تبلیغات و اقتصاد فوتبال

اگر فوتبال را صنعت بنامیم این صنعت نیز برای ماندگاری جذابیت و پوشش هر چه بیشتر و گسترش در جامعه مخاطب خود نیازمند بهره مندی و تعامل بسیار جدی و نزدیك با صنعت تبلیغات است

لیگ شنبه در حالی استارت می خورد كه هنوز خبر دقیقی از وضعیت امسال اسپانسر های تبلیغاتی نیست. روایت ها در این باره مختلف است. درست هفته قبل بود كه آگهی فدراسیون برای اعلام خبر مزایده تبلیغات دور زمین در روزنامه ها چاپ شد.

یعنی بعد از مذاكراتی كه علی آبادی با مجری سابق تبلیغات در استادیوم ها داشت و گویا چانه زنی ها برای بالا بردن رقم پیشنهادی موثر نبود. شبكه سبز، شركتی كه در زمان فدراسیون دادكان با انعقاد قرارداد سه ساله تا آخر لیگ سال بعد، امتیاز تبلیغات را مال خود كرده، طبق قرارداد برای لیگ ۸۶۸۵ باید دور و بر دو میلیارد و پانصد میلیون تومان دست به جیب شود.

شبكه سبز در سال اول یك میلیارد و نهصد و پارسال دو میلیارد و صد به حساب فدراسیون واریز كرده. اما سازمان كه از قضا یكی از ایرادات جدی ای كه بر محمد دادكان می گیرد، پائین بودن درآمدها از بخش تبلیغات است، مبالغ بسیار بالاتری مد نظر داشت.

به همین دلیل عملا شبكه سبز با وجود داشتن قرارداد معتبر با فدراسیون فوتبال، اسمش از لیست شركت های صاحب شانس برای این دوره لیگ خارج شد تا در مزایده رسمی اتفاقات شیرین تری رخ دهد. اگرچه تا دیروز منابع آگاه از عدم انتخاب طرف قرارداد جدید با فدراسیون خبر می دادند ولی طبق شنیده ها براساس تفاهم نامه سازمان تربیت بدنی و سازمان تامین اجتماعی، یكی از شركت های تابعه سازمان تامین اجتماعی هفت و نیم میلیارد تومان برای لیگ امسال اسپانسر جمع و جور خواهد كرد.

افزایش سه برابری به نسبت سال قبل كه كمی بیش از حد بلند پروازانه به نظر می رسد. حالا باید منتظر ماند و دید شنبه اطراف زمین های محل مسابقات مثل بازی دوستانه ایران امارات خالی از تابلوهای تبلیغاتی خواهد بود یا نه.

محمد خسروی: شاید بتوان برای ورود به این بحث از جمله آقای سپ بلاتر ریاست FIFA بهره برد كه اینك فوتبال در جهان یعنی اقتصاد، اقتصاد، اقتصاد... و تردیدی نیست كه آنچه از این تعریف به دست می آید فقط آورده هایی مالی نیست زیرا قطعا رشدیافتگی و بسترسازی ارزشمندی است كه از طریق ایجاد فضای اقتصادی در این رشته پرطرفدار و جذاب كه حسادت دبیر كل سازمان ملل را نیز برمی انگیزد به وجود می آید تا در این فضا صدها و هزاران اشتغال و فرآیند فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، هنری و... شكل گیرد.

بنابراین نامگذاری این رشته به عنوان صنعت فوتبال كاملا به درستی و بجا صورت پذیرفته است. صنعتی كه هر روز روبه رشد و گسترش در تمامی عرصه های فوق الذكر است.

لذا اگر این باور را پذیرفته باشیم كه فوتبال را صنعت بنامیم این صنعت نیز برای ماندگاری جذابیت و پوشش هر چه بیشتر و گسترش در جامعه مخاطب خود نیازمند بهره مندی و تعامل بسیار جدی و نزدیك با صنعت تبلیغات است یعنی هنر پول سازی، بازارسازی گرچه اینك شاید می توان درآمدزایی از این رشته پرطرفدار را خیلی هنرمندانه تلقی نكرد زیرا فوتبال همچون طلای سیاه نفت دارای ماهیتی ارزشمند و گران قیمت است كه برای بهره مندی از آن نیازمند مدیریت كارآمد و خلاق و متخصص است كه بتواند همچون نفت آن را ابتدا اكتشاف، استخراج ، پالایش و... كرد و شاید در بسیاری از رشته های دیگر به هیچ عنوان نتوان از این درآمدزایی ارزشمند بهره مند شد زیرا همچون زمینی بایر نیازمند آماده سازی، شناخت بذر لازم و نگهداری و برداشت است تا بتوان به درآمدزایی به آن رسید پس می بینیم فوتبال به خودی خود پتانسیل های لازم را برای فعالیت های اقتصادی در خود داشته و می بایست با مدیریت كارآمد ظرفیت آن را روز به روز گسترش داده و غنا بخشید، گرچه در سال های گذشته حركت های مثبتی در زمینه فعالیت های اقتصادی در حوزه درآمدزایی از طریق جذب اسپانسر و اقدامات مشابه در مدیریت فوتبال كشور شكل گرفته است اما تردیدی وجود ندارد كه این اقدامات را به منزله آغاز راه می بایست دانست و تمرینی و یكی از مهم ترین نیازها و ضرورت ها در بخش فوتبال نامید، اینك در دنیا ده ها راهكار برای جذب منابع مالی و تعریف های جدید از منابع و حذف موانع حقوقی و قانونی به كار برده می شود كه كشورهایی كه شاید تا سال های قبل در این زمینه و رشد فوتبال خود نامی از آنها در میان نبود اینك با بهره مندی از فضایی مناسب برای درآمدزایی به سرعت در حال مطرح شدن هستند كه به عنوان مثال از سنگاپور می توان نام برد.

در سال گذشته فدراسیون فوتبال ما مجموعا رقمی حدود هفت تا هشت میلیارد تومان از طریق منابع متعدد به فوتبال تزریق كرد اما اینكه مدیریت هزینه و بسترسازی مستمر نیز برای بهره برداری از این فرصت های مالی كاملا مثبت بوده باشد جای گفت وگو دارد اما حركت و ساختارشكنی ها را می توان مبارك دانست.

تا جایی كه می توانیم با استفاده از تجربیات قبل و الگوبرداری مناسب از روش های جهانی و بومی سازی آن و ساماندهی منابع مالی بیشتری را برای فوتبال كشور تعریف كنیم و طی اجرای یك برنامه راهبردی و تدوین در بخش بازاریابی و تبلیغات ماركتینگ در فوتبال تا سال ۲۰۱۰ یعنی بازی های جام جهانی آفریقای جنوبی و با دسته بندی موانع به جذب درآمد در پنج بخش تبلیغات در ۱ لیگ برتر ۲ جام حذفی ۳اسپانسری تیم های ملی ۴ بازی های تیم «تبلیغات محیطی» ۵ فروش گیفت های تبلیغاتی و فعالیت های فرهنگی «استفاده از حق كپی رایت آرم فدراسیون فوتبال» آن به چندین برابر درآمد سال های قبل دست یافته و با در اختیار گرفتن این منابع ضمن انجام و بهینه كردن فعالیت های جاری در فوتبال نسبت به توسعه آموزش و زیرساخت های علمی، فرهنگی، فنی و گسترش مدارس فوتبال و... جذب مربیان بزرگ و تدارك بازی با تیم های مطرح اقدام كرد.

رئیس كمیته بازاریابی فدراسیون فوتبال