نیرمال کومار بوزه

ترجمه ناصر فکوهی

(Nirmal Kumar Bose)
انسان شناس
1901-1972
بوزه انسان شناس هندی که در بنگال زاده شد ابتدا در دانشگاه کلکته به تحصیل جغرافیا پرداخت ولی سپس برای وارد شدن در فعالیت های انسان دوستانه به سوی انسان شناسی آمد(1917-1921). او که تحت تاثیر فرانتس بوآس و نوتطور گرایان آمریکایی (کروبر و ویسلر) قرار داشت از روش های مالینوفسکی نیز تاثیر پذیرفت، اما حاضر نشد نفی تاریخ و مطالعه تطبیقی را در نزد کارکرد گرایان بپذیرد. بوزه، ملی گرا و از نزدیکان گاندی و دبیر او در طول اقامت های متعدد وی در بنگال (1946-1947) بود. وی نقش مهمی در توسعه انسان شناسی هند داشت و در عین حال هرگز کار علمی خود را از تعهد اجتماعی اش و تفکرش درباره راه حل مشکلات هند جدا نکرد. او ویراستار گاهنامه «انسان در هند» (Man in India) از سال 1951 تا هنگام مرگش بود و در به راه اندازی گاهنامه «بررسی انسان شناختی هند» (Anthropological Survey of India) از سال 1959 تا 1969 به تقاضای دولت فدرال بر طرحی درباره ادغلم جوامع «قبیله ای» در جامعه هند کار می کرد. آثار بوزه بسیار قابل توجه هستند و به سی کتاب و چند صد مقاله می رسند. اودر سال 1929 در گاهنامه «انسان شناسی فرهنگی» پایه ای برای مطالعه بر جامعه هند را با حرکت از یک تحلیل اشاعه گرای فرهنگی در سطح منطقه مطرح کرد. او به این ترتیب یکی از مهم ترین مضامین خود را که بعدها در کتاب «ساختار جامعه هند » (1949)(The Structure of Hindu Society) از سر گرفت، آغاز کرد و آن همسازی میان تنوع اجتماعی و تکثر گرایی فرهنگی به مثابه بنیان فرهنگ هندو بود. کتاب او در سال 1949 از جمله توجه کروبر ، کلاکهاون و ردفیلد را به خود جلب کرد. دغدغه بوزه در مساله یکپارچگی ملی و از آنجا مساله کنش متقابل میان تمایل به احترام به ارزش های سنتی هندو از یک سو و توسعه اقتصادی و اجتماعی از سوی دیگر در چارچوب یک دولت دموکراتیک معاصر بود. او با مطالعه بر سیستم کاست ها(1936-1951) تاکید خود را بر قابلیت های انطباق آن با امر توسعه گذاشت و با تزی که سرینیواس (Srinivas) و گیوریه (Ghurye) از آن دفاع می کردند، اعلام کرد. بنابر این تز مدرن شدن جامعه هند سبب تقویت نظام می شود. کاست ها به نظر او مجموعه های اجتماعی تولید کننده ای بودند که به اعضای خود آزادی کارآفرینی و امنیتی در یک چارچوب اجتماعی- اقتصادی غیر رقابتی می دادند؛ این آمایش زندگی جمعی، به نظر او نه از یک سو با امکان اصلاح اجتماعی در تضاد بود و نه از سوی دیگر با تحقق یافتن معنوی شخصیت (1954، 1959). جامعه هندی از ابزاهای ساخت آینده خود بدون آنکه گذشته اش را نفی کند برخوردار است، اینکه بتواند به جماعت ملی بیاندیشد بدون آنکه فردگرایی آرمانی ریاضت گرا را نفی کند.
منبع:

- Jean Claude Galey, EHESS, in, Paris, Bonte, P., Izard, M., 1992, Dictionnaire de l’ethnologie et de l’anthropologie, Paris, PUF, pp. 120-121.

کومار بوزه در ویکیپدیا
https://en.wikipedia.org/wiki/Nirmal_Kumar_Bose