تصویب لایحه حمایت از خانواده در مجلس بیست و دوم

حسنعلی منصور یکی از نخست وزیران بسیار مورد علاقه شاه بود; چون به شدت علاقه مند سلطنت و خانواده پهلوی بود و سوابق دیرینی در خدمات اداری و در باری داشت. اما دوران نخست وزیری اش دیری …

حسنعلی منصور یکی از نخست وزیران بسیار مورد علاقه شاه بود; چون به شدت علاقه مند سلطنت و خانواده پهلوی بود و سوابق دیرینی در خدمات اداری و در باری داشت. اما دوران نخست وزیری اش دیری نپایید، زیرا در اول بهمن ۱۳۴۳ به دست فعالا ن مذهبی از هیات های مختلف به نام جمعیت موتلفه اسلا می به دلیل ارائه لا یحه کاپیتولا سیون به مجلس و تصویب آن و همچنین مخالفت با احکام اسلا می ترور شد.

شاه که به دلیل شیوه کشور داری خود نیازی به مشورت و رای گرفتن از نمایندگان مردم نداشت بلا فاصله بعد از ترور; نخست وزیری را به امیر عباس هویدا برادر زن منصور محروم و معاون دبیر کل حزب ایران نوین سپرد.

وی در ۷ بهمن ۱۳۴۳ به نخست وزیری رسید و تا ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ که مبارزات انقلا بیون جهت سرنگونی رژیم ستم شاهی به اوج خود رسیده بود. در آن سمت ماند که در تاریخ ایران معاصر طولانی ترین دوره نخست وزیری است که البته این کار شاه باعث شد مشروطه حداقلی که با تغییر نخست وزیران ایجاد می شد، همچون مشروطه در مجلس فنا شده و مجلس و نخست وزیری که دو رکن اصلی مشروطه را تشکیل می دادند تعطیل شده و جای خود را به ارکان سلطنتی بروکراسی عریض و طویل- ارتش و دربار - دادند.

هویدا طی دوره دوازده ساله صدارتش حزب ایران نوین را کاملا در اختیار داشت اما در عین حال به حزب مردم اجازه داد در مجلس فعالیت کند. در واقع شاه در این سالها تنها سعی بر این داشت که با حفظ مجلس تشریفاتی; نخست وزیری و زیر سایه احزاب بله قربان گو; ویترینی از دموکراسی در ایران را به جهان و همچنین مخالفانش در ایران بنمایاند.

دوره بیست و دوم قانونگذاری اولین دوره ای بود که انتخابات آن به صورت حزبی انجام شد و با این حال، نتیجه انتخابات و تعداد کرسی های هر حزب از قبل مشخص شده بود.

در این انتخابات حزب ایران نوین- که هویدا نیز عضو آن بود- با تصاحب سه چهارم کرسی ها، اکثریت مطلق را به دست آورد و بدین ترتیب راه برای تصویب طرحها و لوایح مورد نظر دولت (سلطنت) در این مجلس باز شد.

در این دوره، برای اولین بار نطق افتتاحیه شاه از قالب تشریفاتی دوره های قبل که معمولا ۸ تا ۱۰ دقیقه طول می کشید خارج شد و بیش از ۴۰ دقیقه به طول انجامید.

در همین خطابه، شاه سه اصل جدید انقلاب سفید خود را که شامل ملی کردن تمام آب های کشور، نوسازی کشور و انقلاب اداری بود، اعلام کرد.

اولین جلسه مجلس بیست و دوم روز جمعه ۱۴ مهر ۱۳۴۶ پس از خطابه شاه گشایش یافت. امیر عباس هویدا نخست وزیر وقت در ۲۷ مهر ۱۳۴۶ اعضای دولت جدید را به مجلس شورای ملی معرفی کرد و نمایندگان مجلس نیز که همگی از اقربین و دوستان هویدا بودند به سرعت و بدون فوت وقت روز ۳۰ مهر ۱۳۴۶ به هیات دولت رای اعتماد داد.

سپس دولت در ۲ آذر ۱۳۴۶ لایحه تقویت بنیه دفاعی کشور و لوایح تشکیل سه وزارتخانه اصلاحات ارضی، تولیدات کشاورزی و منابع طبیعی را به مجلس ارائه داد و به تصویب نمایندگان رساند.

از اولین مصوبات این مجلس می توان به لایحه حمایت از خانواده اشاره کرد. این قانون محاکم مدنی را در اختلافات خانوادگی صاحب نظر دانست وقدرت مردان را بر همسرانشان محدود ساخت. طبق این قانون مردان نمی توانستند بدون دلایل موجه زنان خود را طلاق دهند و بی رضایت کتبی آنها همسر دیگری اختیار کنند.

همچنین طبق این قانون زنان حق در خواست طلاق داشتند و بی اجازه شوهر خود می توانستند در خارج از منزل به کار مشغول شوند.

نویسنده : مهری گروسی