پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

کدام آبی تر بودند


کدام آبی تر بودند

مرفاوی, حجازی, قلعه نویی و استقلال

قهرمان چهارم و سیزدهم؛ این روند نزولی تیمی است که یک روز رویایی را در اول اردیبهشت‌ماه سال ۸۵ برای هوادارانش رقم زد؛ استقلال. آبی‌ها در این سه فصل با چهار مربی مختلف روی نیمکت لیگ را به پایان رساندند. آنها با امیر قلعه‌نویی قهرمان شدند، صمد مرفاوی با مدافع معلول عنوان قهرمانی چهارم شد و ناصر حجازی پس از یازده سال ادعا تیم را به تاریک‌ترین روزهای تاریخش هل داد. هرچند در این راه از کمک فیروز کریمی و یاری این مربی طناز استفاده کرد. قیاس این سه نفر با مقام‌های کسب‌شده در انتهای فصل یک مقایسه درست نخواهد بود، آنچه در این راه می‌تواند کمک کند و مقایسه را به یک سطح عادلانه ایده‌آل برساند، میزان تحرک تیم در فصل نقل و انتقالات است. «صمد مرفاوی تیم قهرمان را تحویل گرفت»، این نکته‌ای است که بارها در مصاحبه‌های متفاوت و مختلف در بیان کیفیت کار این استقلالی واقعی مطرح شده اما واقعیت این است که این جمله فقط یک بهانه و توجیه نخ‌نما شده است. مرفاوی کدام استقلال «قهرمان» را تحویل گرفت؟ استقلالی که رضا عنایتی را نداشت، مجتبی جباری مصدوم بود، علیرضا نیکبخت پیراهن دشمن ازلی- ابدی را پوشیده، سیاوش اکبرپور حضورهای گاه و بیگاهی دارد و به جای ستاره خط دفاعی قهرمان یعنی محمود فکری تمام امیدش مدافع بی‌کیفیتی به نام علی انصاریان است. باید دید که مرفاوی، حجازی و قلعه‌نویی در این فصل صاحب چه ستاره‌هایی بودند، آن وقت می‌توان به توانایی مرفاوی پی برد، مربی بی‌ادعایی که چون بلد نبود «پازل تاکتیکی» بچیند و «دیگران» را بزرگ شده سفره‌اش بخواند نتوانست دوام بیاورد.

● جناح چپ

بهشاد یاورزاده ستاره‌ای بود که توسط استقلالی‌ها خریده شد تا دست صمد مرفاوی برای این جناح پر باشد. یاورزاده اما بیشتر یک بازیکن تعویضی بود و در تمام طول فصل نتوانست کمک خاصی به صمد مرفاوی بکند. ناصر حجازی برای این خلاء به میثم منیعی روی آورد، گوش چپ استثنایی پاس اما تحت تفکرات «مدرن» حجازی یک سردرگم کامل بود که هرگز نتوانست اندکی از بازی‌هایش با پیراهن پاس را برای هواداران استقلال تکرار کند. حالا امیر قلعه‌نویی، هاشم بیگ‌زاده را دارد. ستاره تیم ملی در بازی‌های غرب آسیا و بهترین چپ‌پای دفاعی فوتبال ایران. عیار چه کسی در جناح چپ بیشتر بود و دست کدام مربی پرتر؟

● خط حمله

مرفاوی بدترین خط حمله تاریخ لیگ برتر استقلال را داشت، مردی که خودش چون مهاجم بود بارها از این ضعف گله کرد. زوج استقلال مرفاوی را در خط حمله جوئلسون داسیلوا و علی علیزاده تشکیل می‌دادند که سیاوش اکبرپور هم هرازگاهی پس از پایان انواع و اقسام محرومیت‌هایش به آنها اضافه می‌شد. ناصر حجازی اما صاحب یک خط حمله کامل بود؛ او آرش برهانی، محسن بیاتی‌نیا، فرهاد مجیدی و حمید شفیعی را داشت یعنی خط حمله‌ای که می‌توانست هر خط دفاعی را تا یک قدمی انهدام کامل پیش ببرد. امیر قلعه‌نویی این فصل سیاوش اکبرپور را دارد، برهانی و مجیدی و علیزاده هم هستند و علیرضا عباسفرد هم به مجموعه اضافه شده است.

