وقتی که سینما لبخند می زند

از رونق تولید تا رونق فروش در سینما

سینما پس از مدت ها اوقات خوشی را سپری می کند، اوقاتی که هم اکران موفق فیلم های روی پرده و هم بازگشت دوباره برخی از کارگردانان پیشکسوت به پای دوربین باعث شده تا این روزها لبخندی هرچند کم رنگ بر لبان سینما نقش بندد.

سینما همیشه در اولین ماه‌های سال، دوران کساد را پشت سر می‌گذاشت. اما امسال قاعده شکسته شد و با توجه به فروش خوب فیلم های روی پرده و همچنین فعالیت دوباره برخی کارگردانان پیشکسوت و صاحب نام این روزها شاهد هستیم که فیلم‌های مختلفی جلوی دوربین رفته اند و یا قرار است تصاویر بازیگران در قاب تصویر نقش بندد.

سینمای ایران اگر چه برای دومین سال متوالی ناکامی بزرگی را در جشنواره معتبر "کن" سپری کرد و به حضور «ترانه تنهایی تهران» دلخوش بودیم البته حضوری که بسیار مورد توجه قرار گرفت و همین هفته پیش از سالور و «ترانه تنهایی تهران» دعوت شد تا در جشنواره معتبر مونیخ حاضر شوند.

● قسمت شیرین سینما:

شیرین ترین قسمت سینما جدا از بازگشت چند فیلمساز کهنه کار بر روی صندلی کارگردانی ، فروش مطلوب فیلم های روی پرده است که بدون شک فروش بیش از دویست میلیونی «به همین سادگی» از اتفاقاتی است که نمی توان به همین سادگی از کنار ان عبور کرد آن هم در رقابت به سه فیلم بسیار گیشه و البته مخاطب پسند.

بعد از پروژه تازه بهرام بیضایی، کم‌کم فیلمسازها به فکر شروع کارهای تازه‌شان افتاده‌اند. از بهروز افخمی که می‌خواهد «تنگسیر» را بازسازی کند تا علیرضا رئیسیان که قصد ساخت ۴۰ سالگی را دارد.

در شرایطی که بر اساس اعلام رسمی فارابی ۷۹ پروژه سینمایی در مراحل مختلف تولید قرار دادند کافی است تا با نگاهی دقیق به پروژه‌های آماده ساخت متوجه تنوع فیلم‌ها در ژانرهای گوناگون شویم.

بر اساس گزارش واحد پشتیبانی تولید این بنیاد , از میان آثار امسال، ۶ فیلم آماده نمایش شده، ۶ فیلم در مرحله صداگذاری، ۱۴ فیلم در مرحله تدوین، ۱۲فیلم در مرحله فیلمبرداری و ۴۱ فیلم در مرحله پیش از تولید هستند.

فیلم های "محافظ" ساخته محمد جواد کاسه ساز , "ده رقمی" ساخته همایون اسعدیان , "دعوت" ساخته ابراهیم حاتمی کیا , "حیران" ساخته شالیزه عارف پور , "یک اشتباه کوچولو" ساخته محسن دامادی و "چشمک" ساخته جهانگیر جهانگیری آماده نمایش شده اند.

فیلم های "چهره به چهره" ساخته علی ژکان , "نامزد آمریکایی من" ساخته داود توحید پرست , "کتاب قانون" ساخته مازیار میری , "صندلی خالی" ساخته سامان استرکی , "تلخ و شیرین" ساخته مسعود اطیابی و "یک وجب از آسمان" ساخته علی وزیریان و "صداها" ساخته فرزاد موتمن در مرحله صداگذاری قرار دارند.

"لاک پشت ها" (زادبوم ) ساخته ابوالحسن داودی ,"نیلوفر" ساخته سابین ژمایل , "فرزند صبح" ساخته بهروز افخمی , "دلداده" ساخته قدرت ا... صلح میرزایی , "می زاک" از حسین علی لیالستانی , "هفت و پنج دقیقه" از محمدمهدی عسگرپور , "سوپر استار" از تهمینه میلانی , "پنالتی" از انسیه شاه حسینی , "پوسته" از مصطفی آل احمد , "تاکسی نارنجی" از ابراهیم وحید زاده , "پاداش" از کمال تبریزی , "پاتو زمین نذار" از ایرج قادری , "آنسوی رودخانه" از عباس احمدی مطلق , "وقتی همه خوابیم" از بهرام بیضایی در مرحله تدوین به سر می برند.

