جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

مجموعه اشعار درباره مرگ


شعر درباره مرگ بیشترین دل مشغولی شاعران در همه دورانها بوده است. شاعران در مواجهه با مرگ سه دسته هستند: نخست، كسانی مانند مولانا که مرگ را ستوده‌اند و به گرمی از آن استقبال کردند. دوم، دسته‌ای که مثل خیام با نفرت و کراهت به مرگ نگریسته و با خوشباشی از هراس ناشی از مرگ کاسته‌اند. سوم، گروهی چون سعدی که واقع گرایانه به مرگ نگریسته‌اند. در شعر معاصر نیز مشابه همین دسته‌بندی دیده می‌شود. انواع مختلف شعر با دیدگاه متفاوت به مرگ را در ادامه مطلب بخوانید.


	مجموعه اشعار درباره مرگ | وب

گلچین غزل درباره مرگ


چون جان تو می‌ستانی چون شکر است مردن

با تو ز جان شیرین شیرین‌تر است مردن

بردار این طبق را زیرا خلیل حق را

باغ است و آب حیوان گر آذر است مردن

این سر نشان مردن و آن سر نشان زادن

زان سر کسی نمیرد نی زین سر است مردن

بگذار جسم و جان شو رقصان بدان جهان شو

مگریز اگر چه حالی شور و شر است مردن

والله به ذات پاکش نه چرخ گشت خاکش

با قند وصل همچون حلواگر است مردن

از جان چرا گریزیم جان است جان سپردن

وز کان چرا گریزیم کان زر است مردن

چون زین قفس برستی در گلشن است مسکن

چون این صدف شکستی چون گوهر است مردن

چون حق تو را بخواند سوی خودت کشاند

چون جنت است رفتن چون کوثر است مردن

مرگ آینه‌ست و حسنت در آینه درآمد

آیینه بربگوید خوش منظر است مردن

گر مؤمنی و شیرین هم مؤمن است مرگت

ور کافری و تلخی هم کافر است مردن

گر یوسفی و خوبی آیینه‌ات چنان است

ور نی در آن نمایش هم مضطر است مردن

خامش که خوش زبانی چون خضر جاودانی

کز آب زندگانی کور و کر است مردن

مولوی

~~~~~✦✦✦~~~~~


روزی که زیر خاک تن ما نهان شود

وانها که کرده‌ایم یکایک عیان شود

یارب به فضل خویش ببخشای بنده را

آن دم که عازم سفر آن جهان شود

بیچاره آدمی که اگر خود هزار سال

مهلت بیابد از اجل و کامران شود

هم عاقبت چو نوبت رفتن بدو رسد

با صدهزار حسرت از اینجا روان شود

آوازه در سرای در افتد که خواجه مرد

وز بم و زیر، خانه پر آه و فغان شود

تابوت و پنبه و کفن آرند و مرده شوی

اوراد ذاکران ز کران تا کران شود

آرند نعش تا به لب گور و هر که هست

بعد از نماز باز سر خانمان شود

میراث گیر کم خرد آید به جست و جوی

پس گفت و گوی بر سر باغ و دکان شود

نامی ز ما بماند و اجزای ما تمام

در زیر خاک با غم و حسرت نهان شود

خرم دلی که در حرم‌آباد امن و عیش

حق را به خوان لطف و کرم میهمان شود

این کار دولتست نداند کسی یقین

سعدی یقین به جنت و خلدت چه سان شود

سعدی

