خواندنی های جام جهانی فوتبال

امروزه محبوبیت فوتبال به حدی افزایش یافته که همه افراد, چه در کوچه پس کوچه های خاکی و چه در مدرن ترین و مجهزترین ورزشگاه های جهان برای آن سر و دست می شکنند

نوزدهمین دوره مسابقات جام جهانی فوتبال به عنوان جذاب ترین رویداد توپ گرد، روز جمعه در شهر ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی با دیدار تیم ملی این کشور مقابل مکزیک در ورزشگاه "ساکر سیتی شهر" ژوهانسبورگ آغاز می شود.

امروزه محبوبیت فوتبال به حدی افزایش یافته که همه افراد، چه در کوچه پس کوچه های خاکی و چه در مدرن ترین و مجهزترین ورزشگاه های جهان برای آن سر و دست می شکنند. آنهایی هم که هرگز پا به توپ نشده اند، پای تلویزیون ها یا در جایگاه تماشاگران میخکوب می شوند تا تلاش بی وقفه ۲۲ بازیکن را برای رسیدن به یک توپ گرد و گل کردن آن را ببینند.

در این میان گروهی هم با سرمایه گذاری های کلان خود تا می توانند برای ارضای حس فوتبالی خود پول خرج می کنند تا یا باشگاه و بهترین بازیکنان جهان را بخرند و یا بهترین امکانات را برای آنها فراهم کنند.

اهمیت رقابت های فوتبال در دنیای امروز به ‌حدی است که سران سیاسی جهان، دیدارهای خود را به تعویق می‌اندازند، ساعت کار پارلمان کشورها تغییر می‌کند، تلویزیون‌های بزرگ در میادین و خیابان‌ها و حتی زندان‌ها نصب می‌شود و همه و همه به صفحه جعبه جادویی چشم می‌دوزند.

در زیر به ۲۲ مطلب خواندی در مورد این ورزش که همه دنیا را فرا گرفته و سیطره خود را بر سراسر جهان گسترانیده، اشاره شده است:

۱) در اولین مسابقه بین‌المللی فوتبال که میان اسکاتلند و انگلیس در سال ‎ ۱۸۷۲انجام شد، بازیکنان از "نیکر بوکرز" (شلوارک گشاد که سر زانو جمع می‌شود) و کلاه به عنوان لباس فرم استفاده کردند. کلاه بخشی از لباس ویژه فوتبال بود که در قرن بیستم هم هنوز استفاده می‌شد.

۲) هنگامی که اولین رقابتهای باشگاهی و ملی انجام شد، توپ فوتبال کاملا گرد نبود و بیضوی شکل بود. در آن زمان مثانه خوک به شکل بالون باد شده و بعد از بستن منفذ انتهای آن، درون یک پوشش چرمی قرار می‌گرفت که بیشتر به تخم مرغ شبیه بود. کشف کائوچوی هندی (ماده اولیه تهیه لاستیک) در دهه ‎ ۱۸۶۰به کروی تر شدن شکل توپ فوتبال کمک کرد.

۳) توپ‌های قدیمی در آب و هوای بارانی و مرطوب وزن بیشتری پیدا می کردند اما واقعیت این است که از توپ‌های امروزی سبکتر بودند. در سال ‎۱۸۸۹ پوشش کروی توپ بین ‎ ۳۴۰تا ‎ ۴۲۵گرم وزن داشت در حالی که در سال ‎ ۱۹۳۷وزن توپ ها به ‎ ۳۹۷تا ‎ ۴۵۴گرم افزایش یافت.

۴) قوانین اتحادیه فوتبال در سال ‎ ۱۸۶۳هیچ منعی در مورد ارتفاع عبور توپ از درون دروازه قایل نشده بود. در مسابقات فعلی راگبی نیز، گل در صورتی که از بین دو تیرک دروازه عبور کند قبول است و محدودیت ارتفاع ندارد اما در طول اولین رقابت‌های بین‌المللی فوتبال از یک رشته نوار برای مشخص کردن حدود بالای دروازه استفاده شد و سپس از سال ‎ ۱۸۷۵میله افقی جایگزین آن شد.

۵) فوتبال گروهی به عنوان ریشه مسابقات مدرن و امروزی، در حدود قرن دوازدهم در انگلیس فراگیر شد و چنان محبوبیتی یافت که شاهان و ملکه‌های متعدد با فرمان ملوکانه، برای محدود و ممنوع کردن آن تلاش کردند.

۶) فوتبال چنان مسابقه خشن و پر زد و خوردی بود که حریفان می‌توانستند با هر وسیله دیگری، توپ را به آن سوی زمین برسانند. گفته می شود شاه "هنری هشتم" یکی از بازیکنان خبره فوتبال بوده است.

۷) برخلاف برخی تصورات، فوتبال در دوران اولیه پیدایش آن متعلق به اقشار خاص و بالای جامعه بود. بخش اعظم قانون مسابقات توسط دانش آموزان مدارس عمومی و دانشجویان تدوین شد.

