پیام ال نینو

دانشمندان اغلب با مطالعه زیرسیستم ها (Subsystems) به اطلاعاتی درباره كاركرد سیستم های پیچیده دست می یابند. با توجه بدین امر، پژوهشگرانی كه تاثیرات گرم شدن هوا را بر سلامتی بررسی می كنند، در حال سنجش نتایج نوسان جنوبی ال نینو (ENSO) هستند، فرآیندی كه بسیاری از تغییرات آب وهوایی پیش بینی شده، نتیجه آن هستند. یافته ها در این زمینه اطمینان بخش نیستند.
«ال نینو» یك پدیده اقیانوسی است كه تقریباً هر پنج سال یك بار در نواحی استوایی اقیانوس آرام روی می دهد. نواحی دور از اقیانوس در كشور پرو، معمولاً به شكلی غیرمعمول گرم شده و قبل از بازگشت به وضعیت نرمال و یا رسیدن فصل سرما، برای ماه ها گرم باقی می مانند. (لانینو) اصطلاح «نوسان جنوبی» كنایه از تغییرات جوی است كه با تغییرات اقیانوس آرام به سوی شرایط گرم تر یا سردتر همراه هستند.
در پدیده «ال نینو»، تبخیر آب نواحی شرقی اقیانوس آرام بر اثر گرما، می تواند بارش باران هایی را كه به شكلی غیرمعمول شدید هستند، در بخش هایی از آمریكای جنوبی و آفریقا سبب شود، در حالی كه سایر مناطق آمریكای جنوبی، آفریقا و بخش هایی از جنوب شرق آسیا و استرالیا از خشكسالی رنج می برند. تغییرات فشار جوی در اقیانوس آرام استوایی همچنین می تواند تمام كره زمین را عمیقاً تحت تاثیر قرار داده و زمستان های گرم تری را در برخی مناطق جنوبی ایالات متحده و غرب كانادا سبب شود. طی پدیده «لانینو» الگوهای هوایی در مناطقی كه تحت تاثیر آن هستند، می توانند به منتهی الیه مخالف كشیده شوند.
وقوع بیماری های منتقل شده از طریق میزبان واسط و آب طی پدیده «ال نینو» و «لانینو» به ویژه در مناطقی كه دچار سیل و یا خشكسالی هستند، افزایش می یابد. مطالعات گسترده و درازمدت در كلمبیا، ونزوئلا، هند و پاكستان نشان می دهد كه مالاریا در زمان وقوع «ال نینو» شیوع پیدا می كند.
من و همكارانم در دانشگاه هاروارد، نشان داده ایم كه در ال نینوی سال ۹۸-۱۹۹۷ (قوی تری ال نینوی قرن)، مناطق دچار خشكسالی و یا سیل زدگی اغلب مورد تهاجم بیماری هایی بوده اند كه توسط پشه ها، جوندگان و آب منتقل می شوند. به علاوه در بسیاری مناطق خشك، آتش مهارناپذیر، آلودگی هوا را تا مایل ها آن طرف تر به همراه داشته است.
ENSO تنها هشداری از مشكلات آینده نیست بلكه موتور محرك آنها است. الگوهای متعدد آب و هوایی پیش بینی می كند كه با گرم شدن جو زمین و اقیانوس ها، «ال نینو» ها شایع تر و شدیدتر می شوند. این بدان معنا است كه بلایای هواشناسی و بیماری هایی كه بدین ترتیب رواج پیدا می كنند، افزایش خواهند یافت.
در واقع هم اكنون الگوی ENSO شروع به تغییر كرده است. از سال ،۱۹۷۶ شدت، مدت و سرعت «ال نینو»ها در حال افزایش بوده است. در دهه ،۱۹۹۰ هر سال پدیده «ال نینو» و «لانینو» روی می داده است. اینها نشانه های بدی برای سلامت انسان در قرن بیست و یكم هستند.

منبع : روزنامه شرق