مخالفت با آموزش زبان مادری، مخالفت با قانون اساسی و دموکراسی است!

...

محمد بلوچ زهی فعال بلوچ و تحلیلگر مسائل بلوچستان در خصوص اقدام مخالفت آمیز اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تدریس زبان مادری می گوید این مخالفت نه تنها تضعیف دموکراسی را موجب می شود و زمینه را برای نابودی زبان های اصیل ایرانی فراهم می سازد بلکه این اقدام مغایر با اصل 15 قانون اساسی  می باشد که در کنار زبان رسمی کشوراستفاده از زبان های محلی و بومی را مجاز دانسته است  .

این دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق که موضوع پایان نامه اش «حقوق اقوام در قانون اساسی جمهوری اسلامی» می باشد بر این باور است که مخالفت با تدریس و آموزش زبان مادری در مدارس نه تنها منجر به تقویت زبان رسمی کشور نخواهد شد بلکه زمینه انزوای زبان فارسی را فراهم خواهد ساخت و تضیع حقوق اقوام را نیز منجر خواهد شد.

مخالفت اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی را چگونه ارزیابی می کنید؟

به اعتقاد بنده آنچه که طی روزهای گذشته بعنوان مخالفت اعضای محترم فرهنگستان زبان و ادب فارسی مبنی بر تدریس زبان اقوام در مدارس اتفاق افتاده نه تنها موجبات تضعیف دموکراسی و مردمسالاری را فراهم خواهد ساخت بلکه این اقدام را  بطور کلی مخالفتی آشکار باید تحلیل نمود با قانون اساسی و نیز بصورت مستقیم اصل 15 که در آن به صراحت از آموزش زبان مادری در کنار زبان رسمی یاد شده است.

همچنین مخالفت اعضای فرهنگستان زبان فارسی با تدریس زبان مادری در مدارس ایران نه تنها موجبات تضعیف زبان های اصیل ایرانی را بدنبال خواهد داشت بلکه این اقدام مغایر با قانون اساسی  و اصل 15 می باشد که در این اصل معطل مانده در کنار زبان رسمی کشوراستفاده از زبان های محلی و بومی را مجاز دانسته است. تدریس زبان قومیت های ایرانی می تواند تقویت زبان و فرهنگ ملی را موجب شود و امید ، دلبستگی و اعتماد اقوام را بیش از پیش سازد.

به نظر بنده اصل 15از اصول قانون اساسی حجت را بر مخالفان تدریس زبان مادری تمام نموده تا بیش از این بر خواسته های غیر کارشناسی که هیچ توجیه منطقی و عقلانی جهت به مخاطره انداختن زبان رسمی کشور را ندارد؛ پافشاری ننمایند.

اظهارات اعضای محترم فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مخالفت با تدریس زبان مادری  از چند منظر قابل بررسی است نخست می توان آنرا تلاشی عنوان نمود در راستای زمینه سازی  از ممانعت اجراء اصل 15 قانون اساسی توسط دولت یازدهم و دوم اینکه تلاش عده ای خاص جهت ناکام جلوه دادن دولت در اجرای مطالبات قومی که به صلب اعتماد و ناامیدی قومیت ها از دولت حسن روحانی ختم خواهد شد و در نهایت از دست دادن بخش مهم و قابل توجهی از پایگاه رای حسن روحانی در میان اقوام  که آرزوی جناح مقابل دولت می باشد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب  فارسی  که مشخص است مخاطب طرف مقابل اظهاراتش دولت می باشد  تاکید نموده « مبادا  از کیسه سرمایه های ملی مان همچون زبان فارسی برای پیروزی های موقت و بی حاصل جناحی خرج کنیم»نظر شما  در این باره چیست ؟

اتفاقاً همانطور که عرض شد عدم اجرای طرح تدریس و آموزش زبان قومیت ها بیشترین جای مانور را برای جناح مقابل دولت خواهد داشت و با این کار سایر طیف های اصولگرا می توانند یک برگ برنده ای داشته باشند و جسن روحانی را متهم نمایند جهت شعاری خواندن مطالبات اقوام در برنامه های انتخاباتی اش و ضعف بر پافشاری در مقابل اجرای این وعده انتخاباتی. چه بسا در آینده جناح مقابل دولت با پی بردن به مزایای اجرای این طرح  بعید به نظر نمی رسد که همین شعار را  بعنوان یکی از وعده های انتخاباتی خویش برگزیند.

در صورت عدم تحقق این وعده انتخاباتی آیا به تحقق سایر وعده های قومیتی دولت  می توان امیدوار بود؟

عده ای تلاش دارند تا با تمام توان سرنوشت طرح تدریس زبان قومیت های ایران زمین در دولت خاتمی را با همین طرح توسط دولت روحانی گره بزنند و از اجرای آن جلوگیری نمایند که در صورت موفقیت در عدم تحقق یکی از وعده های مهم انتخاباتی اعتدالگرایان، اصولگرایان یک گام امیدوار کننده را بر خواهند داشت در راستای  خواسته های انتخاباتی خویش در انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی و انتخابات ریاست جمهوری چهار سال آینده  و استوار تر حرکت خواهند کرد برای جذب طیف وسیعی از رای دهندگان رئیس جمهور روحانی .