~~~~~✦✦✦~~~~~


من نمی‌خواهم که بعد از مرگ من افغان کنند

دوستان گریان شوند و دیگران نالان کنند

من نمی‌خواهم که فرزندان و نزدیکان من

ای پدر جان! ای عمو جان! ای برادر جان کنند

من نمی‌خواهم پی تشییع من خویشان من

خویش را از کار وا دارند و سرگردان کنند

من نمی‌خواهم پی آمرزش من قاریان

با صدای زیر و بم ترتیل الرحمن کنند

من نمی‌خواهم خدا را گوسفندی بیگناه

بهر اطعام عزادارن من قربان کنند

من نمی‌خواهم که از اعمال نا هنجار من

ز ایزد منان در این ره بخشش و غفران کنند

آنچه در تحسین من گویند بهتان است و بس

من نمی‌خواهم مرا آلوده بهتان کنند

جان من پاک است و چون جان پاک باشد باک نیست

خود اگر ناپاک تن را طعمه نیران کنند

در بیابانی کجا از هر طرف فرسنگ‌هاست

پیکرم را بی کفن بی شستشو پنهان کنند

حبیب یغمایی

~~~~~✦✦✦~~~~~


وضع ما در گردش دنیا چه فرقی می‌کند

زندگی یا مرگ، بعد از ما چه فرقی می‌کند

ماهیان روی خاک و ماهیان روی آب

وقت مردن، ساحل و دریا چه فرقی می‌کند

سهم ما از خاک وقتی مستطیلی بیش نیست

جای ما اینجاست یا آنجا چه فرقی می‌کند؟

یاد شیرین تو بر من زندگی را تلخ کرد

تلخ و شیرین جهان اما چه فرقی می‌کند

هیچ کس هم صحبت تنهایی یک مرد نیست

خانه من با خیابان‌ها چه فرقی می‌کند

مثل سنگی زیر آب از خویش می‌پرسم مدام

ماه پایین است یا بالا چه فرقی می‌کند؟

فرصت امروز هم با وعده فردا گذشت

بی وفا! امروز با فردا چه فرقی می‌کند

فاصل نظری

~~~~~✦✦✦~~~~~


مثل گیسویی که باد آن را پریشان می‌کند

هر دلی را روزگاری عشق ویران می‌کند

ناگهان می‌آید و در سینه می‌لرزد دلم

هرچه جز یاد تو را با خاک یکسان می‌کند

با من از این هم دلت بی‌اعتناتر خواست، باش

موج را برخورد صخره کِی پشیمان می‌کند؟

مثل مادر، عاشق از روز ازل حسرت‌کِش است

هرکسی او را به زخمی تازه مهمان می‌کند

اشک می‌فهمد غم ِ افتاده‌ای مثل مرا

چشم تو از این خیانت‌ها فراوان می‌کند

عاشقان در زندگی دنبال مرهم نیستند

دردِ بی‌درمان‌شان را مرگ درمان می‌کند

مژگان عباسلو


	مجموعه اشعار درباره مرگ | وب


رباعیات با مضمون مرگ


اگر زرین کلاهی عاقبت هیچ

اگر خود پادشاهی عاقبت هیچ

اگر ملک سلیمانت ببخشند

در آخر خاک راهی عاقبت هیچ

بابا طاهر

~~~~~✦✦✦~~~~~


دریاب که از روح جدا خواهی رفت

در پرده اسرار فنا خواهی رفت

می نوش ندانی از کجا آمده‌ای

خوش باش ندانی به کجا خواهی رفت

خیام

~~~~~✦✦✦~~~~~


دل سِرّ‌‌ِ حیات اگر کَماهی دانست،

در مرگ هم اسرار الهی دانست؛

امروز که با خودی، ندانستی هیچ،

فردا که ز خود رَوی چه خواهی دانست؟

خیام

~~~~~✦✦✦~~~~~


به خدایی که بی‌شناس مقیم

دردل و دیده آتشم باشد

مرگ هر چند خوش نباشد لیک

بی رخ دوستان خوشم باشد

انوری

~~~~~✦✦✦~~~~~


رسول مرگ به ناگه به من رسید فراز

که کوس کوچ فروکوفتند کار بساز

کمان پشت دوتا چون به زه درآوردی

ز خویش ناوک دلدوز حرص دور انداز

کمال‌الدین اسماعیل


	مجموعه اشعار درباره مرگ | وب


تک بیت‌های ناب مرگ


مرگ اگر مرد است آید پیش من

تا کشم خوش در کنارش تنگ تنگ

*

مرگ ما هست عروسی ابد

سر آن چیست هو الله احد

مولوی

~~~~~✦✦✦~~~~~


چو خواهی ستایش پس مرگ تو

خرد باید ای نامور برگ تو

فردوسی

~~~~~✦✦✦~~~~~


روز مرگم نفسی وعده دیدار بده

وان گهم تا به لحد فارغ و آزاد ببر

حافظ

~~~~~✦✦✦~~~~~


مرا کز عشق می‌سوزم ز دوزخ چند ترسانی

کسی از مرگ می‌ترسد که در دل خوف جان دارد

*

خصم را گو پیش تیغش جوشن و خفتان مپوش

مرگ را کی چاره هرگز جوشن و خفتان کند

قاآنی شیرازی

~~~~~✦✦✦~~~~~


خواب را گفته‌ای برادر مرگ

چو بخسبی همی‌زنی درِ مرگ

اوحدی مراغه‌ای

~~~~~✦✦✦~~~~~


چون زیستن تو مرگ تو خواهد بود

نامرده بمیر تا بمانی زنده

*

خوشا آن‌کس که پیش از مرگ میرد

دل و جان هرچه باشد ترک گیرد

عطار نیشابوری

~~~~~✦✦✦~~~~~


گویند که مرگ طرفه خوابی ست

این خواب گران گرفت ما را

*

دیشبش گفتم فلانی! زیرلب گفتا که «مرگ!»

