صفر و یک به جای کتاب و دفتر

موسسات آموزشی چگونه با وب ۲ کنار بیایند

نوع جدید و پیشرفته ارتباطات که با کاربرد‌های وب‌۲ ممکن شده، چه خوب، چه بد، در حال تغییر دادن دنیای کسب‌وکار است، هر چند شرکت‌ها خودشان تصمیم می‌گیرند که کاربرد‌های وب‌۲، نظیر ویکی‌ها، وبلاگ‌ها، شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های به اشتراک‌گذاری تصاویر ویدیویی را پس بزنند یا با آغوش باز آنها را بپذیرند.

این رویکرد، دنیای آکادمیک را نیز به همین شیوه، تحت تاثیر قرار داده است.البته کاربرد‌های وب‌۲، نگرانی‌هایی در مورد امنیت در تمامی حوزه‌های فناوری اطلاعات ایجاد کرده است که موسسات آموزشی نیز از این قاعده مستنثی نیستند.

استیویین (Steve yin)، نایب رییس بازار‌یابی و فروش جهانی شرکت «سن برنارد» سازنده تجهیزات و ابزار امنیتی وب، می‌گوید: بزرگ‌ترین دغدغه‌ مدارس، هکر‌ها هستند که مبادا به وب‌سایت‌شان نفوذ کرده و اطلاعات‌شان را سرقت کنند.بد نیست به تجربه کن پاپاس (Kan Pappas)، مدیر بازار‌یابی و استراتژی امنیتی شبکه‌های Top Layer هم دقت کنیم. وی که اخیرا پسر خود را در یکی از دانشگاه‌ها ثبت‌نام کرده، زمانی که به همراه پسرش وارد اتاق خوابگاه شد، یکی از هم‌اتاقی‌های او را در حال کار با کامپیوتر دید.

پاپاس می‌گوید: احساس کردم که او از کار با کامپیوتر لذت می‌برد، از او پرسیدم چه کار می‌کند و او جواب داد در حال نفوذ به کامپیوتر‌های بخش مالی دانشگاه است.

وی می‌افزاید: این موضوع یک کابوس بزرگ است. کاربرد‌های جدید وب‌۲، امکانات بسیاری را در اختیار دانشجویان قرار داده تا به هک کامپیوتر‌ها مبادرت ورزند.

پاپاس می‌گوید: مساله اصلی اینجاست که این پسر، شبکه مدارس دیگر را تخریب می‌کرد و از آنجا که مدارس معمولا تمامی امورشان براساس فناوری‌ است، تخریب شبکه با تعطیلی موقتی مدارس همراه خواهد بود.بد نیست ببینیم اثر وب‌۲ بر سیستم‌های آموزشی چیست؟

● خوره پهنای باند

استفاده از کاربرد‌های وب‌۲، نظیر سرویس‌های مشاهده کلیپ‌های ویدیویی آنلاین، باعث ایجاد محدودیت‌هایی در پهنای باند می‌شود.براساس پیش‌بینی شرکت سن برنارد، ۴۴ درصد از مدارس آمریکا تا سال میلادی آینده، پهنای باند خود را افزایش می‌دهند. علاوه بر آن انتظار می‌رود ۱۵ درصد از مدارس، پهنای باند خود را به پیش از ۵۰ مگابیت در ثانیه برسانند.این تحقیقات همچنین حاکی است که ۶۶ درصد از موسسات آموزشی نسبت به سال گذشته، بیش‌تر از تصاویر ویدیویی آنلاین استقبال کرده‌اند و ۴۷ درصد از این موسسات اعلام کرده‌اند که فعالیت آنها در تماشای تصاویر اینترنتی دو برابر شده است.از آنجا که استفاده از ابزار و رسانه‌های جمعی به یکی از بخش‌های اصلی یادگیری در مدارس تبدیل شد، مدارس نیاز به راه‌حل‌های کارساز برای مطابقت با نیازهای خود دارند. این راهکارها شامل جلوگیری از نفود هکرها به شبکه و همچنین مدیریت و نظارت بر محتوا و فعالیت‌های آنلاین دانشجویان می‌شود.یین معتقد است که قبل از ایجاد یک فضای امنیتی کاملا جدید، باید به دغدغه‌ها و نگره‌های وب ۲ متمرکز شویم.وی می‌گوید: ما باید بدافزاها را شناسایی کنیم، که این کار نیازمند کنترل مناسب روی درگاه و مصرف پهنای باند است.وی می‌‌افزاید: ما شاهد افزایش چشمگیر در ورود کاربردهای وب ۲ در مدارس و موسسات آموزشی هستیم و این پدیده، مطمئنا تمامی سخت‌افزارها را با مشکل مواجه خواهد کرد.یین می‌گوید: با افزایش تقاضای پهنای باند توسط مدارس، این نگرانی پیش می‌آید که شبکه‌های آنها نتوانند بار ترافیکی اینترنتی را تاب بیاورند و مدارس مجبور شوند که شبکه‌های خود را دوباره بازسازی کنند.

