پیش بینی احتمال زلزله در ۲۴ ساعت آینده

این نقشه به طور ساعتی و بر اساس اطلاعات دریافتی از شبكه های لرزه نگاری به روز می شود. دانشمندان «خدمات لرزه شناسی سوئیس» و «سیستم لرزه ای پیشرفته ملی» آمریكا به طور مشترك این كار را برای كمی كردن احتمال رو به افزایش خطر زمین لرزه در كالیفرنیا انجام می دهند. در این سیستم احتمال زمین لرزه بزرگتر از ۶ در مقیاس مركالی در بیست و چهار ساعت آینده به صورت ساعتی محاسبه و ارایه می شود (زمین لرزه با بزرگای ۶ زمین لرزه ای است كه اشیاء را جابه جا می كند و به عنوان مثال اشیای موجود در قفسه ها را به پایین می اندازد).
این سیستم كلیه زلزله های بزرگ و كوچك را كه توسط مراكز لرزه نگاری موجود در كالیفرنیا ثبت می شوند، در نظر گرفته و سپس برای هر كدام از آنها احتمال آنكه پس از آن زلزله ای بزرگ با شدت تخریبی مشابه و یا بزرگتر رخ دهد را با استفاده از پس لرزه ها و زلزله های گذشته محاسبه می كند.
مهندسان لرزه شناسی از دهه های قبل می دانستند كه وقوع یك زمین لرزه وقوع زمین لرزه بعدی را محتمل تر می كند. احتمال اینكه زمین لرزه ای منجر به زمین لرزه دیگر شود قابل كمی كردن است و چنین احتمالی به اندازه، فاصله و زمان رویداد زمین لرزه اولیه بستگی دارد. از این روش در طول ۱۵ سال گذشته برای تعیین پس لرزه های احتمالی بعد از یك زمین لرزه بزرگ استفاده شده است. به گفته دكتر لوسی جونز (دانشمند مسئول برنامه خطرات زلزله در كالیفرنیای جنوبی) این نقشه جدید در حقیقت برآیندی از مجموعه دانش موجود درباره زلزله در كالیفرنیا است، زیرا مجموعه دانش ما در باره گسل ها، زمین شناسی ایالت و میزان موردانتظار پس لرزه ها را در كنار هم قرار می دهد.
پیش بینی احتمال بر اساس فعالیت گسل های شناخته شده و همچنین زمین لرزه های قبلی صورت می گیرد. تفاوت این كار با كارهای قبلی در آن است كه در آنها این كار معمولاً برای ۵۰ سال آینده صورت می گیرد ولی این سیستم آن را برای بیست و چهار ساعت آینده ارایه می دهد.
محاسبات این سیستم بر اساس پس لرزه های شناسایی شده صورت می گیرد. دانشمندان بر این باورند كه قوانینی كه بر رفتار پس لرزه ها حاكم است در مورد پس لرزه های بزرگ تر از لرزه اصلی نیز حاكم است. به گفته دكتر جونز نتایج این محاسبات از نظر آماری با كاتالوگ زمین لرزه های كالیفرنیا از سال ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۲ مورد ارزیابی قرار گرفته است. آزمایش های انجام شده بر روی نتایج به دست آمده نشان می دهد كه این نقشه ها نتایج بهتری در مقایسه با نقشه های بلندمدت خطر زمین لرزه در كالیفرنیا دارند.
این محصول توسط شورای ارزیابی پیش بینی زلزله كالیفرنیا از نظر علمی و به عنوان دستاوردی جدید در محاسبه احتمال پس لرزه ها مورد ارزیابی و تایید قرار گرفته است. هدف از این نقشه پیش بینی زلزله های آتی نیست، هر چند بر اساس زلزله های قبلی یك نوع افزایش در احتمال وقوع زلزله در بیش از نیمی از زلزله های بزرگ در كالیفرنیا مشاهده شده است.
این نقشه ها هر یك ساعت به روز شده و در سایت http://pasadena.wr.usgs.gov/step/ در اختیار عموم قرار دارد.
مهمترین نوآوری هایی كه در این نقشه وجود دارد این است كه این نقشه اولاً توزیع فضایی (مكانی) پس لرزه ها را ارایه می كند كه درك آن برای مردم عادی بسیار آسان تر است. ثانیاً نوسانات احتمالی را بسته به زمان و مكان نشان می دهد كه هم برای لرزه شناسان و هم برای مهندسان سازه و هم برای مردم عادی می تواند جالب باشد. لرزه شناسان از هم اكنون می توانند از این نقشه ها برای پیش بینی دقیق تر زلزله استفاده كنند.
مهمترین استفاده ای كه در حال حاضر می توان از این نقشه كرد استفاده های آموزشی و پژوهشی است. مشاهده نوسانات احتمال وقوع زمین لرزه های بزرگ به ما در فهم ماهیت خوشه ای و الگوی تغییر آنها در طول زمان كمك می كند. همانطور كه انتظار می رود در اغلب موارد احتمال ها بسیار كوچك هستند. در مجموع احتمال زلزله ای به بزرگای ذكر شده در بیشتر نقاط كالیفرنیا بین یك به ده هزار و یك به صدهزار است. این در حالی است كه به عنوان مثال احتمال اینكه یك فرد آمریكایی دچار یك سانحه رانندگی شود نزدیك به ۱ به ۲هزار و ۵۰۰ است كه بسیار بیشتر از خطر زمین لرزه حتی در كالیفرنیا است.
بنابرین لازم نیست افراد نسبت به زیاد شدن اندك احتمال وقوع زلزله نگران شده و برنامه هایشان را تغییر دهند. برای مردم عادی این نقشه بیشترین فایده را زمانی خواهد داشت كه یك زلزله با بزرگای ۶ رخ داده باشد و افراد بخواهند بدانند زلزله های بعدی ممكن با چه احتمالی و در كدام نواحی رخ خواهند داد.
استفاده از این روش برای سایر نقاط جهان هم در صورت وجود شبكه لرزه نگاری قابل اعتماد به روز و انجام تحقیقات كافی برای تعیین نرخ متوسط پس لرزه ها امكان پذیر خواهد بود.
اگر چه این سیستم از این هفته در معرض استفاده عموم قرار گرفته ولی در عمل از پانزدهم سپتامبر ۲۰۰۴ شروع به تهیه این نقشه های روزانه كرده و علاقه مندان می توانند آنها را در وب سایت یاد شده ملاحظه كنند.

منبع : باشگاه اندیشه