همنچنین فیلم هایی که در مرحله فیلمبرداری قرار دارند عبارتند از :, "لالایی" ساخته منیژه حکمت , "نطفه شوم" ساخته کریم آتشی , "ملک سلیمان" از شهریار بحرانی , "دو خواهر" از اصغر بانک , "کودک و فرشته" از مسعود نقاش زاده , "درباره الی" از اصغر فرهادی , "وقتی همه خوابیم" از بهرام بیضایی , "پسر تهرانی" از کاظم راست گفتار , "چهار چنگولی" از سعید سهیلی , "دوزخ, برزخ, بهشت" از بیژن میرباقری و "بی پولی" از حمید نعمت ا...

اما در این میان اگر به فهرست کارگردانانی که قصد تولید فیم را دارند نگاهی بیاندازیم به نکات جالب توجهی برخورد خواهیم کرد.

جمیل رستمی، که همین چند هفته پیش «ژانی‌گه‌ل» در اکران خصوصی خود در سینما فلسطین با استقبال روبرو شد به زودی فیلم دومش را با نام «غریبه» می‌سازد.

رستمی این بار اعلام کرده است بر خلاف «ژانی‌گه‌ل» این بار قصد دارد از بازیگران حرفه‌ای در فیلمش استفاده کند. او گفته‌ اثر تازه‌اش داستان‌های موازی آدم‌ها را تعریف می‌کند و فیلمی شهری است.

فیلمنامه «غریبه» را جمیل رستمی به همراه شاهد سلطانی نوشته و سیداحمد میرعلایی آن را تهیه می‌کند. رستمی در حالی فیلم تازه‌اش را جلوی دوربین می‌برد که هنوز آخرین ساخته‌اش «ژانی گه‌ل» امکان نمایش پیدا نکرده است. فیلمی که از سوی کشور عراق برای اسکار ارسال شده، اما به نتیجه نرسید.

رضا خطیبی هم بعد از فیلم نسبتا موفق «در شهر خبری نیست، هست» قصد دارد در دومین تجربه بلند سینمایی خود این بار به سراغ ژانر وحشت برود ژانری که می‌خواهد فیلمی ترسناک بسازد. «حریم» نام فیلمی است که او قصد دارد در جنگل‌های شمال آن را جلوی دوربین ببرد.

قصه «حریم» درباره قتل‌های سریالی است که یک پلیس، مامور پیدا کردن قاتل می‌شود. به این ترتیب رضا خطیبی هم به جمع فیلمسازان ژانروحشت پیوسته و می‌خواهد با امکانات سینمای ایران اثری متفاوت را کارگردانی کند.

«۴۰ سالگی» هم نام اثر تازه علیرضا رئیسیان است که او البته فعلا فیلمنامه آن را می‌نویسد؛ اثری که اقتباسی از رمان «۴۰ سالگی» ناهید طلباطبایی است و ماجرای آن درباره زن کارمندی است که در تردید میان ماندن و رفتن است. با اتمام نگارش فیلمنامه، پیش تولید آن آغاز می‌شود. احتمالا نیمه دوم سال، زمان شروع کار «۴۰ سالگی» است.

مصطفی آل احمد هم ساخت فیلم «پوسته» به پایان برده هم اکنون فیلمش در مرحله تدوین قرار دارد .

همچنین پرویز شهبازی فیلمساز نام آشنای به تازگی با درج خبری بر روی سایت اختصاصی خود اعلام کرد که تدوین «عیار ۱۴» را به پایان برده است. «نفس عمیق» آخرین ساخته شهبازی بود که بر روی پرده سینما ها نمایش داده شد که موجی جدید در سینمای اجتماعی ایران ایجاد کرد و حتی به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار نیز معرفی شد.

