بازگشت اعتماد به نفس در مردان دیپلماسی

زمانی نه چندان دور, سفرا و نمایندگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران در وزارت امور خارجه چنان در چنبره سیستم بوروکراتیک این وزارتخانه اسیر بودند که از کوچکترین امور مثل خرید یک دستگاه رایانه تا ملاقات ها و دیدارهای سیاسی, نیازمند مشاوره و اخذ مجوز از مرکز بود و گاه زمان بری این گونه مشورتها واخذ مجوزها در روال اداری چنان طول می کشید که به قول منطقیون سالبه به انتفاع موضوع می شد و پاسخ مرکز زمانی واصل می شد که مسئله از اساس منتفی و منقضی شده بود

زمانی نه چندان دور، سفرا و نمایندگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران در وزارت امور خارجه چنان در چنبره سیستم بوروکراتیک این وزارتخانه اسیر بودند که از کوچکترین امور مثل خرید یک دستگاه رایانه تا ملاقات ها و دیدارهای سیاسی، نیازمند مشاوره و اخذ مجوز از مرکز بود و گاه زمان بری این گونه مشورتها واخذ مجوزها در روال اداری چنان طول می کشید که به قول منطقیون سالبه به انتفاع موضوع می شد و پاسخ مرکز زمانی واصل می شد که مسئله از اساس منتفی و منقضی شده بود.

رویکرد فعال دولت نهم در عرصه سیاست خارجی که ناشی از روحیه انقلابی و اعتماد به نفس رئیس جمهور مکتبی و اساساً منبعث از اعتقاد و توکل الهی عمیق وی است از همان ابتدا به صورت جریان خونی تازه در بدن تنومند و خالی از تحرک وزارت امور خارجه تزریق شد اما به دلیل سالیان متمادی کم تحرکی و محافظه کاری افراطی که در ساختار وزارت امور خارجه نهادینه شده است، نتوانست به فوریت آن را به تحرک وادارد.

سرانجام پس از گذشت نیمی از عمر دولت نهم و پس از آنکه رئیس دولت خود یک تنه و بدون یاری و مساعدت جدی وزارت امور خارجه وارد چالش های سنگین عرصه دیپلماسی شد، -چالش هایی که گاه هر کدام از آنها برای دلمشغولی یک کابینه و یک دوره ریاست جمهوری کافی بود-، و بیرون آمدن پیروزمندانه و سربلند که به رغم تجربیات مختلف مدیریتی در سطوح عالی، مدعی تخصص در عرصه دیپلماسی هم نبود نوعی خودباوری به مردان سیاست خارجی تزریق شده است.

درحقیقت مردان کهنه کار عرصه سیاست خارجی که تا کنون عمل در عرصه دیپلماسی را با تأسی از رهبران فکریشان، تنها در چارچوب تئوریهای غربی و از لابلای کتابهای مورگنتا و... ممکن می دانستند و در ابتدا با نوعی بی اعتمادی به موفقیت دیپلماسی فعال احمدی نژاد می نگریستند و گاه این دیپلماسی را ماجراجویی بی حاصل می نامیدند، اکنون باور کرده اند که غرب و در رأس آنها آمریکا، ببر کاغذی است و تعبیر جاودان امام راحل (ره) که "امریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند"، عملاً با شجاعت و باور عمیق احمدی نژاد به مبانی انقلاب اسلامی به میدان دیپلماسی خارجی جمهوری اسلامی وارد شده است. موضوعی که سالها توسط انحصارطلبانی که خود را تنها پیروان امام راحل (ره) می دانستند و شعارهای امام را مصادره به مطلوب کرده بودند و این بیان و بنای استوار و محکم را شعاری غیر عملی و پرهزینه وانمود سازی می کردند.

