زنان پشت فرمان زندگی

نگاهی به تاکسی های زنانه در خیابان های تهران

"جیم مور" خبرنگار بی بی سی از وضعیت تاکسی های مخصوص بانوان در خیابان های تهران گزارشی تهیه کرده که در ادامه می آید:زمانی که "رقیه " خواهان ملاقات دوستان یا بستگان خود است یا می خواهد خرید هفتگی خود را از سوپرماکت انجام دهد تنها کاری که انجام می دهد برداشتن گوشی تلفن و گرفتن یک شماره چهاررقمی است.

چند دقیقه بعد یک تاکسی سبز روشن مقابل خانه "رقیه" در حومه غربی تهران ترمز میکند.راننده کسی نیست جز"سحر"، یکی از ۷۰۰ راننده زن تاکسی در تهران که با کار کردن در یک آژانس تاکسی رانی که "توسط زنان و برای زنان" اداره می شود خرج و مخارج خانواده خود را درمی آورند یا کمک خرجی برای خانواده هستند.سناریویی که شرح آن رفت در کشوری چون عربستان که در مجاورت ایران قرار دارد غیرقابل تصور به نظر می رسد، جایی که در آن زنان حتی از رانندگی نیز منع شده اند.اما در اینجا (ایران) زنان آزادانه و به خواست خود بیرون می روند، در خودروهایشان رانندگی می کنند یا اینکه در صورت تمایل می توانند در یک تاکسی که راننده آن مرد است سوار شوند.

● رانندگان بهتر

با این حال رقیه یکی از حدود ۴۰ هزار مشتری ثبت نام شده ای است که ترجیح می دهد در یک تاکسی با رانندگی زنان در شهر رفت و آمد کند.وی می گوید: "از همه نظر در یک تاکسی بانوان احساس امنیت بیشتری می کنم."رقیه ادامه میدهد:"تعداد زیادی از رانندگان مرد، جوان و کم حوصله هستند و نظم را رعایت نمی کنند. زنان واقعا رانندگان بهتری هستند."این دیدگاهی است که حتی سحر که هر روز با ترافیک بغرنج تهران و عادات رانندگی خلاف اصول اجتماعی روبروست نیز با آن موافق است.سحر می گوید: "نزدیک به دوسال است که رانندگی می کنم و خودروی من هرگز با ضرب خوردگی مواجه نشده و جریمه نیز نشده ام."وی همانند ۷۰ درصد از رانندگانی که در تاکسی بانوان شاغل هستند، مالک خودروی خود است و آن را به طور قسطی از کمپانی خریداری کرده است.سحر اضافه میکند: "من می توانم قسطهای خودرو را در عرض بیش از ۶۰ ماه پرداخت کنم، لذا این یک نوع سرمایه گذاری و در عین حال منبع درآمد اضافی است."وی در عین حال میگوید: "ترافیک تهران واقعا سنگین است، شما باید عاشق رانندگی باشید تا این شغل را قبول کنید."مرکز کنترل آژانس بانوان در حاشیه جنوبی تهران هر روز با حدود ۲ هزار و ۵۰۰ شغل سر و کار دارد.مشتریان به این مرکز تلفن می کنند و سپس جزئیات آنها از طریق فرکانس های رادیویی به نزدیک ترین تاکسی نسبت به آدرس مربوطه ارسال می شود. همه اپراتورها در مرکز نیز زن هستند.

با این حال اصولا ایده تاکسی بانوان زاییده افکار مردی به نام "محسن عروجی" است.عروجی که مدیریت شرکت " تاکسی بیسیم بانوان" را بر عهده دارد، می گوید: "آنچه کمبودش احساس می شد ایفای نقش بانوان بود. از این رو با تشکیل این شرکت کاملا خصوصی ما توانستیم مشاغلی برای بسیاری از بانوان ایجاد کنیم و به زنان دیگری که خواهان سفر همراه با آرامش بیشتر هستند نیز خدمات رسانی کنیم."براساس این گزارش بسیاری از رانندگان جزو زنان بیوه یا مطلقه هستند که واقعا به این شغل نیاز دارند و از سوی برخی نهادهای بزرگ خیریه به این آژانس تاکسی رانی معرفی شده اند.پروژه تاکسی بانوان به سرعت ایجاد و توسعه یافته است به نحوی که عروجی می گوید: "ما کار خود را با ۱۰ خودرو آغاز کردیم و اکنون ۷۰۰ خودرو در اختیار داریم.قصد داریم آن را در تهران به ۲ هزار دستگاه نقلیه افزایش دهیم و در شهرهای دیگر نیز راه اندازی کنیم."بی بی سی ادامه می دهد: "بسیاری از مشتریان در ایران زنانی به شدت محافظه کار هستند که از سوارشدن به تنهایی در یک خودرو با راننده مرد غریبه احساس ناراحتی می کنند. از این رو خدمات تاکسی بانوان سلایق افراد سنتی را نیز برآورده می کند."در عین حال این خدمات فرصتی برای رانندگان زن فراهم میکند تا از طریق حرفه ای که حتی در اغلب کشورهای غربی نیز نوعی شغل مردانه است، درآمد کسب کنند.بی بی سی در پایان می نویسد: "بنابراین تاکسی های سبز روشن به رانندگی سحر فروغی و سایر زنان در میان ترافیک وحشتناکی که چهره غالب زندگی در تهران را تشکیل میدهد، به یک منظره بسیار آشنا تبدیل شده است."

وحید جعفریان