از دیگر خبر های خوش سینمایی که با شروع سال جدید زمزمه های آن شنیده شد و سرانجام به واقعیت پیوست فیلسمازی بهرام بیضایی کارگردان خوب سینمای کشورمان است که در این سال ها عمده فعالیت خود را معطوف تئاتر کرده بود تا اینکه در اردیبهشت ماه امسال پس از ۸ سال دوری از سینما و با «وقتی همه خوابیم» بر روی صندلی کارگردانی قرار گیرد. اخرین فیلمی که از این نمایش نویس پر آوازه کشورمان بر روی پرده سینماها به نمایش درآمد «سگ کشی» در سال ۷۹ بود که پس از آن بار و بار ها ساخت فیلم «لبه تاریکی» بنا به علت های گوناگون میسر نشد تا اینکه بیضایی به کل از ساخت این فیلم منصرف شد.

● قسمت خاکستری سینما:

مدت هاست که از درج خبر همکاری تهمینه میلانی با عوامل هندی برا ی ساخت فیلم «راز چمدان» می گذرد اما هنوز از زمان دقیق ساخت آن خبری در دست نیست. همچنین «تسویه حساب» یکی از دیگر از پروژه های سینمایی میلانی با وجود اینکه نزدیک به یکسال است که آماده نمایش است اما هنوز وضعیت اکران نامشخصی دارد. «سوپر استار» آخرین فیلم بلند سینمایی میلانی در لیست بی پایان اکران عید فطر قرار دارد.

از دیگراخباریکه در این چند وقت اخیر به سرعت پخش شد و به همان سرعت انتشار تکذیب شد احتمال اکران فیلم به «رنگ ارغوان» ابراهیم حاتمی کیا است. فیلمی که در سال ۸۳ ساخته و پس از گذشت ۵ سال هنوز وضعیت نمایش مشخصی ندارد وضعیتی که ۹۱ فیلم دیگر نیز در سینمای ایران دارای شرایطی مشابه هستند. اما در مورد حاتمی کیا باید به این نکته اشاره کرد که «دعوت» با حضور تعدادی از سوپر استارهای سینمای ایران نظیر: محمدرضا فروتن، مهناز افشار، کتایون ریاحی، مریلا زارعی، آناهیتا نعمتی و محمدرضا شریفی‌نیا عید فطر راهی اکران سینماها خواهد شد.

از دیگر فیلمسازانی که در چند وقت اخیر خبرهایی در مورد فیلمسازی اش به گوش می رسد بهمن قبادی است که آخرین فیلم او «نیوه مانگ» وضعیت اکران مبهمی دارد. همچنین بر اساس خبری که قبادی بر روی سایت اختصاصی خود قرار داده پروژه آینده وی در عراق فیلم‌برداری خواهد شد. بخش اولیه در بغداد و سایر فیلم در بخشهایی از مناطق شمال شرقی عراق کلید می‌خورد. فیلم به زبان کردی، انگلیسی و عربی خواهد بود. قبادی قصد دارد فیلم‌برداری این فیلم را پاییز آینده شروع کند. بخشی از عوامل اروپایی و ایرانی، ترکیبی از بازیگران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای هستند.

فیلم زبان طنز دارد و داستان یک زن خبرنگار ۴۵ ساله آمریکایی است که در زمان جنگ آمریکا و عراق وارد آن سرزمین می‌شود......

جعفر پناهی دیگر فلیمساز نام آور کشورمان که قرار بود اولین فیلم خود را با موضوع دفاع مقدس بسازد پس از مدتی با انتشار نامه ای رسما اعلام کرد که از ساخت فیلم «بازگشت» منصرف شده است.

