نگاهی به جاذبه های گردشگری مهاباد

مهاباد یکی از شهرهای کردنشین استان آذربایجان غربی در ایران می‌باشد. این شهر که در جنوب استان و در منطقه تاریخی مکریان قرار دارد، مرکز ناسیونالیزم کرد در ایران تا اواسط سده نوزدهم به مدت ۴۰۰ سال مرکز حکومت امرای مکری بود، حکومتی که در این شهر اقدام به ضرب سکه کرد. مهاباد شهری سرسبز می‌باشد و در میان چندین کوه واقع شده‌است. در این مطلب نگاهی به مهم‌ترین جاذبه های گردشگری مهاباد انداخته‌ایم.

موقعیت جغرافیایی مهاباد بر روی نقشه

۱. تالاب کانی برازان

تالاب کانی برازان در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی مهاباد قرار دارد. اين تالاب بزودی به عنوان پناهگاه حيات وحش معرفي مي شود که در صورت انجام اين کار تالاب کاني برازان جزو مناطق چهارگانه کشور خواهد بود که جايگاه قانوني و تعريف شده ديگري پيدا ميکند. با توجه به وجود پتانسيل هاي موجود اين تالاب به عنوان نخستين سايت پرنده نگري کشور نيز انتخاب شده است.تالاب کاني برازان در قسمت شمالي حوزه آبريز رودخانه هاي مهابادچاي و سيمينه رود واقع است که در شمال و شرق روستاي قره داغ گستره شده و تا تالاب گروس امتداد مي يابد.

احداث زهکشي اصلي ساحل راست شبکه آبياري مهاباد ،تالاب کاني برازان را از بقيه اراضي تالابي مجاور جدا کرده است. تالاب کاني برازان يکي از مهم ترين تالاب هاي اقماري جنوب درياچه اروميه است که زيستگاه پرارزشي را براي پرندگان آبزي فراهم کرده است. اين تالاب خمچون تالاب بزرگ درياچه اروميه به دليل همجواري جوامع انساني با طبيعت با خطر روبرو هستند به طوري که روند شکار غير قانوني و برداشت گياهان آبي از آن جمله (ني) و(جگن)هنوز ادامه دارد.

چراي بي رويه زمينهاي اطراف و تخريب زيستگاه هاي جانداران به دست انسان، عبور جاده هاي شهري از ميان تالاب ها،شکار بي رويه حيات وحش، برداشت علوفه آبي و گسترش جوامع و شهرهاي اطراف با حذف گونه هاي گياهي وجانوري خطري جدي براي موجوديت اين تالابها هستند.

تالاب کانی برازان یکی از جاذبه های گردشگری مهاباد

---

۲. غار سهولان

غار سهولان دومین غار آبی بزرگ در ایران است و در حدود ۴۳ کیلومتری شمال شرقی مهاباد در محور مهاباد-بوکان در نزدیکی روستای سهولان قرار دارد. غار آبی سهولان یکی از مهم‌ترین و کم‌نظیرترین غارهاى طبیعی کشور و از شگفت‌انگیزترین جلوه‌هاى طبیعت زیبای استان آذربایجان غربی به ‌شمار می‌رود. عمق آب داخل غار در برخی نقاط به ۳۲ متر می‌‌رسد و اختلاف دمای درون و بیرون غار بین ۱۰ الی ۱۵ درجه است. این پدیده زیبا و نادر داراى ۲ دهانه است. 

سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است که شاید دلیل این نامگذاری مربوط به یخبندان‌های طولانی زمستانی و سرمای هوای داخل غار در تابستان باشد. البته اهالی محل این غار را «کونه کوتر» به معنای لانه کبوتر نیز می‌‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است. تنها موجودات زنده این غار کبوتر چاهی و خفاش می‌باشند که قسمت‌هایی از غار را به‌ عنوان آشیانه انتخاب کرده‌اند.

نمایی از درون غار سهولان

---

۳. مقبره بداغ سلطان

«بداق سلطان» يا «بداغ سلطان» كه نام وي در تاريخ اجتماعي منطقه هميشه به نيكي برده شده فرزند شيرخان و از نوادگان صارم بيگ مكري است كه به واسطه آثار ارزشمند تاريخي كه از خود به جاي گذاشته نام وي درخشندگي خاصي نسبت به اسلاف و اخلا ف خويش دارد. بداغ سلطان در زمان شاه سليمان صفوي مي‌زيسته است و بسيار مورد توجه و احترام او بوده و نزد مردم به علت خدماتي كه به آنها و خاك مكري انجام داده محبوبيت زيادي داشته است.

آرامگاه بداق سلطان يكي از بناهاي زيبا و ارزشمند تاريخي و معماري دوره صــفويه‌ اسـت. اين‌بنا در جنوب شهر مهاباد بر روي تپه‌اي واقع شده است. آنجا قبرستانيست كهنه كه به واسطه قرار گرفتن آرامگاه بداغ سلطان در آن، قبرستان (بداغ سلطان) ناميده مي شود و همچنين به گومبه زان (گنبدان) نيز مشهور است.

