۶ ماه مه ـ زادروز شرقشناسی که اسناد آرشیو هیتیت ها را خواند و سرقت آثار باستانی را یک جنایت بین المللی اعلام کرد

ششم ماه مه زادروز «بدریک هروزنیBedrich Hrozny» شرقشناس چک است که در سال ۱۸۷۹ به دنیا آمد و ۸۳ سال عمر کرد. او که زبانهای عهد قدیم از جمله آکادی، سومری، پارسی باستان، سانسکریت و زبان هیتیتHittite را فرا گرفته و خطوط میخی را می خواند در طول اقامت طولانی خود در ترکیه موفق به خواندن اسناد آرشیو سران دولت هیتیت شد که در بغازکویBogazkoy (یکصد و پنجاه کیلومتری شمال شرقی آنکارا) کشف شده بودند. هروزنی با خواندن اسناد این آرشیو اعلام کرد که هیتیت ها که روزگاری بر آناتولی، شمال عراق امروز و قسمتی از سوریه تسلط داشتند، آرین بودند و زبانشان هند ـ اروپایی بود و ارتباطی با زبانهای موجود در مزوپتامیا Mesopotamia ندارد (این واژه که از زمان سلوکی ها متداول شده است از دو واژه یونانی به معنای میان رودها = مابین النهرین = بین النهرین، سرزمینی که میان دجله و فرات و اطراف این دو رود واقع شده است، عمدتا عراق امروز) و سمتیک (سامی = هبرو ـ عربی) و همریشه زبانهای آرامی، آکادی و سومری (هر سه سمتیک) نیست. هروزنی در بین النهرین (عراق) بیش از هزار تابلت به خط میخی از زمان آشوریان به دست آورد که کار بسیار مهمی بوده است. این تابلت ها وضعیت تجارت آن زمان را نشان می دهد. وی علاوه بر آناتولی و بین النهرین، یک رشته مطالعات باستانشناسی وسیع در ایران و هند و مناطق تاجیک نشین بعمل آورد و تاجیکها را ایرانیانی اصیل خواند. وی بود که گفت اروپاییان در قرن نوزدهم عمدتا در جستجوی عتیقه و نفع مادی در خاورمیانه اکتشافات باستانشناسی کرده بودند. هروزنی تصاحب اشیاء و آثار باستانی (تمدن یک ملت) را یک جنایت بین المللی خواند و توصیه کرد که یک پلیس بین الملل برای کشف و استرداد این اشیاء نادر و مسروقه تشکیل شود و هرکشوری برای حراست از این آثار، یک انجمن ملی داشته باشد. هروزنی ۱۲ دسامبر سال ۱۹۵۲ درگذشت.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز