جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

ورزش و سلامتی کودکان


ورزش و سلامتی کودکان

ورزش منظم یکی از مهم ترین راهکارهای کسب سلامتی برای بچه ها و بزرگسالان است

ورزش منظم یکی از مهم ترین راهکارهای کسب سلامتی برای بچه ها و بزرگسالان است. فعالیت بدنی، وزن مطلوب را حفظ می کند، طول استخوان ها را افزایش می دهد و در نهایت از خطر ابتلا به بیماری های قلبی، عروقی می کاهد. پزشکان باید موقعیت وزنی کودکان و نیز میزان فعالیت بدنی آن ها را طی یک دوره پزشکی مداوم ارزیابی کنند.

متخصصان موظفند با توصیه های ساده به بچه ها و خانواده ها زمینه را طوری فراهم کنند تا با حداقل صدمه، حداکثر نشاط و لذت حاصل شود. همه افراد به ورزش نیازمندند. معمولا پزشکان با توجه به سن، موقعیت فیزیکی، مراحل پیشرفت و میزان علاقه مراجعه کنندگان جوان و نوجوان مناسب ترین فعالیت بدنی را به آن ها توصیه می کنند. نادیده گرفتن ارتقای سلامتی بین افراد جوان و خردسال به ۲ دلیل است:

۱) تنبلی و سستی بین بزرگسالان بیش از کودکان است چون بچه ها به طور طبیعی و ناخود آگاه فعال هستند.

۲) خطر ابتلا به بیماری هایی مثل دیابت و بیماری های قلبی بین افراد بالغ بیشتر است. به هرحال، با توجه به بررسی های انجام شده، کودکان و نوجوانان به طور کامل فعال و با تحرک نیستند. شایان ذکر است که باید بچه ها به ورزش هایی بپردازند که برای بهبود بیماری های قلبی و نیز ارتقای سلامتی طولانی مدت مفید است. متاسفانه بیش از نیمی از آن ها فعال نیستند. ضمن این که، دخترها در خلال سن بلوغ و پس از آن کمتر از پسرها به ورزش می پردازند. این روند حتی با آموزش های پزشکی و ورزشی هم قابل درمان نیست. تنها کمی بیش از یک دوم دانش آموزان دبستان و راهنمایی در کلاس های ورزشی روزانه شرکت می کنند. میزان اهمیت به ورزش بین دانش آموزان دبیرستانی نه تنها نباید کاهش یابد بلکه باید افزوده شود.

● چگونه ورزش، سلامتی کودکان را تامین می کند

▪ کنترل وزن:

ارتباط بین فعالیت فیزیکی و چاقی در سنین پایین به طور کامل مشخص نیست و مطالعات مربوط به آن هم نتایج ثابتی را در اختیار متخصصان قرار نمی دهد. با این وجود، با افزایش وزن و تحرک و نیز کاهش مصرف کالری می توان وزن را کاهش داد. نگرانی افزایش وزن بین کودکان و نوجوانان به جا و منطقی است. بچه های چاق در معرض بیماری های فشار خون، دیابت نوع دوم، نامنظمی هورمون رشد، مشکلات تنفسی و استخوان قرار دارند. این بیماران از فقدان اعتماد به نفس و روابط اجتماعی رنج می برند.

▪ رشد و نمو استخوان

ورزش باعث تاثیرات ثابت در رشد و نمو استخوان می شود. فعالیت بدنی، خطر ابتلا به پوکی استخوان را با افزایش غلظت مواد معدنی کاهش می دهد. تحقیقات انجام شده در مورد ۴۰ پسر بالغ که به مدت ۳۰ دقیقه و ۳ بار در هفته به ورزش می پرداختند حاکی از آن بود که، حجم استخوان کمر و پا و غلظت مواد معدنی در بدن آن ها ۲ برابر کسانی است که تحرک کمتری داشتند. نتیجه این تحقیق در مورد ۴۵ زن نابالغ هم مثبت بود. محققان معتقدند که میزان حجم استخوان حتی پس از توقف ورزش کاهش پیدا نمی کند. آن ها به این نتیجه رسیده اند که انجام حرکات ورزشی قبل از سن بلوغ درصد شکستگی استخوان را پس از سن یائسگی تقلیل می دهد.

▪ مراقبت از قلب و رگ های خونی:

اغلب، بیماری های قلبی، عروقی در بزرگسالان نمایان می شود، با این وجود در سنین پایین هم ممکن است که با آن ها مواجه شویم.

تحقیقات نشان می دهد که ورزش های هوازی در جلوگیری از بیماری های قلبی، عروقی بزرگسالان بسیار موثر است، اما در مورد بچه ها هنوز نامشخص است.

▪ سلامت فکری و ذهنی:

با توجه به آخرین شواهد، ورزش در بهبود افسردگی و اضطراب بزرگسالان وکودکان بسیارموثر است. فعالیت بدنی یکی از راهکارهای مبارزه با هیجان روحی است. با توجه به بررسی های انجام شده در مورد ۲۲۰ بزرگسال مؤنث مضطرب و نگران، آن دسته از افرادی که در برنامه های ورزشی سخت شرکت می کنند کمتر از تنش های فیزیکی و روحی رنج می برند.