مقبره بداغ سلطان یکی از جاذبه های گردشگری مهاباد

---

۴. حمام تاریخی میرزا رسول

حمام تاریخی ميرزا رسول مهاباد در استان آذربايجان غربي در کنار يکي از گذرگاه هاي قديمي بازار در مرکز شهر (تقاطع خیابان طالقانی و سید نظام) قرار گرفته است و قدمت آن به همراه مسجد جامع و حوضخانه هاي سنتي اين شهر به دوران صفويه و قاجاريه بر مي گردد. البته ساخت این بنا به صورت دقیق مشخص نیست ولی با توجه به فرم معماری بنا و احتمال هم دوره بودن آن با مسجد جامع شهر، این بنا متعلق به دوره صفویه و قاجاریه است.

اين حمام که ساختاري مشابه ديگر گرمابه هاي قديمي ايران دارد شامل سربينه، گرمخانه و فضاي انتقالي و گنبد است. هر کدام از گنبدهاي گرمخانه و سربينه، چهار نورگير در بغل و يک نورگير در مرکز دارد. خزینه این حمام در قسمت گرمخانه است. بینه آن دارای پلان تقریباً مربع شکل بوده و همچنین دارای پشت بند می باشد. حمام دارای دو گنبد نا برابر است که بر روی هر کدام چهار عدد نورگیر قرار گرفته است. تفاوت اندازه و ارتفاع گنبدها به فضاي تاريخي اين حمام تنوع خاصي بخشيده است. ورودی کنونی این بنا الحاقی است که اخیراً احداث شده و ورودی اولیه آن از بازار اصلی بوده که اکنون راهروی آن به مغازه تبدیل شده است.

تصویری از درون حمام تاریخی میرزا رسول

---

۵. دریاچه سد مهاباد

سد مهاباد یکی از سدهای استان آذربایجان غربی است با ارتفاع ۴۷٫۵ متر و طول ۷۰۰ متر که در شهر مهاباد واقع شده است. سد مهاباد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران (۱۳۴۸)و توسط مهندسان یوگوسلاویایی ساخته شده است. این سد جزو ده سد پرآب کشور است .جاده‌های ارتباطی مهاباد به سردشت و پیرانشهر از کنار این دریاچه زیبا عبور می‌کند. از نواحی دیدنی اطراف این دریاچه می‌توان به جزیره، قاضی آباد، سر میدان و تاقه دار (تک درخت) اشاره کرد. این دریاچه محل مناسبی برای تفریحاتی همچون شنا و ماهیگیری می‌باشد. از جمله ماهی‌های این دریاچه می‌توان به ماهی کپور و سوف اشاره کرد.

دریاچه سد مهاباد

---

۶. مسجد جامع مهاباد

مسجد جامع مهاباد، بین خیابان‌های حافظ و پهلوی سابق، داخل کوچه مسجد جامع قرار گرفته است. این مسجد پیش از تعمیرات بافت قدیم شهر همراه با سایر ابنیه در مرکز بخش قدیم قرار گرفته بود. در حال حاضر این بافت تغییرات عمده ای کرده است. این مسجد به دستور بداق السلطان حاکم مهاباد (متوفی به سال ۱۰۱۲ هجری قمری) ساخته و در زمان شاه سلیمان صفوی تکمیل شد. در ضلع شرقی آن، مدرسه ای جهت تحصیل طلاب علوم دینی تأسیس شده است.

این مسجد که قدیمی ترین مسجد مهاباد است. این آثار تاریخی از حیث توازن در طرح طاق آن، ۱۸ گنبد خشتی و شبستانی با ۱۸ ستون سنگی و حجره های پیرامون، از زیباترین بناهای تاریخی استان به شمار می رود. مصالح به کار رفته در پی دیوارها، ستون ها و کف شبستان از سنگ است و بقیه قسمت ها از آجر می‌باشد. مسجد کلا از سادگی خاصی برخوردار است و به جز در تراش سنگ ستون ها و نوع آجر چینی بنا، مخصوصاً قسمت داخلی شبستان که از توازن مناسبی برخوردارد، تمام قسمت های آن و حجره های اطراف صحن، فاقد تزئینات می‌باشد.

تصویری هوایی از مسجد جامع مهاباد

پیشنهاد وب

بازارچه‌ها و بازار بزرگ تاناکورای مهاباد که تأمین کننده اصلی لباس دیگر بازارها و مغازه‌های تاناکورای کشور محسوب می‌شود؛ ارزش سر زدن دارند. پس کنار بازدید از جاذبه های گردشگری به بازارهای مهاباد نیز سری بزنید.

منابع: ویکی پدیا، سیری در ایران و همگردی

گروه گردشگری وب