دادگاه قانون‌اساسی ارایه و پس از اعلا‌م این نتایج توسط دادگاه مذکور، رئیس‌جمهوری ظرف مدت سه روز باید مراسم سوگند را اجرا کند. ‌

در انتخابات پارلمانی در جمهوری آذربایجان از هر حوزه انتخاباتی یک نامزد انتخاب می‌شود. ‌

طبق آخرین آمارهای رسمی، جمهوری آذربایجان هشت میلیون و ‌ ۶۲۱‌هزار نفر جمعیت دارد که چهار میلیون و ‌ ۵۰۰‌هزار نفر آن واجد شرایط رای دادن هستند.