نگاهی دیگر به طراحی پاسخگوی وب

چرا طراحی پاسخگوی وب همواره بهترین گزینه نیست

در میان کاربران اینترنت تصورات غلطی در رابطه با نظرات گوگل درباره بهینه‌سازی موتورهای جستجو برای موبایل وجود دارد. اولین و مهم‌ترین تصورات، این است که گوگل، استفاده از «طراحی پاسخگوی وب» (Responsive Web Design یا RWD) را به‌عنوان بهترین گزینه برای SEO، ضروری نمی‌داند.

در حالی که گوگل بصراحت اعلام کرده است «گوگل به فرمت URLهای خاص تا زمانی‌که هم برای گوگل‌بات (Googlebot) و هم برای گوگل‌بات‌ ـ‌ موبایل (Googlebot-Mobile‌) در دسترس باشند، اهمیتی نمی‌دهد»؛ گوگل از این بات‌ها برای به‌دست آوردن محتوا بویژه برای تلفن‌های هوشمند و سیستم‌های رومیزی استفاده می‌کند؛ لذا این مساله که گوگل به‌صورت جداگانه برای موبایل و سیستم رومیزی به‌دنبال محتوا می‌گردد درست نیست. از طرفی گوگل گفته است از سایت‌هایی که در سه پیکربندی مختلف برای تلفن‌های هوشمند بهینه‌سازی شده‌اند پشتیبانی می‌کند؛ این پیکربندی‌ها عبارتند از، ۱) آنهایی که RWD شده‌اند، ۲) محتوای خود را منطبق کرده‌اند و ۳) سایت‌هایی که مختص دستگاه‌های موبایل طراحی شده‌اند.

این موتور جستجو در جایی دیگر RWD را برای سایت‌های تلفن‌های هوشمند پیشنهاد کرده است، چرا که استفاده از یک URL واحد برای یک محتوا، به کاربران کمک می‌کند راحت‌تر با آن تعامل برقرار کنند، ساده‌تر آن را به‌اشتراک بگذارند یا به آن لینک دهند. همچنین یک URL واحد برای محتوا به الگوریتم‌های گوگل کمک می‌کند، تا خصوصیات اندیس‌دهی به مطالب را ساده‌ و راحت‌تر انجام دهند. از مطالب گفته شده نتیجه گرفته می‌شود که در طراحی وب ابتدا باید میان طراحی پاسخگوی وب (RWD) و یک «سایت جداگانه» یکی انتخاب شود. شما بسادگی می‌توانید یک «سایت واحد» داشته باشید که بتواند دستگاه کاربر را تشخیص دهد در حالی که برای بهینه‌سازی سرعت و کیفیت محتوای ارسال شده برای دستگاه، انطباق محتوا باید در سمت سرور انجام گیرد. البته جالب است بدانید که خود گوگل از RWD برای هیچ‌یک از محصولات اصلی خود استفاده نکرده است؛ بنابراین حرف گوگل با عمل آن مطابقت ندارد!

● نگرانی‌های SEO

البته RWD که در آن، سایت‌ها در سمت کلاینت سازگارپذیر هستند، همواره بهترین گزینه نخواهد بود. برای SEO موبایل، مهم‌ترین مشکل، اندیس‌دهی نسخه موبایل سایت است. ساخت سایتی پاسخگو که با یک دستگاه دارای یک مرورگر کامل منطبق باشد، تضمین‌کننده آن نیست که توسط گوگل به‌عنوان یک وب‌سایت موبایل اندیس‌دهی شود. اگر URL نسخه موبایل و نسخه رومیزی یکسان، باشد ممکن است توسط موتور جستجوی موبایل‌بات نادیده گرفته شود، که در این صورت نسخه موبایل وب‌سایت به‌عنوان یک سایت موبایل شناخته و رتبه‌دهی نخواهد شد.

اگرچه طراحی و راه‌اندازی یک وب‌سایت پاسخگو، بسیار زیبا و مناسب است، اما بررسی کلمات کلیدی است که برای SEO اهمیت دارد؛ چراکه سایت شما از همان کلمات کلیدی برای نسخه‌های موبایل و معمولی خود استفاده می‌کند. برای سایتی که به‌طور خاص برای استفاده موبایل طراحی شده است، استفاده از کلمات کلیدی و محتوای متفاوت در صفحه‌های موبایل می‌تواند در رسیدن به اهداف موبایلی یک وب‌سایت مناسب‌تر باشد.

بنابراین در حالی که گوگل از ترجیح خود در استفاده از طراحی پاسخگوی وب سخن می‌گوید، متخصصان وب توصیه می‌کنند: «به کلماتی که کاربران برای یافتن صفحات شما تایپ می‌کنند بیندیشید و اطمینان حاصل کنید که سایت‌تان آن کلمات را در خود جای داده است».