در خبرها آمده است که سفیر جمهوری اسلامی ایران در سوئد در جریان برگزاری یک کنفرانس در استکهلم با قدرت به یاوه گویی های سفیر آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی پاسخ داده و تحسین حاضران را برانگیخته است. گذشته از مباحث مطرح شده در این مناظره، اینگونه اقدامات که حاکی از حلول روحی تازه در کالبد دستگاه دیپلماسی است، نویدبخش امیدوار کننده و شایسته قدردانی است. این مناظره که گویا بدون اطلاع و آمادگی قبلی صورت گرفته است، مصداق روشنی از تبدیل تهدیدات به فرصتهاست که بارها از سوی مسئولان عالیرتبه نظام مورد تأکید قرار گرفته و تا کنون جای خالی آن در وزارت امور خارجه احساس می شد.

اهمیت این اقدام وقتی دو چندان می شود که سایتها و رسانه های اپوزیسون که برای عقب نشینی نظام در موضوع هسته ای لحظه شماری می کنند نیز با نقل این خبر از آمادگی و پاسخ های توأم با اعتماد به نفس سفیر جمهوری اسلامی ایران در سوئد در مواجهه با سفیر آمریکا اظهار ناراحتی وتعجب کرده اند و از آن با تعبیر فرصت طلبی جمهوری اسلامی از تریبونهای مختلف در غرب برای دفاع از مواضع خود یاد کرده اند!

شایسته است نمایندگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران در سایر کشورها نیز خود را در قید وبندهای معمول اداری گرفتار نکنند و آنجا که لازم است با با قدرت و جسارت از مواضع منطقی و محکم نظام در عرصه های گوناگون و به خصوص موضوع هسته ای جانانه دفاع کنند و منطق پوشالی آمریکا را که بر استحمار ملتها استوار است، برای جهانیان برملا سازند. بدیهی است دولت نهم نیز باید حمایت های لازم را از سفرا و نمایندگانی که با جسارت از مواضع نظام دفاع می کنند به عمل آورد.

از نکات دیگر مهم و محوری این خبر، دفاع سفیران مصر و سوریه از مواضع جمهوری اسلامی ایران است. به خصوص دفاع آتشین سفیر مصر از حق جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به انرژی هسته ای که دولتش از متحدین نزدیک آمریکا به شمار می رود، جای خوشحالی دارد.

انتقاد شدید اللحن سفیر مصر در این جلسه از برخوردهای دوگانه و تناقض آمیز آمریکا در مواجهه با سیاستهای اتمی در خاورمیانه که تعجب حاضران را برانگیخته است، بیش از همه نشان می دهد که آمریکا در اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران تنهاست و حتی روی حمایت متحدین نزدیک خود نیز نمی تواند حساب صدردصدی باز کند.

این منطق قوی انقلاب اسلامی است که تا کنون در داخل مغفول و مظلوم مانده بود اما اکنون تا اعماق قلوب ملتهای مسلمان نفوذ یافته است و دولتمردان کشورهای اسلامی را وادار می سازد به رغم روابط نزدیکشان با آمریکا از سیاستهای تبعیض آمیز این کشور که آنها را در برابر سئوالات برحق ملتهای مسلمان غیر قابل دفاع ساخته است، انتقاد کنند. شاید بتوان چرایی موضع گیری سفیر مصر در سوئد به نفع مواضع جمهوری اسلامی ایران و انتقاد شدید اللحن از آمریکا را با میزان محبوبیت احمدی نژاد در میان مردم مسلمان مصر توجیه کرد. آخرین نظر سنجی از مردم مصر حاکی از آن بود که سید حسن نصرالله و محمود احمدی نژاد محبوبترین و اولمرت و بوش منفورترین چهره ها در میان مردم مصر هستند و نامهای حسن و محمود بیشترین نامهایی هستند که مردم مصر برای فرزندانشان انتخاب می کنند.

ان شاء الله با تدوام سیاست خارجی فعال دولت نهم و همراهی و خودباوری دستگاه دیپلماسی پیام انقلاب اسلامی و منطق قوی نظام جمهوری اسلامی عالمگیر و جهانی خواهد شد و زمینه لازم برای ظهور حضرتش همان سفر کرده که صد قافله دل همره اوست فراهم خواهد شد. اللهم عجل لولیک الفرج و العافیه و النصر واجعلنا من خیر انصاره و اعوانه

محمد علی منفرد