پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024
مجله ویستا

جنگها یا غزوه های پیغمبر ص


جنگها یا غزوه های پیغمبر ص

دشمن كینه توز دیرین اسلام یعنی كفار مكه , در صدد بودند, به هر صورتی امكان دارد جامعه نو پای اسلامی را با شكست مواجه كنند بدین جهت به جنگهایی دست زدند پیامبر اكرم ص نیز برای دفاع دستور آمادگی مسلمانان را صادر فرمود

دشمن‌ كینه‌توز دیرین‌ اسلام‌ یعنی‌ كفار مكه‌، در صدد بودند، به‌ هر صورتی‌ امكان‌دارد - جامعه‌ نو پای‌ اسلامی‌ را با شكست‌ مواجه‌ كنند - بدین‌ جهت‌ به‌ جنگهایی‌ دست‌ زدند. پیامبر اكرم‌ (ص‌) نیز برای‌ دفاع‌ دستور آمادگی‌ مسلمانان‌ را صادر فرمود.

بنابراین‌ در مدینه‌ از آغاز گسترش‌ اسلام‌ جنگهایی‌ اتفاق‌ افتاده‌ است‌ كه‌ به‌ اختصار از آنها یاد می‌كنیم‌. این‌ نكته‌ را هم‌ باید بیاد داشت‌ كه‌: جنگهایی‌ كه‌ رسول‌ اكرم‌ (ص‌) شخصا در آن‌ شركت‌ فرموده‌ است‌، "غزوه‌" و بقیه‌ جنگهایی‌ را كه‌ در زمان‌ پیامبر (ص‌) واقع‌ شده‌، "سریه‌" می‌نامند.

● غزوه‌ بدر

در سال‌ دوم‌ هجرت‌ جنگ‌ بدر پیش‌ آمد. در این‌ جنگ‌ نابرابر تعداد لشكر دشمن‌۹۵۰ نفر بود، با آمادگی‌ رزمی‌، اما عده‌ مسلمانان‌ فقط ۳۱۳ نفر بود. مسلمانان‌ با نیروی‌ ایمان‌ و با فداكاری‌ كامل‌ جنگیدند و در مدتی‌ كوتاه‌ دشمنان‌ خود را شكست‌ دادند. كفار با ۷۰ كشته‌ و ۷۰ اسیر و بر جای‌ گذاشتن‌ غنائم‌ جنگی‌ بسیار فرار كردند. و دشمن‌ سرسخت‌ اسلام‌ ابو جهل‌ نیز در جنگ‌ كشته‌ شد. این‌ پیروزی‌ سر فصل‌ پیروزیهای‌ دیگر شد.

● جنگ‌ احد

یك‌ سال‌ بعد از جنگ‌ بدر، دشمنان‌ اسلام‌ با تجهیزاتی‌ سه‌ برابر جنگ‌ بدر، به‌قصد انتقام‌ به‌ سوی‌ مدینه‌ حركت‌ كردند. پیامبر (ص‌) با یاران‌ مشورت‌ كرد و در نتیجه‌ قرار شد در كناره‌ كوه‌ احد، صف‌آرائی‌ كنند. در آغاز جنگ‌، مسلمانان‌ - با عده‌ كم‌، ولی‌ با نیروی‌ ایمان‌ زیاد - پیروز شدند، ولی‌ بخاطر آن‌ كه‌ محافظان‌ دره‌ای‌ كه‌ در پشت‌ بود، سنگر را به‌ طمع‌ غنیمتهای‌ جنگی‌ ترك‌ كردند، شكستی‌ بر لشكریان‌ اسلام‌ وارد شد و عده‌ای‌ از جمله‌ حمزه‌ عموی‌ دلاور پیامبر (ص‌) كشته‌ شدند، ولی‌ بر اثر فداكاریهای‌ علی‌ (ع‌) كه‌ زخم‌ بسیار برداشته‌ بود و دیگر دلاوران‌ و شیوه‌ تازه‌ای‌ كه‌ پیامبر (ص‌) در جنگ‌ احد به‌ كار بست‌، دیگربار مسلمانان‌ گرد آمدند و به‌ تعقیب‌ دشمن‌ زبون‌ شده‌ پرداختند و سرانجام‌ این‌ جنگ‌ به‌ پیروزی‌ انجامید.