۸) اولین نشست سران اتحادیه فوتبال در روز ‎ ۲۶اکتبر سال ‎ ۱۸۶۳در لندن برگزار شد اما ‎ ۱۲شرکت‌ کننده در این نشست به توافق کلی نرسیدند. یک باشگاه با اعتراض به حذف ضربه زیر زانو در قوانین اولیه، از گروه خارج شد.

۹) تاکتیک‌های اولیه فوتبال به راگبی امروزی شباهت داشت. تیم‌ها در نوک حمله متراکم بودند و به خاطر فرار از قانون آفساید که بازیکنان پیش تاخته را از لمس توپ منع می‌کرد، حمله اغلب به صورت تجمع بازیکنان دور توپ و حرکت گروه برای رساندن آن به دروازه انجام می‌شد.

۱۰) داور و پنالتی جایی در قوانین اولیه نداشتند چون فرض بر این بود که یک آقای متشخص هرگز خطا نمی‌کند. در حقیقت فنون مباحثه تقریبا به اندازه مهارت کار با توپ در آن دوران اهمیت داشت چون بازیکنان می توانستند اعتراض خود را نخست به کاپیتان تیم و سپس به ناظر منتقل کنند.

۱۱) ناظرانی که همیشه مرجع حکمیت بودند سرانجام جایگاهی در زمین مسابقه یافتند و در سال ‎ ۱۸۹۱پست داور نیز به فوتبال افزوده شد.

۱۲) افزوده شدن پنالتی به قانون مسابقات تا قرن بیستم طول کشید. در دهه‌های قبل، ضربه پنالتی که "ضربه مرگ" نامیده می‌شد، می‌توانست از هر نقطه‌ای روی خط فاصله ‎ ۱۲یاردی تا دروازه زده شود.

۱۳) کلمه ‎ Soccerاساسا متعلق به ایالات متحده آمریکا نیست اما اصطلاحی بود که طی قرن نوزدهم در مدارس عمومی و توسط دانشجویان دانشگاه بویژه در آکسفورد استفاده می‌شد و شکل کوتاه شده ‎ Association Footballبود.

۱۴) بسیاری از اصطلاحات فوتبال ریشه نظامی دارند مثل: دفاع، خط دفاع، آفساید، جناح، مهاجم، حمله و غیره.

۱۵) قوانین مصوب سال ‎ ۱۸۶۳توسط اتحادیه فوتبال، استفاده از دست را مجاز دانسته بود البته بازیکن نمی‌توانست توپی را که روی زمین است با دست لمس کند اما می‌توانست توپ هوایی را کنترل کرده و یک ضربه آزاد بزند، بازیکنان حریف هم مجاز نبودند خطا کنند.

۱۶) در آن دوران بازیکنانی مثل "دیوید بکام" و "روبرتو کارلوسی" وجود نداشت چون تا قبل از سال ‎ ۱۹۲۷گل زدن از روی ضربه‌های آزاد و مستقیم قانونی نبود.

۱۷) تا قبل از سال ‎ ۱۹۱۲دروازه بانان می‌توانستند توپ را در نیمه خود، در داخل یا خارج از دروازه با دست لمس کنند.

۱۸) چراغ‌های راهنمایی خیابان "کنسینگتون‌های استریت" لندن، الهام بخش استفاده از کارت قرمز و زرد در مسابقات امروزی بودند.

"کن آستون" داور انگلیسی که بعدا رییس کمیته داوران فیفا شد، هنگام رانندگی در مرکز شهر لندن به راه های مناسبی برای هشدار دادن یا اخراج بازیکنان فکر می‌کرد که تبدیل چراغ سبز به زرد و سپس قرمز در ذهنش جرقه زد.

۱۹) تا قبل از سال ‎ ۱۹۱۳اگر ضربه کرنر به سود یک تیم اعلام می‌شد، به جای ارسال آن از گوشه راست یا چپ زمین یا ارسال یک پاس کوتاه، ممکن بود یک بازیکن تمام زمین را به تنهایی دریبل بزند. قوانین وقتی عوض شد که چندین بازیکن برای گشودن دروازه به توپ حمله می‌کردند.

۲۰) تکل زدن همیشه بخشی از فوتبال بوده و فقط مختص سال های اخیر نیست اما استفاده از ساق بند یا محافظ، نخستین بار در قوانین سال ‎ ۱۸۷۴مجاز دانسته شد. ساق بندها پیش از این ویژه بازی کریکت بود.

۲۱) دروازه بان مجاز نبود صبح روز شنبه در کمد لباسش را باز کرده و هر رنگی را که میل داشت انتخاب کند. از سال ‎ ۱۹۰۹سه رنگ آبی لاجوردی، سفید یا قرمز مایل به نارنجی برای دروازه بانان تعیین شد و از سال ‎ ۱۹۲۱به بعد اگر دروازه بانی می‌توانست شماره یک تیم ملی کشورش باشد، پیراهن طلایی می‌پوشید.

۲۲) تا حدود یک قرن قبل داور باید با شلوار سیاه، ژاکت و کراوات در زمین مسابقه می‌دوید و قضاوت می‌کرد.