آیا واقعاً عملی نشدن این وعده دستاوردی برای اصولگرایان به ارمغان خواهد آورد  یا اینکه نتیجه ای غیر از این را  برای جناح رقیب دربرخواهد داشت؟

جناح رقیب با این کار وانمود خواهد کرد که آنچه برنامه های  دولت در خصوص اقوام در زمان تبلیغات وعده داده شده بود صرفاً اقدام انتخاباتی و نمایشی بوده و جنبه پوپولیستی داشته و این ناکامی را نشان از ضعف دولت در ارائه ااستعدلال کافی در اجرای برنامه های خود به مبادی مرتبط خواهند دانست تا از این طریق یک گام موفقیت آمیزی برداشته باشند در جهت خواسته های خویش که همانا ناکارآمد نشان دادن دولت حسن روحانی است.

صرف پژوهش در زبان اقوام ایرانی می تواند  منجر به ترویج  زبان های اقوام ایرانی شود؟

سوال بنده نیز به عنوان یک شهروند ایرانی به اعضای محترم فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز همین است آیا صرف نگاه پژوهشی نه آموزشی به زبان قومیت های ایران زمین می تواند زبانهای اصیل ایرانی را از خطر نابودی باز دارد و یا اینکه در ترویج و گسترش فرهنگ قومی و ملی و نیز تقویت فرهنگ ملی و زبانی کشور موثر باشد؟

پاسخ شما چیست به این پرسش؟

پاسخ روشن است نگاه صرف پژوهشی شاید بتواند در شناساندن و معرفی زبان هر قوم به هموطنان و نیز سایر ملل موثر واقع شود اما این امر کمتر می تواند بازدارندگی ایجاد نماید در پژمردگی زبان ها و ترویج و تشویق تکلم زبان مادری در میان قومیت ها.

یک عضو فرهنگستان زبان فارسی تدریس زبان قومیت ها را حرکت در مسیرخواسته های انگلستان و کشورهای دیگر می داند نظر شما چیست ؟

اتفاقاً برعکس به اعتقاد بنده عدم تدریس زبان قومیت ها می توان بیشترین مخاطرات را بدنبال داشته باشد و زمینه را برای بی اعتمادی فراهم خواهد ساخت چرا که تجزیه طلبان با این کار می توانند با جنجال های رسانه ای و بهره برداری های سیاسی بهره کافی را در مخالفت با تدریس زبان اقوام ببرند و فضا را به نفع خواسته های خود سوق بدهند.در صورت اجرای این طرح اعتماد سازی و تعلق خاطر بیشتر میان حکومت و قومیت ها بوجود می آید که این به نفع بدخواهان نیست.

شما ببینید با آنکه در کشور ما هنوز اقوام از حق تدریس و آموزش زبان مادری محرم هستند اما در آنسوی مرزها برخی از دولت ها تلاش دارند با سوء استفاده از این خلع کانال های تلویزیونی و ماهواره ای راه اندازی نمایند و کارشناسان توانمند و صاحبنظران و فعالان قومیت ها را جذب نمایند تا خوراک مسمومی را به خورد مخاطب ایرانی ارائه نمایند در جهت سیاست ها و اهداف خویش که بیشتر با نگاه تجزیه طلبانه صورت می گیرد.

باید از آقایان فرهنگستان زبان و ادب فارسی پرسید بجای ایجاد شکاف و بدبینی میان اقوام با اینگونه اظهارات بدبینانه که خواسته تجزیه طلبان است چرا هیچگاه در راستای اعتمادسازی به مقوله های مختلف قومیتی گام بر نداشته اید؟

آیا این عزیزان بجای اینگونه دلسوزی ها برای زبان رسمی بهتر نیست اندکی عقلانی بیندیشند و بخود بیایند که چطور با آین اظهارنظرها فضا را به نفع اندیشه های محدود فدرالیسم ها سوق می دهند و آب را در آسیاب  گروهای تجزیه طلب که در سددند با  فراهم شدن چنین فرصت هایی در راستای سیاست های خویش از اینگونه اظهار نظرها بهره جویند؛ نریزند.

شما در یکی از یادداشت های خود در مطبوعات زبان ملی را مقدم بر زبان قومی می دانستید ؟

بگذارید اصلاح کنم فرمایش شما را که در آن یادداشت بحث این بود که ملیت مقدم بر قومیت است که البته زبان رسمی نیز از بخشی از مولفه های این هویت و ملیت است و نیز مقدم بر زبان قومی اما مردم بلوچ در کنار هویت ملی هویت قومی قوی نیز دارند.

آموزش زبان مادری در کنار زبان رسمی هیچگونه منافاتی ندارد و این نصح صریح قانون اساسی است . عنوان یادداشت مورد نظر شما چیزی نزدیک به این جمله بود که «اول ما ایرانی هستیم و بعد بلوچ». همچنان تاکید می کنم ما اول ایرانی هستیم و بعد بلوچ .به باور بنده اگر ما مبنا را بر واقعیت ها و آریایی بودن اقوام مثلاً قوم بلوچ که در آن نوشته مد نظر بود بگذاریم درمی یابیم قوم بلوچ یک زیر مجموعه از اقوام ایرانی است پس با این باور آنچه بنده عنوان نموده ام کاملاً منطقی و عقلانی است.اینکه ملیت که مبناست ارجحیت دارد بر قومیت در تمام ملل امری طبیعی است و در نزد بیشتر فعالین بلوچستان و مردم بلوچ  این مهم به عنوان یک باور و واقعیت پذیرفته شده است.

زبان مادری در ویکیپدیا
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84

 

ویژه نامه «زبان و متن» در انسان شناسی و فرهنگ 
http://www.anthropology.ir/node/18342

 

ویژه نامه ی «هشتمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ»
http://www.anthropology.ir/node/21139