● برنامه ریزی

مهم ترین نکته برای پزشکان این است که به طور مثبت تمایل جوانان را به ورزش زیاد کنند و نیز دریابند که هر فعالیت بدنی برای فرد خاصی مناسب است. کودکان ناتوان نسبت به هم سن و سالان توانای خود کمتر با ورزش آشنایی دارند. جالب این که این افراد برای افزایش قدرت بدنی و تناسب اندام خود به ورزش بیشتری هم نیازمندند به جزکودکانی که درسازمان های ملی و جهانی(مثل المپیک) فعالیت دارند، بقیه از تحرک بدنی اندکی برخوردارند، بنابراین باید تک تک افراد، مدارس و مؤسسات مختلف نهایت سعی خود را بکنند تا روز به روز این انگیزه مثبت را بین کودکان افزایش دهند. پزشکان می توانند با تهیه فهرستی از فعالیت ها، به میزان مصرف انرژی و تحرک بدنی بیماران پی ببرند. درضمن این روش به پزشکان کمک می کند تا ورزش هایی را پیشنهاد کنند که متناسب با سن، اندام، علاقه و موقعیت بدنی آن ها باشد، به طور معمول سوالات پزشکان در رابطه با موارد زیر است:

- آموزش های بدنی که شامل کلاس های ورزشی مداوم و انواع فعالیت هاست.

- ورزش های هوازی مثل دویدن، فوتبال و نیز فعالیت های غیر هوازی مثل بیس بال.

- ورزش های تفریحی و جسمانی دیگر مثل اسکیت، راه پیمایی و نیز فعالیت های شدید بدنی.

قابل توجه است که هیچ ورزشی به تنهایی برای سلامت جسمانی و روانی نوجوانان و کودکان مفید نیست. این نکته بسیار مهم است که با کمک اولیا بتوانیم فعالیت هایی را انتخاب کنیم که با سن و توانایی فیزیکی بچه ها متناسب باشد. یکی از اهداف اصلی متخصصان این است که بتوانند ۳۰ دقیقه ورزش سبک و آرام را در اکثر روزهای هفته دانش آموزان بگنجانند. پیاده روی و پیمودن پله، باعث تناسب همه جانبه و سلامت روز افزون می شود. انجام ورزش های سنگین بین اکثریت افراد جامعه شایع است و حتی کودکان نابالغ هم می توانند با حداقل خطر و نیز هیچ صدمه ای به استخوان ها، عضلات و مفاصل، نتایج خوب و مثبتی کسب کنند.

باید دقت کنیم که نظارت دقیق و همه جانبه هم در انجام حرکت های فیزیکی بسیار مهم است. بچه ها نباید اجسام سنگین بلند کنند، ضمن این که باید تا رشد کامل اسکلت بدنشان از پرتاب وزنه خودداری کنند. گاهی اوقات پزشکان بچه ها را به انجام ورزش هایی توصیه می کنند که متناسب با توانایی و میزان آسیب پذیری آن هاست. متخصصان به افراد مبتلا به بیماری ضعف رباط ها پیشنهاد می کنند تا بیشتر به شنا و دوچرخه سواری بپردازند و از ورزش هایی مثل بسکتبال که منجر به پیچ خوردگی می شود، اجتناب کنند.

● کاهش صدمات حین ورزش

رعایت اصول ایمنی مهم ترین عامل کاهش صدمات به شمار می رود. با این وجود حوادث ناگوار مربوط به ورزش بسیار شایع است. یکی از بررسی ها حاکی از آن است که ۲۲ درصد از بچه های مدرسه ای طی انجام فعالیت های بدنی مصدوم می شوند و اغلب این حوادث هم بسیار جدی است. با به کارگیری روش های دقیق و حساب شده می توان از این ناراحتی ها جلوگیری کرد. به عنوان مثال، اولیا باید به طور کامل دریابند که آیا مکان های ورزشی به طور کامل نکات ایمنی را رعایت می کنند یا خیر. با وجود این که حفظ روحیه رقابت بین بچه ها بسیار مهم و مثبت است، باید آن ها را از هل دادن یکدیگر به خصوص در مناطق خطرناک منع کنیم. شایان ذکر است که بچه ها هنگام احساس درد در بدنشان نباید ورزش کنند و نیز نباید با مصرف مسکن در این فعالیت ها شرکت کنند. مربیان و اولیا باید بدانند که صدمات و آسیب های بدنی ممکن است در آینده به لنگی، یا پس از افتادن به ساییدگی بازو منجر شود.

به منظور اطمینان بیشتر، کودکان و نوجوانان باید برای هر ورزش از وسیله ایمنی مناسب آن استفاده کنند. به طور مثال هنگام فوتبال کفش های مناسب بپوشند. استفاده از کلاه دوچرخه سواری هم یک الزام است، در ضمن، محیط های ورزشی باید عاری از زباله و گودال باشد. یکی از مهم ترین، معمولی ترین و سخت ترین صدمه ها برای بچه ها حین موتورسواری حاصل می شود. باید دقت کنیم که مسیر عبور آن ها باید عاری از ترافیک باشد و نیز باید از علامت های دوچرخه سواری و راه پیمایی هم در این مکان ها استفاده شود. باید به کودکان و نوجوانان توصیه کنیم که هنگام ورزش در معرض آفتاب، از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنند. به منظور جلوگیری از تشنگی، باید به آن ها آموزش دهیم که قبل و بعد از حرکات فیزیکی و نیز هنگام انجام ورزش هایی که بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به طول می انجامد از مایعات استفاده کنند.



همچنین مشاهده کنید