كتاب و جوان

كتاب در روزگار پیشرفت های چشمگیر بشر در عرصه های دانش و نوآوری و فرهنگ, نه تنها اهمیت خود را از دست نداده, بلكه ابعادی تازه تر و گسترده تر پیدا كرده است

كتاب در روزگار پیشرفت های چشمگیر بشر در عرصه های دانش و نوآوری و فرهنگ، نه تنها اهمیت خود را از دست نداده، بلكه ابعادی تازه تر و گسترده تر پیدا كرده است. آنان كه گام های بلندی در وادی پیشرفت های گوناگون برداشته اند هرگز با كتاب و كتابخوانی بیگانه نبوده اند. بلكه مطالعه را به عنوان یك عنصر اصلی و ضروری در زندگی خود دانسته اند و جوانان امروزی نیز باید راه آنان را ادامه دهند. دوره جوانی یكی از مقاطع سنی حساس و قابل بهره برداری مطلوب است؛ زیرا مطالعات و آموخته های انسان در این روزگار سرشار از شور و شادی و شكوه در ضمیرش نقش بسته و ماندگار می شود.

اما متاسفانه، دگرگونی عواطف و انرژی ناشی از فعالیت ها و تخیلات و رویاها از یك سو و مكانیسمی كه علیه این تمایلات مبارزه می كند از سوی دیگر موجب تعارض جوانان می شود و آن ها را به خلوت و تنهایی یا عصیان و پرخاشگری وا می دارد. جوانان محرومیت های خویش را با تخیل جبران می كنند و گاه آن قدر در تخیلات خود غوطه ور می شوند كه قادر به تشخیص واقعیت از خیال نمی شوند و به راه هایی پوچ كشیده می شوند.

چه خوب است، قبل از آن كه آنان در این گرداب مخوف گرفتار آیند، به آنان فرصت دهیم تا آزادانه هیجانات خود را از طریق كتابخانی در قالب برنامه های تدوین شده ابراز كنند. و جوان با بهره برداری از عمرش، خمیر مایه خلاقیت را در گستره مطالعه، وسیله ای برای پویایی هرچه بهتر خویش قرار دهد تا به راه های بن بست و غلط كشیده نشود.

در عصر ما ذكر این نكته كه تا چه حد كتاب و كتابخوانی موجبی برای رشد دینی و اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی و عقلانی جوان است ضرورت دارد چون همگی باید بدانند كه كتاب های مفید و سودمند یكی از بهترین ابزار رساندن پیام و انتقال فرهنگ و تمدن بشری از نسلی به نسل دیگر است.

هرگاه ضرورت كتابخوانی و اهمیت آن برای همگان تبیین و تفسیر شود، در آن صورت هیچگاه و در هیچ محلی نباید انسانی را یافت كه با مطالعه بیگانه باشد، و هیچ زمان و مكانی نباید وجود داشته باشد كه نقش محوری و كلیدی كتاب در آن نادیده انگاشته شود. حتی با داشتن گرفتاری های متعدد زندگی نباید از كتابخوانی دست برداشت و بهانه آورد.

توجه به چنین نقش و اثری كه، كتاب باید از نظر محتوی، شكل، فراوانی، و ارزانی مرتبا با نیازهای واقعی جوان هماهنگ گردد و تداوم و تعالی فرهنگ بشری را موجب شود، مهم است. تذكر این نكته نیز لازم است كه مبادا در بیان ضرورت كتاب و كتابخوانی غلو كنیم؛ زیرا باید تا آن حد به كتاب خواندن اعتنا داشت كه جوان را از تفكر و خودجوشی بازنگیرد و در حقیقت كتاب، فرد را از خود نگیرد. در حقیقت اگر كتاب به گونه ای شایسته در اختیار جوانان قرار گیرد و خوانده شود و برداشت های مناسب از آن صورت گیرد، آن گاه می توان گفت كه موید تفكر است و قوت دهنده تعقل و یار حكمت.

تذكر این نكته ضرورت دارد كه بسیاری از جوانان مایلند بدانند، اوقات فراغت خویش را چگونه پر كنند و چه نوع فعالیتی را زمینه ساز رشد عقلی و اجتماعی و اخلاقی و گرایش های مذهبی خویش كنند. حتی والدین و مربیان نیز این وسواس را پیدا كرده اند كه؛ با توجه به برنامه های غیراصیل كه در جامعه رواج دارد و بسیاری از جوانان را به خود مشغول ساخته است و آنان را از پویایی و جوشش گرفته است، چگونه جوانان را به خواندن بیشتر و پرثمرتر علاقه مند كنند و از چه طریق می توانند ذوق و شوق مطالعه را در آن زنده نگه دارند، از چه شیوه هایی برای مهارت در خواندن و گسترش كتابخوانی برگزینند.

از مراكز تحقیقی كه رسالت تهیه و انتشار كتاب های جوانان را برعهده دارد انتظار می رود كه، درباره چگونگی گرایش این گروه به مطالعه و تقویت علاقه و رغبت آنان به مطالعه و ارایه معیارهای مناسب برای انتخاب كتاب بپردازند كه بتوانند اوقات گرانبهای میلیون ها جوان را غنا بخشند و هم چنین آن ها را با معیارهای اصیل ایرانی- اسلامی آشنا كنند تا جوانان بتوانند فی نفسه راهی پویا برای زندگی خویش انتخاب كنند و از این طریق به والدین و مربیان خود نیز كمك كرده باشند و دین خود را به جامعه ایرانی- اسلامی خود ادا نمایند.

س. حسینی