طرفه مرگی بود این کز آب حیوان زاده شد

امیرخسرو دهلوی

~~~~~✦✦✦~~~~~


سخن‌گو سخن سخت پاکیزه راند

که مرگ به انبوه را جشن خواند

نظامی

~~~~~✦✦✦~~~~~


کسی کو نکونام میرد همی

ز مرگش تاسف خورد عالمی

اسدی طوسی

~~~~~✦✦✦~~~~~


گر غم مرگ را به سنگ سیاه

بنویسند از او برآید آه

مکتبی شیرازی

~~~~~✦✦✦~~~~~


لباس مرگ بر اندام عالمی زیباست

چه شد که کوته و زشت این قبا به قامت ماست

عارف قزوینی

~~~~~✦✦✦~~~~~


نشنیدی حدیث خواجه بلخ

مرگ بهتر که زندگانی تلخ

سعدی

~~~~~✦✦✦~~~~~


مرگ در قاموس ما از بی وفایی بهتر است

در قفس با دوست مردن از رهایی بهتر است

فاضل نظری

~~~~~✦✦✦~~~~~


هر هفته و مهی که به پیش آمد

بر پیشباز مرگ فرستادت

پروین اعتصامی


	مجموعه اشعار درباره مرگ | وب

شعر نو در مورد مرگ


چرا از مرگ می‌ترسید

چرا زین خواب جان آرام شیرین روی گردانید

چرا آغوش گرم مرگ را افسانه می‌دانید

مپندارید بوم نا امیدی باز

به بام خاطر من می‌کند پرواز

مپندارید جام جانم از اندوه لبریز است

مگویید این سخن تلخ و غم انگیز است...

بهشت جاودان آن جاست

جهان آنجا و جان آنجاست

نه فریادی نه آهنگی نه آوایی

نه دیروزی نه امروزی نه فردایی

جهان آرام و جان آرام

زمان در خواب بی فرجام

خوش آن خوابی که بیداری نمی‌بیند

سر از بالین اندوه گران خویش بردارید

در این دوران که آزادگی نام و نشانی نیست

در این دوران که هر جا هر که را زر در ترازو، زور در بازوست

جهان را دست این نامردم صدرنگ بسپارید

که کام از یکدیگر گیرند و خون یکدیگر ریزند

همه بر آستان مرگ راحت سر فرود آرید

چرا آغوش گرم مرگ را افسانه می‌دانید

چرا زین خواب جان آرام شیرین روی گردانید

چرا از مرگ می‌ترسید!

فریدون مشیری

~~~~~✦✦✦~~~~~


هرگز از مرگ نهراسیده‌ام

اگرچه دستانش از ابتذال شکننده‌تر بود

هراسِ من باری همه از مردن در سرزمینی‌ست

که مزدِ گورکن

از بهای آزادیِ آدمی

افزون باشد

*

جُستن

یافتن

و آنگاه

به اختیار برگزیدن

و از خویشتنِ خویش

بارویی پی‌افکندن

اگر مرگ را از این همه ارزشی بیش‌تر باشد

حاشا، حاشا که هرگز از مرگ هراسیده باشم

احمد شاملو

~~~~~✦✦✦~~~~~


و نترسیم از مرگ

مرگ پایان کبوتر نیست

مرگ وارونه یک زنجره نیست

مرگ در ذهن اقاقی جاری است

مرگ در آب و هوای خوش اندیشه نشیمن دارد

مرگ در ذات شب دهکده از صبح سخن می‌گوید

مرگ با خوشه انگور می‌آید به دهان

مرگ در حنجره سرخ گلو می‌خواند

مرگ مسئول قشنگی پر شاپرک است

مرگ گاهی ریحان می‌چیند

مرگ گاهی ودكا می‌نوشد

گاه در سایه نشسته است به ما می‌نگرد

و همه می‌دانیم

ریه‌های لذت، پر اکسیژن مرگ است

در نبندیم به روی سخن زنده تقدیر که از پشت چپرهای

صدا می‌شنویم

سهراب سپهری

~~~~~✦✦✦~~~~~


چه وحشتناک

نمی‌آید مرا باور

و من با این شبیخون‌های شوم و بی‌شرمانه‌ای که دارد مرگ

بدم می‌آید از این زندگی دیگر

چه بی‌رحمند صیادان مرگ، ای داد!