این کارگردان سینمای ایران با ارسال متنی درباره‌ی آخرین پروژه سینمایی‌اش که قصد ساخت آن را داشته است؛ آورده است: «در باور من سینمای جنگ در دنیا به سه بخش تقسیم می‌شود. بخش نخست فیلم‌هایی است که در زمان وقوع جنگ ساخته می‌شوند، وجه قالب این نوع فیلم‌ها جنبه تبلیغاتی آن‌هاست. هرچند فیلم‌های مستند این دوران حتی به دور از کیفیت هنری، ارزشی انکارناپذیر دارند. بخش دوم از روز پایان جنگ آغاز می‌شود که در راستای توجیه جنگ ساخته می‌شود. بخش سوم اما، نگاه انسانی در سینمای جنگ را دنبال می‌کنند. همانا فیلم‌های ماندگار تاریخ سینما به همین بخش اختصاص می‌یابد.» کارگردان بادکنک سفید در ادامه آورده است: «همواره دلم می‌خواست، فیلمی درباره جنگ بسازم. دغدغه همه این سال‌ها و یک‌سال‌ونیم کار، حاصل‌اش شد فیلم‌نامه «بازگشت»، فیلم‌نامه‌ای درباره جوانان گمنام ایرانی، آن‌هایی که بی‌هیچ چشم‌داشتی صرفا برای دفاع از میهن‌شان به جبهه‌ها رفتند و برای حفظ سرزمینی جان باختند که مالک یک متر زمین آن هم نبودند. می‌دانستم در این راه با مشکلاتی روبه‌رو خواهم شد.»

جعفر پناهی در پایان این یادداشت بیان کرده است: «از آن‌جایی که نمی‌خواهم شرایط روحی به وجودآمده برایم ناخواسته تأثیر در فضای کیفی فیلم بگذارد به ناچار مجبورم دست از ساختن آن بردارم. با این وجود فکر ساختن «بازگشت» را هرگز از ذهن دور نخواهم داشت. چراکه به ارزشمندبودن آن ایمان دارم. شاید، روزی روزگاری شرایط تولید مناسب به دور از غرض‌ورزی‌ها و تنگ‌نظری‌ها فراهم شود تا بتوانم سندی قابل اعتنا از برهه‌ی حساس تاریخ کشورم را ثبت نمایم. باشد تا آن‌زمان.»

واروژ کریم مسیحی که با اولین فیلم بلند سینمایی خود «پرده آخر» علاقه مندان به سینما را به ظهور فیملسازی خوش ذوق امیدوار کرده بود، دومین فیلم بلندش با سرنوشتی عجیب گرفتار شده است. کریم مسیحی ابتدا در میانه های ساخت «تردید» ناگهان دچار خونریزی معده شد تا کار مدتی با وقفه روبرو شود و پس از بهبودی نیز به دلیل اختلاف با تهیه کننده ظاهرا قرار است کریم مسیحی«تردید» را بدون در نظر گرفتن صحنه های فیلمبرداری شده و از ابتدا بسازد.

بهمن فرمان آرا که سال گذشته قرار بود با فیلم «خاک آشنا» در جشنواره فیلم فجر شرکت کند و در اعتراض به خذفیات فیلمش از این کار خودداری کرد قرار است در سال جاری با سفر به آلمان و ایتالیا مقدمات ساخت فیلم های «سفر به تاریکی» و «رویای شیرین» را فراهم کند.

● قسمت تلخ سینما:

ابوالفضل جلیلی فیلمسازی که هیچگاه ۱۴ فیلم بلند سینمایی اش با وجود استقبال فراوان منتقدان و جشنواره های خارجی رنگ پرده نقره ای را در سینماهای ایران به خود ندیده است این روزها به شدت در حال پیدا کردن سرمایه گذار برای پروژه جدید سینمایی خود «مسیر معکوس» است، پروژه ای که به دلیل عدم نگاه مثبت به جلیلی در داخل کشور شاید هیچگاه به سرانجامی نرسد.

ناصر تقوایی فیلمساز نسل اول سینمایی کشورمان همچنان در سوکت و بی خبری روز را به شب می رساند، کارگردان «دایی جان ناپلئون» مدت هاست که با هیچ رسانه ای صحبت نکرده و حتی در دومین شب کانون کارگردانان سینمای ایران وقتی برای تجلیل به روی صحنه رفت و با بغضی فروخفته رو به جمعیت گفت: دوست دارم هر زمان که فیلمی ساختم از من سوال شود و من هم تنها درمورد فیلمم صحبت کنم.

راستی از عباس کیارستمی و محسن مخملباف! چه خبر؟

احسان هوشیارگر