● غزوه‌ خندق‌ یا ( احزاب‌ )

جمعی‌ از یهودیان‌ از جمله‌ قبیله‌ "بنی‌ نضیر" در مدینه‌ بسر می‌بردند. پیامبر(ص‌) در ابتدای‌ كار، با آنان‌ پیمان‌ دوستی‌ و همكاری‌ بست‌ ولی‌ اینان‌ همیشه‌ با نفاق‌ و دورویی‌، درصدد بودند كه‌ ضربت‌ خود را بر اسلام‌ وارد كنند. پیامبر مكرم‌ (ص‌) با همه‌ رافت‌ و رحمت‌، در برابر نفاق‌ و توطئه‌، گذشت‌ نمی‌فرمود و منافق‌ را تنبیه‌ می‌كرد. طایفه‌ بنی‌ نضیر وقتی‌ در مدینه‌ نقشه‌های‌ خود را نقش‌ بر آب‌ دیدند، با مشركان‌ مكه‌ و چند طایفه‌ دیگر همدست‌ شدند و در سال‌ پنجم‌ هجرت‌، سپاه‌ عظیمی‌ كه‌ شامل‌ ده‌ هزار نفر مرد شمشیر زن‌ بود به‌ فرماندهی‌ ابوسفیان‌ به‌ قصد ریشه‌كن‌ كردن‌ اسلام‌ به‌ مدینه‌ حمله‌ كردند. زمان‌ آزمایش‌ و فداكاری‌ بود. مسلمانان‌ با مشورت‌ سلمان‌ فارسی‌

و پذیرش‌ پیامبر مكرم‌ (ص‌)، خندقی‌ در اطراف‌ مدینه‌ كندند. دشمن‌ به‌ مدینه‌ آمد. یكباره‌ با خندقی‌وسیع‌ روبرو شد. یهودیان‌ "بنی‌ قریظه‌" مانند دیگر یهودیان‌ بنای‌ خیانت‌ و نفاق‌ گذاشتند. لحظه‌های‌ سخت‌ و بحرانی‌ در پیش‌ بود. پیامبر مكرم‌ (ص‌) با طرحهای‌ جالب‌ جنگی‌ صفوف‌ دشمن‌ را آشفته‌ ساخت‌. عمرو بن‌ عبدود، سردار كم‌نظیر مكه‌ در جنگ‌ تن‌ به‌ تن‌ با علی‌ (ع‌) كشته‌ شد، با ضربتی‌ كه‌ از عبادت‌ جن‌ و انس‌ بیشتر ارزش‌ داشت‌ ضربتی‌ كاری‌ و موثر، دشمن‌ به‌ وحشت‌ افتاد. دبینی‌ بین‌ مهاجمان‌ و یهودیان‌ - كمی‌ آذوقه‌ - تندبادهای‌ شدید شبانه‌ - خستگی‌ زیاد

- همه‌ و همه‌ باعث‌ شد كه‌، پیروزی‌ نصیب‌ لشكر اسلام‌ گردد و لشكریان‌ كفر به‌ سوی‌ مكه‌

فرار كنند.

● جنگ‌ خیبر

خیبر یا بهتر بگوییم‌ وادی‌ خیبر، هفت‌ دژ بود، در سرزمین‌ حاصلخیزی‌ در شمال‌مدینه‌ به‌ فاصله‌ سی‌ و دو فرسنگ‌، كه‌ پناهگاه‌ مهم‌ یهودیان‌ بود. یهودیان‌ بیش‌ از پیش‌ توطئه‌ می‌كردند و مزاحم‌ مسلمانان‌ بودند. پیامبر اسلام‌ (ص‌) تصمیم‌ گرفت‌ این‌ افراد منافق‌ را سر جای‌ خود بنشاند و شر آنها را دفع‌ كند. بدین‌ جهت‌ دستور فرمود مسلمانان‌ برای‌ فتح‌ خیبر عازم‌ آن‌ دیار شوند. پس‌ از تلاش‌ و مقاومت‌ بسیار این‌ سنگرها - یكی‌ پس‌ از دیگری‌ - فتح‌ شد. پس‌ از فتح‌ دژهای‌ خیبر یهودیانی‌ كه‌ در قریه‌ "فدك‌" - در ۱۴۰ كیلومتری‌ مدینه‌ می‌زیستند - بدون‌ جنگ‌ و مقاومت‌ تسلیم‌ شدند و سرپرستی‌ پیامبر (ص‌) را بر خود پذیرفتند. برابر قوانین‌ اسلام‌، جاهایی‌ كه‌ بدون‌ جنگ‌ تسلیم‌ می‌شوند مخصوص‌ پیامبر (ص‌) است‌. این‌ قریه‌ را رسول‌ مكرم‌ (ص‌) به‌ دخترش‌ فاطمه‌ زهرا (س‌) بخشید، كه‌ ماجرای‌ غصب‌ آن‌، تا زمان‌ عمر بن‌ عبد العزیز در تاریخ‌ ثبت‌ است‌ و ما در زندگی‌ نامه‌ فاطمه‌ زهرا (س‌) از آن‌ سخن‌ می‌گوییم‌.