مهدی اخوان ثالث

~~~~~✦✦✦~~~~~


تو ﻣﯽﺩﺍﻧﯽ

ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﻢ،

ﻓﻘﻂ

ﺣﻴﻒ ﺍﺳﺖ

ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺑﺨﻮﺍﺑﻢ

ﻭ ﺧﻮﺍﺏ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻧﺒﻴﻨﻢ

ﻋﺒﺎﺱ ﻣﻌﺮﻭفی

~~~~~✦✦✦~~~~~


مرا بسوزانید

و خاکسترم را

بر آب‌های رهای دریا بر افشانید،

نه در برکه،

نه در رود:

که خسته شدم از کرانه‌های سنگواره

و از مرزهای مسدود

ژاله اصفهانی

~~~~~✦✦✦~~~~~


نگران نباش

خیلی تنها نمی‌مانم

عاقبت یک روز

مرگ دستم را می‌گیرد

و از تمامِ این خیابان‌هایِ شلوغ عبورم می‌دهد

نگران نباش

مرگ شبیه زندگی نیست

دست‌های پُر مهری دارد

دستِ هر کس را بگیرد

دیگر رهای‌اش نمی‌کند

نسترن وثوقی

~~~~~✦✦✦~~~~~


تمام عمر دستت صرف شادی شد

دست‌های تو مهربان بودند یکی بیشتر از دیگری

و چهره‌ات مثل وقتی که گلدانی را آب می‌دهند زیبا بود

مرگ با چهر‌ه‌ات چکار کرده

با سینه‌ات که جای بازی من بود

دیده می‌شدی چون ماه کوچه و بازار

دیده می‌شدی چون شاخه‌ای که از آب بیرون می‌زند

در تو انگار چیزی بود که برق می‌زد

می‌دانستم، می‌دانستم این بهار که بیاید تو را چشم خواهند زد

پدرم برای تو چه بگویم

بگویم زخمم آن‌قدر عمیق شده که می‌توان در آن درختی کاشت؟

بگویم غمینگم و مرگ کاری نمی‌کند

دستت را بر شانه‌ام بگذار و مرگ را متوقف کن

دارم می‌روم، دارم نامم را از دهان دنیا خالی می‌کنم

غلامرضا بروسان

~~~~~✦✦✦~~~~~


وقتی دیوار پشت دیوار

رو به روی تنهایی من قد می‌کشد

وُ این خیابان،

شاهراه جهنم می‌شود،

مرگ حقیقت تلخی نیست!


وقتی دست‌های من

از بازوهای تو می‌افتد وُ

اسمم از لب‌هایت،

مردن آنقدرها هم درد ندارد

ونوشه اندرخور



	مجموعه اشعار درباره مرگ | وب


شعر کوتاه با موضوع مرگ


بالاترین ناباوری مرگ است

در عرصه پیکارمان با مرگ،

تدبیری نمی دانیم

وقتی شبیخون می‌زند، ناچار

در بهت، در ناباوری، خاموش می‌مانیم

فریدون مشیری

~~~~~✦✦✦~~~~~


موسیقی عجیبی ست مرگ

بلند می‌شوی

و چنان آرام و نرم می‌رقصی

که دیگر هیچکس تو را نمی‌بیند

گروس عبدالملکیان

~~~~~✦✦✦~~~~~


از مرگت

ناراحت نمی‌شوم

اگر قرار باشد

پیش من

که پیش از تو رفتم

بیایی

افشین یداللهی

~~~~~✦✦✦~~~~~


بی تو

تمام عاشقانه‌های دنیا

بوی مرگ می‌دهند

سارا قبادی

~~~~~✦✦✦~~~~~


کجای زندگی تیر خورده ایم

که تنها مرگ

پایان درد ماست؟

حسین غلامی خواه

~~~~~✦✦✦~~~~~


فکرَش را بکن

چه مرگ قشنگی می‌تواند باشد!

تو از کوچه مرا صدا بزنی

و من از شدت ِ شوق

در و پنجره را با هم قاطی کنم

داریوش حسن پور

~~~~~✦✦✦~~~~~


من یک بار مرگ را تجربه کرده ام

یک نفر شبیه تو

دست یک نفر

که شبیه من نبود را گرفته بود !

باران هم می‌آمد

علیرضا هدایت

~~~~~✦✦✦~~~~~


از من زنی هنوز

توی عکس‌های قدیمی

با تو خوشبخت است

به مرگ بگو

می‌ تواند اگر

دستت را از دور گردن او هم باز کند

رویا شاه حسین زاده

~~~~~✦✦✦~~~~~


به مرگ

گرفته ای مرا

تا به تبی راضی شوم

کاش می‌دانستی

به مرگ راضی ام وقتی که

تب می‌کنم از دوری ات

محسن کیوان

~~~~~✦✦✦~~~~~


فاصله ساقه تا شکوفه

فاصله خیال تو با من

فریادی است

که با مرگ خاموش می‌شود

کیکاووس یاکیده


گروه فرهنگ و هنر وب




همچنین مشاهده کنید