پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

امیدهای دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا


امیدهای دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا

در حالی که پیشتر اعلام شده بود دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا بر سر وضعیت امنیتی در عراق به سال میلادی جدید موکول شده است, وزیر امور خارجه این کشور در پی سخنان اخیر منوچهر متکی اعلام کرد که انتظار می رود دور جدید این گفت و گوها در ۲۸ دسامبر ۷ دی برگزار شود

در حالی که پیشتر اعلام شده بود دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا بر سر وضعیت امنیتی در عراق به سال میلادی جدید موکول شده است، وزیر امور خارجه این کشور در پی سخنان اخیر منوچهر متکی اعلام کرد که انتظار می رود دور جدید این گفت و گوها در ۲۸ دسامبر ( ۷ دی ) برگزار شود.

در حالی که پیشتر اعلام شده بود دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا بر سر وضعیت امنیتی در عراق به سال میلادی جدید موکول شده است، وزیر امور خارجه این کشور در پی سخنان اخیر منوچهر متکی اعلام کرد که انتظار می رود دور جدید این گفت و گوها در ۲۸ دسامبر ( ۷ دی ) برگزار شود.

پیشتر آمریکا، ایران را متهم به تاخیر در برگزاری دور چهارم مذاکرات کرده بود. "شون مک کورمک" سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا مدعی شده بود که ایران مسئول تاخیر این مذاکرات است.

وی گفت:" ما برای برگزاری مذاکره با ایران آمادگی کامل داشتیم. اما مشکل از جانب طرف دیگر(ایران) بود."

این در حالی است که عبدالعزیز حکیم، رهبر ائتلاف یکپارچه ملی و رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق در این مورد گفت که مهم‌ترین ملاحظات ایران درباره مذاکرات سه جانبه تهران، واشنگتن و بغداد زمانبندی مذاکرات است.

حکیم معتقد است که اغلب ملاحظات طرح شده از سوی هیات ایرانی فنی است و تاکید کرد که از دیگر ملاحظات ایران حضور و ایفای نقش فعال دولت عراق در مذاکرات و ارتقای جایگاه بغداد در آن است.

دور اول مذکرات ایران و آمریکا ۲۸ می (۷ خرداد) و دور دوم ۲۴ ژولای (۲ مرداد) و دور سوم نیز۶ آگوست (۱۵ مرداد) برگزار شد.

دور اول و دوم این مذاکرات بین "حسن کاظمی قمی" سفیرایران درعراق و"رایان کروکر" سفیرآمریکا درعراق برگزار شد، اما دور سوم در سطح کارشناسان در منطقه الخضراء بغداد صورت گرفت.

طرف آمریکایی پیشتر درخواست ارتقای سطح مذاکرات را داشته است، اما منوچهر متکی وزیر امور خارجه ایران، بالاترین سطح گفت‌وگو با آمریکا را در سطح سفرا دانست و گفت:" ضرورتی برای بالا بردن سطح مذاکرات از سطح سفرا وجود ندارد."

افزون بر این، سفیر ایران درعراق که در هر سه دور مذاکرات حضور داشته است پیشتر گفته بود که تهران خواستار نتایج ملموسی ازمذاکرات است، به گونه‌ای که باعث کاهش آلام و رنجهای ملت عراق و حل مشکلات امنیتی این کشور شود.

این رویکرد باعث شده است که آمریکایی ها مدعی شوند ایران در پی کارشکنی در مذاکرات بوده و نمی خواهد که گفت و گوها به نتایج خوبی برسند.

با این حال به نظر می رسد که واشنگتن به نسبت گذشته تمایل بیشتری به حل اختلافات خود با ایران از طریق مذاکره و گفت و گو پیدا کرده است.

این تمایل آمریکایی ها از چند متغیر منتج می شود. یکی از این متغیرها ارتباط تنگاتنگ موضوع مذاکرات یعنی وضعیت امنیتی عراق با سایر موارد مورد اختلاف ایران و آمریکا است.

طرف آمریکایی مدعی است که در سه دور گفت و گوهای پیشین مباحثی فراتر از موضوع اصلی مذاکرات مطرح شده و به همین دلیل سطح مذاکرات باید ارتقا پیدا کرده و مقامات ارشدتر ایرانی در جلسات حضور داشته باشند.

یکی دیگر از متغیرها بهبود وضعیت امنیتی درعراق است. برخی گزارش های پنتاگون و اظهارات اخیر مقامات وزارت دفاع آمریکا در مورد نقش ایران در کنترل شرایط نابسامان عراق است. اگر چه در گزارش های پنتاگون به نقش ایران در کاهش تنش های عراق مستقیما اشاره نشده، اما رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا در ماه نوامبر گفته بود که معتقد است تهران به بغداد در مورد کنترل خونریزی ها در عراق اطمینان داده است.

این وضعیت می تواند دست دولت آمریکا را در مورد مواجه دیپلماتیک با ایران بازتر کرده و به تبع آن تقاضا برای ارتقای سطح مذاکرات را از سوی آنان مطرح سازد.

متغیر بعدی به گزارش اخیر جامعه اطلاعاتی آمریکا ( NIE ) در مورد فعالیت های هسته ای ایران مربوط می شود. این گزارش حاوی نکات مثبتی در زمینه تاثیر گفت و گوهای دیپلماتیک با ایران در مورد این برنامه هسته ای ایران دارد. به همین دلیل برخی از صاحبنظران آمریکایی معتقدند که در مورد وضعیت امینتی عراق هم آمریکا می تواند این رویه را آزموده و به نتایج خوبی دست یابد.

این نکته ای است که عبدالعزیز حکیم هم در مصاحبه اخیرش با خبرگزاری ایرنا مورد تاکید قرار داده است. وی گفت:" به یمن گام های موثری که ایران در زمینه احیای قانون و نظم در عراق پس از سقوط صدام برداشته است، مقامات آمریکایی از اتهامات خود علیه ایران دست کشیده اند."

وی همچنین افزود که در ملاقات های پیشین خود از واشنگتن، مقامات آمریکایی ایران را به تلاش برای دستیابی به تسلیحات هسته ای متهم می کردند، اما در پی انتشار گزارش NIE، آنها این موضع خود را تغییر داده اند.

تمام این متغیرها در کنار اصرار ایران به ثمربخش بودن مذاکرات آمریکا و ایران بر سر مسائل امینتی ایران حکایت از این دارند که احتمالا دور چهارم این گفت و گوها نسبت به دورهای پیشین بسیار متفاوت خواهد بود.

این وضعیت جدیدی است که عبدالعزیر حکیم نیز مورد تایید قرار می دهد و امیدوار است که دور چهارم مذاکرات در مقایسه با دوره های قبلی موفقیت آمیزتر و برای دولت و ملت عراق نتیجه بخش و مثمرثمر باشد.

به نظر می رسد که در صورت موفقیت آمیز بودن مذاکرات ۲۸ دسامبر ایران با آمریکا درعراق، تاثیر این گفت و گوها بر روند حل اختلافات تهران و واشنگتن و حتی موضوع هسته ای ایران کتمان ناپذیر خواهد بود. این واقعیت باعث شده است که از هم اکنون بسیاری از چشم ها به این مذاکرات و نتایج آن دوخته شود.

نویسنده : حسن بنانج



همچنین مشاهده کنید