میرزا فتحعلی آخوندزاده (آخوندوف)

▪ زندگی
در سال ۱۸۱۲ میلادی (۱۱۹۱ هجری خورشیدی ۱۲۲۸ هجری قمری) در شهر نوخه زاده شد. پدرش میرزا محمدتقی اهل خامنه بود که به نوخه مهاجرت کرده بود. شهر نوخه در جمهوری آذربایجان کنونی تا زمان انعقاد عهدنامه ترکمانچای در سال ۱۸۲۸ (۱۲۰۶ هجری خورشیدی یعنی حدود شانزده سال پس از تولد آخوندزاده) متعلق به ایران بود.
فتحعلی در کودکی به همراه خانواده مدتی در خامنه و مشکین‌شهر و چندی هم در گنجه زندگی کرد و سپس به نوخه بازگشت و تحصیل کرد. بعد به تفلیس رفت و مترجم بارون روزن فرماندار گرجستان شد و تا آخر زندگی همین سمت را داشت.
آخوندزاده در سال ۱۸۷۸ (۱۲۵۷ هجری خورشیدی) در تفلیس درگذشت.
▪ فعالیت‌های ادبی
در تفلیس با فن نمایش و نمایشنامه نویسی آشنا شد و خود به نوشتن نمایشنامه‌های اجتماعی و انتقادی پرداخت. آثار او اغلب به زبان ترکی آذربایجانی است که گاه به شعرهای فارسی مزین می‌شد. بعض از آثارش به روسی و فارسی ترجمه شدند. نمایش‌نامه تمثیلات او با مهارت به انتقاد از اخلاق و عادات مردم قفقاز و آذربایجان می‌پردازد.
آثار او در کارهای دیگر نویسندگان آزادی‌خواه دوره مشروطیت ایران تأثیر زیادی داشت. او همچنین از طرفداران و مبلغان تغییر رسم‌الخط عربی به الفبای لاتین بود.

منبع : ویکی پدیا