● فتح‌ مكه‌

در سال‌ هشتم‌ هجرت‌ جریانی‌ پیش‌ آمد، كه‌ پیمان‌ شكنی‌ قریش‌ را ثابت‌ می‌نمود.بدین‌ جهت‌ پیامبر مكرم‌ (ص‌)، تصمیم‌ گرفت‌ مكه‌ را فتح‌ كند و آن‌ را از ناپاكی‌ بتها و بت‌ پرستها پاك‌ سازد. بنابراین‌ با رعایت‌ اصل‌ غافلگیری‌، بی‌ آنكه‌ لحظه‌ فرمان‌ حركت‌ و مسیر و مقصد حركت‌ برای‌ كسی‌ روشن‌ باشد، پیامبر (ص‌) روز دهم‌ ماه‌ رمضان‌، فرمان‌ حركت‌ صادر فرمود. ده‌ هزار سرباز مسلمان‌ به‌ حركت‌ آغاز كرد.

شهر مكه‌ بدون‌ مقاومت‌ تسلیم‌ شد. پیامبر (ص‌) و مسلمانان‌ وارد زادگاه‌ پیامبر (ص‌) شدند. بتها در هم‌ شكسته‌ شد و اسلام‌ به‌ پیروزی‌ بزرگی‌ نائل‌ آمد. در این‌ فتح‌، پیامبر (ص‌) كه‌ اختیار كامل‌ داشت‌ و می‌توانست‌ از دشمنان‌ سرسخت‌ دیرین‌ خود انتقام‌ بگیرد، همه‌ را مورد عفو و رحمت‌ قرار داد و به‌ تمام‌ جهان‌ ثابت‌ كرد كه‌ هدف‌ اسلام‌ گسستن‌ بندهای‌ اسارت‌ و بندگی‌ از دست‌ و پای‌ افراد بشر است‌ و فراخواندن‌ آنها به‌ سوی‌ "الله‌" و نیكی‌ و پاكی‌ و درستی‌. از این‌ سال‌ به‌

بعد، گروه‌ گروه‌ به‌ اسلام‌ روی‌ آوردند و با احكام‌ حیات‌ بخش‌ و انسان‌ ساز آن‌، آشنا

شدند.

پس‌ از فتح‌ مكه‌، غزوه‌ حنین‌ و غزوه‌ طائف‌ و غزوه‌ تبوك‌ و... اتفاق‌ افتاد. در دو غزوه‌ اول‌ پیروزی‌ با مسلمانان‌ بود، اما در غزوه‌ تبوك‌، اگر چه‌ پیامبر (ص‌) با دشمن‌ رو به‌ رو نشد و نبردی‌ نكرد، ولی‌ یك‌ سلسله‌ بهره‌های‌ معنوی‌ و روانی‌ - در این‌ غزوه‌ بسیار پرمشقت‌ - عاید مسلمانان‌ گردید. پیامبر (ص‌) با این‌ سفر پر رنج‌، راه‌ را برای‌ فتح‌ شام‌ و روم‌ هموار ساخت‌ و شیوه‌ جنگ‌ با قدرتهای‌ بزرگ‌ را به‌ اصحاب‌ وفادار خود آموخت‌.



همچنین مشاهده کنید