● مغز متفکر

مصدومیت مجتبی جباری بزرگ‌ترین تراژدی و ضربه را به تفکرات مرفاوی زد. حالا او مجبور بود تیمش را حول بازیکنی به جز شماره هشت تمرکز دهد. شماره هشتی که هنوز هم کامل‌ترین بازیکن ایران است. اما مرفاوی کم نیاورد و استقلال را روی پا نگه داشت. او برای یافتن جانشین جباری به نیمکت نگاه کرد و به دو گزینه رسید؛ باقر احمدی و البته میثم بائو. ناصر حجازی خوش‌شانس بود که یک مجتبی جباری آماده را داشت ولی به این بازیکن هم بسنده نکرد و ستاره خط هافبک فجرسپاسی را هم به استقلال آورد؛ امیدرضا روانخواه. امیر قلعه‌نویی در خوش‌شانسی یک قدم از حجازی جلوتر بود. ژنرال تیمی را تحویل گرفت که در خط میانی‌اش مجتبی جباری، یدالله اکبری و حسین کاظمی را توامان در اختیار داشت. اگر بپذیریم موتور حرکتی یک تیم خط میانی‌اش است باید به حال صمد مرفاوی گریست که ستاره‌اش باقر احمدی بود، بازیکنی هم‌تراز با میلاد نوری یعنی گزینه آخر امیر قلعه‌نویی برای حضور در خط میانی.

● خط دفاع

با فرض حضور ثابت امیرحسین صادقی و پیروز قربانی در این سه فصل باید نگاهی به عنصر سوم و کامل‌کننده این فاز داشت. در دوران صمد مرفاوی این نقش برعهده علی انصاریان گذاشته شد. مدافعی که نتوانست از زیر فشار نام یاغی خارج شود. ناصر حجازی هم پژمان منتظری را داشت و هم بیژن کوشکی را که اگر هم‌تراز انصاریان نباشند قطعا کیفیت بالاتری از او دارند. امیر قلعه‌نویی اما این خط را هم تقویت کرد. سعید لطفی، علی انصاریان، امیرحسین صادقی و پیروز قربانی هم داشته‌های صمد مرفاوی در فاز دفاعی بودند. ناصر حجازی سوای علی انصاریان، پژمان منتظری و بیژن کوشکی را داشت و حالا امیر قلعه‌نویی قربانی، منتظری، کوشکی، شکوری و تقی‌پور را دارد. نگاه جزئی به گوشه‌های تاکتیکی استقلال این گمانه را که مرفاوی در بدترین برهه تاریخ باشگاه عهده‌دار سمت سرمربیگری شد و به تبع مهره‌هایی که داشت، بهترین نتیجه را گرفت اصلا دور از ذهن نیست. مرفاوی از نظر نیروی سخت‌افزاری چندین گام از حجازی عقب بود اما تیم او چهارم شد و جالب اینکه از روزی سقوط را تجربه کرد که نام فتح‌الله‌زاده و حجازی شنیده شد، تا قبل از آن استقلال معلول مرفاوی درصدر قرار داشت. قلعه‌نویی حتی اگر استقلال را قهرمان کند اندکی از مرفاوی جلو نخواهد بود؛ حجازی با تیم مرفاوی سقوط می‌کرد و قلعه‌نویی وقتی تیم بسته شده‌اش برای صمد را دید فرار را برقرار ترجیح داد و به تیم ملی رفت.

علیرضا خطیبی



همچنین مشاهده کنید