● فائق آمدن بر محدودیت‌ها

با افزایش جمعیت کاربران و محبوبیت وب ۲، مدیران IT مدارس نیز با چالش‌های جدیدی مواجه شده‌اند. این مشکلات تنها گریبانگیر دانش‌آموزانی نیست که از شبکه‌های به اشتراک‌گذاری تصاویر ویدیویی و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، بلکه تقاضای معلمان هم برای دسترسی به امتیازات بیش‌تر، بالا می‌رود.جیم کالبرت (Jim Culbert)، تحلیلگر امنیت اطلاعات مدارس شهر Duval Country در جکسون ویل، درخواست‌های جدید از وبلاگ‌نویسی معلمان و ارتباط با دانش‌آموزان خود، چه در مدرسه و چه در بیرون از مدرسه، دریافت کرده است.وی می‌گوید: معلمان به تازگی به فکر استفاده از پادکست افتاده‌اند، اما دسترسی به همه این ابزار به خاطر مشکلات پهنای باند و موارد امنیتی مسیر نیست.استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند نیز یکی دیگر از مشکلات مربوط به مدارس است که با استفاده از وب ۲ بیش‌تر از قبل نمود پیدا کرده است.

دن دیرینگ (Dan Dearing)، مدیر بازاریابی و تولید Trust Digital می‌گوید: مساله اینجاست که مدیران IT چگونه باید بر تلفن‌های همراه هوشمند و ابزارهای مرتبط با دانش‌آموزان نظارت و کنترل داشته باشند؟

وی می‌گوید: زمانی که این ابزار به کار گرفته می‌شود، دیگر کار از دست بخش IT خارج است و معلوم نیست که چه اتفاقی می‌افتد.ریسک‌های امنیتی مربوط به تلفن‌همراه بسیار مشابه لپ‌تاپ‌ها است.کاربران به راحتی می‌توانند به شبکه‌های مدارس نفوذ کنند.در ضمن فناوری‌های دیگری نظیر بلوتوث و فناوری Wi-Fi از دیگر مدخل‌هایی هستند که مشکلات خاص خود را در بردارند.

● چه باید کرد؟

مدیران مدارس – اگر تا به حال به این فکر نیفتاده باشند – به زودی باید سیاست‌های تخصیص منابع شبکه خود را بازنگری کنند.کالبرت می‌گوید: ما باید معلمان را به استفاده از وب‌سایت‌های آموزشی به جای چرخ زدن بی‌هدف در فضای وبلاگی تشویق کنیم. زیرا در این وب‌سایت‌های عمومی تشخیص خوب از بد به سادگی میسر نمی‌شود.از سوی دیگر، وب ۲، مدیران IT مدارس را به تجدید نظر در مسایل امنیتی مجبور می‌کند. شبکه‌های اجتماعی که یکی از بزرگ‌ترین کاربردهای وب ۲ در کلاس‌های درس است، نیز امکانات بیش‌تری به دانش‌آموزان می‌دهد تا از قواعد پذیرفته شده عدول کنند.به گفته کالبرت، معلمان به خوبی نمی‌دانند که مدیریت مدرسه مسوول این تخطی از قواعد است. بنابراین باید معلمان را نیز در این مسوولیت مشارکت داد.

● امکانات جدید

ابزارهای فیلترینگ وب به مدیران IT امکان می‌دهد که سیاست‌های دسترسی در زمان‌های مختلف شب و روز را تعیین کنند و نرم‌افزارهای ضد ویروس هم در این رابطه کاربرد زیادی دارند.نرم‌افزار‌‌های رمز‌نگاری و از این دست را هم نباید از یاد برد.پاپاس پیشنهاد می‌کند که مدارس و دانشگاه‌ها باید به فناوری‌های امنیتی روز مجهز شوند. وی توضیح ‌می‌دهد: یکی از اشتباهات مدایران IT موسسات آموزشی این است که موضوع امنیت را جدی نمی‌گیرند.

پاپاس ۴ گام را به مدیران IT پیشنهاد می‌کند از این طریق می‌توان تهدیدات وب‌۲ را در موسسات آموزشی به حداقل رساند:

۱) هرگز به یک تکنولوژی بسنده نکنید. رویکرد‌های متنوعی را در ایجاد یک برنامه امنیتی چند لایه به کار بگیرید.

۲) یک سیستم جلوگیری از نفوذ (IPS) در عمق شبکه به‌کار بگیرد.

۳) از کنترل NAC (Network Admission Control) استفاده کنید تا بتوانید سیاست‌های کاربری را تنظیم کنید.

۴) از فایروال‌های چند‌گانه استفاده کنید.

ترجمه: نسترن صائبی