از جنبه SEO ، این به معنی بهینه‌سازی هر دو سایت با کلمات کلیدی مختلف است که پیاده‌سازی آن در صورت داشتن استراتژی «یکی برای همه» بسیار سخت خواهد بود. خودتان می‌توانید این مساله را در ابزار کلمات کلیدی گوگل بررسی کنید. اگر در «گزینه‌ها و فیلترهای پیشرفته»، «تمام دستگاه‌های موبایل» را انتخاب کنید، کلمات کلیدی از تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند را دریافت خواهید کرد. همچنین تحلیل‌های گوگل، مروری بر کلمات کلیدی را که توسط کاربران تبلت و موبایل مورد استفاده قرار گرفته‌اند، ارائه می‌کنند.

در نهایت این‌که بهترین استراتژی برای SEO موبایل، آن است که بیشترین ترافیک مفید را به سمت سایت هدایت می‌کند. اگر می‌خواهید سایت موبایل خود را برای کلمات کلیدی متفاوت از نسخه معمولی بهینه کنید، استفاده از دو URL که هر کدام با مجموعه‌های متفاوتی از کلمات کلیدی اندیس‌گذاری شده‌اند، بهترین گزینه است. به عبارت دیگر، داشتن سایت‌هایی مجزا با کلمات کلیدی متفاوت، برای بیشتر سایت‌ها بهترین رویکرد خواهد بود. اگر می‌خواهید یک محتوا را بدون هیچ‌گونه بهینه‌سازی برای موبایل نمایش دهید، یک URL واحد مفیدتر خواهد بود.

مشخص است که داشتن یک URL موبایل روی ترافیک جستجوی سایت تاثیری نمی‌گذارد، زیرا گوگل روشی را برای تمییز دادن سایت معمولی از موبایل معرفی نکرده است و همواره URL بدون توجه به دستگاهی که می‌خواهد به سایت‌ها دسترسی پیدا کند، صحیح نمایش داده می‌شود.

● موارد مهم دیگر

یکی دیگر از نگرانی‌های اصلی سرعت است. سایت‌هایی که به روش طراحی پاسخگو ساخته شده‌اند به تعداد زیادی جاوااسکریپت و CSS برای نمایش صحیح خود احتیاج دارند که خود مسبب دانلود زیاد است. این به معنای آن است که این سایت‌ها روی دستگاه‌هایی با پردازنده ضعیف‌تر یا ارتباطات کندتر، با سرعت پایین‌تری رندر می‌شوند. معمولا تصاویر برای موبایل تغییر اندازه داده نشده‌اند و همین مساله زمان و پهنای باند بیشتری نیز مصرف می‌کند. این مساله همچنین روی SEO تاثیرگذار است؛ زیرا یکی از عوامل موثر در رتبه‌بندی گوگل، نسبت وزن صفحه به زمان بارگذاری آن است. هرچه محتوای بیشتری روی سایت معمولی خود قراردهید، نسخه موبایل سایت‌تان کندتر خواهد شد.

ساخت یک سایت با طراحی پاسخگو می‌تواند زمان بسیار بیشتری از ساخت یک سایت مخصوص موبایل صرف کند. اگر روی RWD می‌خواهید کار کنید حتما باید استفاده از تکنیک تشخیص نوع دستگاه در سمت سرور (RESS) را مدنظر داشته باشید؛ زیرا اطلاع از نوع دستگاه می‌تواند برای تصمیم‌گیری در ارسال محتوای مناسب به دستگاه موثر باشد.

به‌طور خلاصه استفاده از RWD باید براساس اهداف کسب‌وکار شما برنامه‌ریزی شده باشد: اگر وب‌سایت شما محتوای زیادی دارد، اگر کاربران شما انتظار ندارند محتوای نسخه موبایل متفاوت از نسخه معمولی باشد و اگر سرعت و کارایی مدنظر شما نیست، شاید طراحی پاسخگو بتواند گزینه مناسبی برایتان باشد، اما اگر می‌خواهید به کاربران اجازه دهید تجربه کاربری خوب و منحصربه‌فرد داشته باشند، اگر می‌خواهید به کاربران اجازه دهید تا بتوانند بین مشاهده وب‌سایت موبایل شما یا نسخه کامل وب‌سایت یکی را انتخاب کنند یا اگر وب‌سایت شما در درجه بالایی از تعامل قرار دارد و می‌خواهید به اهداف گوناگونی برای کاربران موبایل دست پیدا کنید، RWD همواره گزینه بهتری است. البته برای ارائه این سطح کنترل کیفی روی محتوایی که کاربر مشاهده می‌کند، باید دستگاه کاربر را نیز بشناسید.

بنابراین درست است که برای گوگل، پیدا کردن سایت‌های پاسخگو ساده‌تر است؛ ولی لزوما آنها تنها گزینه و بهترین نیستند.

محمدحسین کردونی