سوراخ لایه ا‌زن یک تهدید جهانی

آب همواره به عنوان اساسی‌ترین نیاز بشر حساسیت‌برانگیزترین مساله روز است. اخیرا کم‌آبی روزافزون که مردم را دچار رنج و سختی کرده است و خشک شدن تالا‌ب‌هایی که مأوا و مفر جانداران گوناگون است، تصور وقوع یک دوره خشکسالی را پدید می‌آورد که طبیعتا یک دوره پرباران را نیز به‌دنبال خواهد داشت اما واقع امر آن است که خشکسالی اخیر عادی نیست و غیرطبیعی است.سال‌ها است که از ذوب شدن یخ‌های قطبی صحبت می‌شود و از تاثیر افزایش دما و اثرات گلخانه‌ای سخن به میان می‌آید اما هیچیک از اینها پایین رفتن سطح آب‌ها و خشکسالی را توجیه نمی‌کند.
با وجود آنکه از اثر آب شدن یخ‌های قطبی این نگرانی وجود دارد که بعضی از سرزمین‌ها همچون هلند به زیر آب برود، اما تغییر عمده‌ای در سطح آب‌های آزاد مشاهده نمی‌شود. همچنین مصرف بالا‌ی سوخت فسیلی که موجب ایجاد شرایط گلخانه‌ای می‌گردد، خشکسالی را توجیه نمی‌کند. مشاهده علا‌ئمی متضاد با آنچه اتفاق می‌افتد عیان می‌دارد عامل دیگری نیز دخیل است که از قلم افتاده است.
حقیقت آن است که آب‌های موجود روی زمین به واسطه فشار منفی‌ای که سوراخ ازن پدید می‌آورد، به شکل بخار در حال خروج از جو زمین هستند و این مساله دلیل واقعی ذوب شدن یخ‌های قطبی است، که البته اثرات گلخانه‌ای حاصل از گرم شدن زمین بر شدت خروج بخار آب از جو می‌افزاید.
لذا این تهدید بزرگ رودرروی بشریت است که آب‌های سطح زمین به شکل غیرقابل جبران از دسترس خارج می‌شود که با محاسبه میزان آب‌شدگی یخ‌های قطبی می‌توان گفت تا به حال ۵ متر از سطح آب‌های آزاد کاسته و از جو خارج شده است. البته تا زمانی که یخ‌های قطبی به ذوب شدن ادامه می‌دهند سطح آب‌های آزاد علی‌الحساب تغییری نخواهد کرد. در واقع افت ناگهانی سطح آب دریاها زمانی احساس می‌شود که یخ‌های قطبی ذوب شده باشند.
لذا خشکسالی اخیر آغاز یک فاجعه جهانی بی‌بازگشت است که نه‌تنها دوره‌ای نیست بلکه همچنان ادامه دارد. افت ناگهانی و بی‌سابقه ۱۵ متری سطح آب تالا‌ب‌ها هرگز نمی‌تواند به‌طور طبیعی اتفاق بیفتد. بلکه این تغییر به‌طور معمول حداکثر دو متر است. به‌طور طبیعی اثر گلخانه‌ای ناشی از بخار آب معلق در جو از تبخیر بیش از اندازه آب‌های آزاد جلوگیری می‌کند اما به واسطه خروج بخار آب از جو، هیچ عاملی مانع از تبخیر بیش از حد آب‌های سطح زمین نخواهد شد. ‌
باید در نظر گرفت که عناصر هوا تحت جاذبه زمین قرار نمی‌گیرند چون شرط اصلی برقراری جاذبه میان دو شی یکسان بودن فرکانس اتم‌های آنهاست و فاصله یا بزرگی آنها هیچ‌گونه تاثیری در این امر ندارد. به همین لحاظ تنها علت آنکه هوا در اطراف زمین باقی می‌ماند، وجود لا‌یه ازن است. ‌
لا‌یه ازن به واسطه تابش نور خورشید دائما در حال تشکیل است. این لا‌یه به‌شدت الکترونگاتیو است و هر ذره‌ای که با آن برخورد کند با اکسیژن ترکیب می‌شود و ذره جرمدار شده دوباره به سطح زمین بازمی‌گردد اما در صورت تخریب لا‌یه ازن عناصر هوا به‌خصوص نیتروژن به سادگی از جو خارج می‌شوند و فشار منفی ایجادشده بخار آب موجود در هوا را نیز از جو زمین خارج می‌کند. مقداری از این بخار آب توسط تابش نور گاما تجزیه شده و اکسیژن حاصله به سطح لا‌یه ازن بازمی‌گردد و مابقی از دسترس خارج می‌شود.
قطعا اگر سنتز عنصر فلوئور تنها عنصری که مخرب لا‌یه ازن است متوقف گردد سوراخ ازن در طول زمان خود به خود ترمیم خواهد شد. به علا‌وه عنصر فلوئور برای تداوم حیات موجودات زنده نیز بسیار مضر است چون الکترونگاتیوترین عنصری که در ترکیب موجودات زنده یافت می‌شود اکسیژن است. لذا فلوئور می‌تواند به سادگی نظام حاکم بر سلول‌های زنده را متلا‌شی کند و اگر چنانچه فلوئور آن‌قدر سبک بود که در سطح زمین باقی می‌ماند، حیات هرگز به خود شکل نمی‌گرفت. نهایت امر آنکه تشکیل لا‌یه ازن شرط لا‌زم برای آغاز روند تکامل حیات روی زمین است.
برای آنکه بتوانیم با دقت بیشتر مساله را بررسی کنیم لا‌زم است که میزان خروج بخار آب از سوراخ ازن در هر دو قطب شمال و جنوب توسط ماهواره‌ها اندازه‌گیری و تناسب آن با میزان ذوب شدن یخ‌های قطبین سنجیده شود. ‌
قطعا نیاز به یک اجماع جهانی برای اندیشیدن در خصوص چگونگی ترمیم لا‌یه ازن به‌شدت احساس می‌شود و همچنین اعمال تدابیر لا‌زم برای جلوگیری از گسترش دامنه تخریب به شکل جدی باید مدنظر قرار گیرد، در غیر این صورت با نظر خوشبینانه می‌توان گفت با ادامه این روند تا ۲۰ سال آینده میزان خشکی‌ها سه برابر میزان آب‌ها و روند حیات روی زمین به ثلث کاهش خواهد یافت. شایسته است پیش از آنکه سوراخ ازن به یک تهدید جهانی بدل شود تصمیم‌های مقتضی از سوی جامعه جهانی اتخاذ شود. ‌



مهدی ادیب‌امینی

منبع : روزنامه اعتماد ملی