جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

زندگی نامه آیت الله مشكینی


زندگی نامه آیت الله مشكینی

آیت الله علی اكبر فیض معروف به مشكینی در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی در روستایی از توابع بلوك مشكین و در خانواده ای متدین و اهل علم چشم به جهان گشود

آیت‌الله علی اكبر فیض معروف به مشكینی‌ در سال‌ ۱۳۰۰ هجری‌ شمسی‌ در روستایی‌ از توابع‌ بلوك‌ مشكین‌ و در میان‌ خانواده‌ای‌ متدین‌ و اهل‌ علم‌ چشم‌ به‌ جهان‌ گشود. پدرش‌ از اهل‌ علم‌ بود و در كسوت‌ روحانیت‌ به‌ تحصیل‌ علم‌ و رتق‌ و فتق‌ امور مردم‌ می‌پرداخت‌.

آیت‌الله‌ مشكینی‌ هنگامی‌ كه‌ همراه‌ با پدر در نجف‌ اشرف‌ مقیم‌ بود، به‌ مكتب‌ خانه‌ رفت‌ و سپس‌ همراه‌ پدر به‌ وطن‌ بازگشت‌ و مقداری‌ از مقدمات‌ علوم‌ دینی‌ را نزد پدر فرا گرفت‌.

با رحلت‌ پدر و به‌ سفارش‌ وی برای‌ تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ به‌ شهرستان‌ اردبیل‌ سفر كرد و مقداری‌ از صرف‌ و نحو را در آنجا فرا گرفت‌. سپس‌ در معیّت‌ عالم‌ بزرگواری‌ كه‌ از زخمیان‌ حادثه‌ مسجد گوهرشاد مشهد در زمان‌ رضاخان‌ بود، به‌ شهر قم‌ آمد و در آن‌ دیار به‌ تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ پرداخت‌.

در آن‌ زمان‌ سایه‌ منحوس‌ رژیم‌ پهلوی‌ بر كشور مستولی‌ و تحصیل‌ در حوزه‌های‌ علمیه‌ بسیار دشوار بود. با این‌ حال‌ آیت‌الله‌ مشكینی‌ دروس‌ دوره‌ سطح‌ را به‌ خوبی‌ به‌ پایان‌ رساند و در درس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ استادان‌ مشهور دوره خود حاضر شد.

وی نزدیك‌ به‌ هفت‌ ماه‌ نیز در نجف‌ اشرف‌ حضور داشت‌ و در درس‌های‌ خارج‌ استادان‌ آن‌ دیار، به ویژه‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) شركت‌ می‌كرد اما به‌ دلیل‌ هوای‌ گرم‌ نجف‌ و ضعف‌ مزاجی‌ مجبور به‌ بازگشت‌ به‌ ایران‌ شد.

آیت‌الله‌ علی‌ اكبر مشكینی‌ در سال‌های‌ تحصیل‌ خود، به‌ محضر عالمان‌ بسیاری‌ شرفیاب‌ شد.

وی در دروس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ آیت‌‌الله‌ العظمی‌ بروجردی ‌(ره‌) و آیت‌الله‌ العظمی‌ محقق‌ داماد(ره‌) شركت‌ می‌كرد. در نجف‌ نیز به‌ محضر عالمان‌ و استادان‌ آن‌ دیار شرفیاب‌ می‌شد و در درس‌ خارج‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) شركت‌ جدی‌ داشت‌.

آیـت‌الله مشكینی در سال‌های‌ تحصیل‌ و پس‌ از آن‌ با فضلا و اساتید‌ بسیار رابطه‌ دوستی‌ داشت‌ كه‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ آیت‌الله‌ جوادی‌ آملی‌ و آیت‌‌الله‌ امینی‌ را نام‌ برد.

● فعالیت‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌

آیت‌‌الله‌ مشكینی‌ در سال‌های‌ عمر خود تاكنون‌ فعالیت‌های‌ بسیاری‌ را به‌ انجام‌ رسانده‌ است‌. بسیاری‌ از استادان‌ و علمای‌ امروز از شاگردان‌ وی‌ به‌ شمار می‌آیند كه‌ در درس‌های‌ وی‌ شركت‌ جدی‌ داشته‌اند.

وی كتب‌ دوره‌ مقدمات‌ و سطح‌ را بارها تدریس‌ كرده‌ و سال‌ها به‌ تدریس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ اشتغال‌ داشته‌ است‌.

همچنین‌ درس‌ تفسیر آیت‌الله مشكینی از دروس‌ مشهور حوزه‌ علمیه‌ قم‌ بوده‌ است‌.

از فعالیت‌های‌ مهم‌ وی‌ در این‌ عرصه‌، تأسیس‌ مؤسسه‌ الهادی‌ است‌ كه‌ به‌ چاپ‌ كتب‌ مفید و اسلامی‌ برای‌ سطوح‌ گوناگون‌ جامعه‌ می‌پردازد و مردم‌ را با حقایق‌ و معارف‌ اسلامی‌ آشنا می‌سازد.

آیت‌الله مشكینی‌ خود نیز كتاب‌های‌ فراوانی‌ در زمینه‌های‌ گوناگون‌ علوم‌ اسلامی‌ تألیف‌ و منتشر ساخته‌ از جمله اصطلاح‌ الاصول، مصطلحات‌ الفقه‌، الفقه‌ الماثور (دوره‌ فقه‌ به‌ طرزی‌ نوین‌)، دروس‌ فی‌ الاخلاق‌ (یك‌ دوره‌ اخلاق‌ عربی‌)، ازدواج‌ در اسلام‌، المنافع‌ العامه‌ (شرح‌ كتاب‌ احیاالموات‌ شرایع‌)، مفتاح‌ الجنان‌ (كتاب‌ دعا تكمیل‌ مصباح‌ المنیر)، المواعظ‌ العددیه‌، واجب‌ و حرام‌ احكام‌ الزامی‌ (دوره‌ فقه‌)، قصار الجمل‌ (احادیث‌ كوتاه‌ تحت‌ عناوین‌ لغوی‌ دو جلد)، ترجمه‌ قرآن‌ كریم‌ به‌ زبان‌ فارسی، ‌الهدی‌ الی‌ موضوعات‌ نهج‌ البلاغه، المبسوط‌ (تفسیر سوره‌ آل‌ عمران‌)، واجبات‌ و محرمات‌ (استقصاء آنچه‌ در شرع‌ واجب‌ و حرام‌ اعتقادی‌ و عملی‌ است‌)، تفسیر سوره‌ (ص‌)، بحث‌ تكامل‌ از نظر قرآن، ‌مسلكنا فی‌ العقائد و الاخلاق‌ و العمل‌، زمین‌ و آنچه‌ در آن‌ است، تقلید چیست‌؟، رساله‌ خمس، حاشیه‌ توضیحی‌ بر كتاب‌ مضاربه‌ عروهٔ‌الوثقی‌، نهج‌ البلاغه‌ موضوعی، تحریرالمواعظ، تحریرالمعالم، ‌الرسائل‌ الجدیده، تلخیص‌ المكاسب‌ (در دست‌ چاپ‌)، تفسیر روان‌ برای‌ نسل‌ جوان‌ (در دست‌ چاپ‌) و ترجمه‌ و شرح‌ فارسی‌ سه‌ كتاب‌ مضاربه‌، مزارعه‌ و شركت‌ در عروهٔ‌ الوثقی‌ (در دست‌ چاپ‌).

همچنین‌ از وی‌ مقالات‌ بسیاری‌ در نشریات‌ نورعلم‌، پاسدار اسلام‌ و... و نیز در روزنامه‌ جمهوری‌ اسلامی‌ و... به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.

● فعالیت‌های‌ سیاسی‌

زندگی‌ آیت‌الله‌ مشكینی‌ سرشار از مبارزات‌ و تلاش‌های‌ سیاسی‌ برای‌ تحقق‌ حكومت‌ اسلامی‌ است‌. وی از نخستین‌ افرادی‌ بود كه‌ به‌ نهضت‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) پیوست‌. مشكینی در جلسات‌ مخفی‌ مبارزان‌ شركت‌ می‌كرد از این‌ رو حدود چهار ماه‌ در تهران‌ متواری‌ شده‌ بود و سپس‌ ایران‌ را به‌ مقصد عراق‌ ترك‌ كرد.

با بازگشت‌ به‌ قم‌ در همان‌ روز اول‌ دستگیر شد و ساواك‌ از او خواسته‌ بود تا ۴۸ ساعت‌ بعد از قم‌ خارج‌ شود. از این‌ رو به‌ مشهد رفت‌ و ۱۵ ماه‌ در آنجا مشغول‌ تدریس‌ شد و بار دیگر به‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ آمد و مبارزات‌ را پی‌ گرفت‌؛ اما پس‌ از مدتی‌ به‌ همراه‌ ۲۷ نفر از اساتید‌ و فضلای‌ حوزه‌ تبعید شد. از این‌ رو به‌ زادگاه‌ خود رفت‌ ولی‌ پس‌ از سه‌ ماه‌ ساواك‌ وی را دستگیر و به‌ ماهان‌ كرمان‌ و گلپایگان‌ تبعید كرد.

وی پس‌ از دو سال‌ نیز به‌ كاشمر تبعید شد و در طول‌ دوره تبعید نیز دست‌ از مبارزه‌ برنمی‌داشت‌؛ این‌ گونه‌ بود كه‌ ساواك‌ او را به‌ مكان‌ دیگری‌ منتقل‌ می‌كرد. وی از اعضای‌ جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ بود‌.

با پیروزی‌ انقلاب‌ اسلامی‌ ایران‌، آیت‌الله‌ مشكینی‌ در مسئولیت‌های‌ گوناگونی‌ به‌ ایفای‌ نقش‌ پرداخت‌ از جمله عضویت‌ در خبرگان‌ تدوین‌ قانون‌ اساسی‌، مسئول‌ گزینش‌ و اعزام‌ قضات‌ با حكم‌ امام‌ (ره‌)، ریاست‌ مجلس‌ خبرگان‌ رهبری‌ در هر سه‌ دوره‌، امامت‌ جمعه‌ قم‌ با حكم‌ امام (ره‌) و رهبر انقلاب، عضویت‌ در جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ و ریاست‌ شورای‌ بازنگری‌ قانون‌ اساسی‌.



همچنین مشاهده کنید