جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا
همشهریان اردشیر بابکان هنوز هم چاروق می پوشند
شهر زنجان یكی از قدیمی ترین شهرهای ایران است كه به گفته حمدالله مستوفی، اردشیر بابكان آن راساخته و نام آن را شهین گذاشته است. در فرهنگ نامه دهخدا هم در ذیل كلمه شهین چنین نوشته است: شهین نام شهر زنگان است و معرب آن زنجان باشد و گویند این شهر را اردشیر بابكان بنا كرده است.
مشهور است كه زنان این شهر از لباسهایی زیبا و متنوع استفاده می كرده اند اما رشد و رواج شهر نشینی در این منطقه موجب دگرگونی سبك زندگی بومی آنها شده است.
دكتر «هوشنگ ثبوتی» در كتاب تاریخ زنجان درباره لباس زنان این منطقه می نویسد: آنچه كه عمومیت دارد اینكه در این شهر برای سرپوش زنان، از سه نوع پوشش استفاده می شود. ابتدا پارچه ای به نام « پوشن» موی سر را با قوس پیشانی به طور محكم محافظت می كند، سپس ابزار دومی به كار می رود كه به جهت حفاظت پوشن مورد استعمال است و « چنه آلتی» نام دارد . چنه آلتی از سكه های قلابدار به هم پیوسته و یا منجوق های رنگارنگ تشكیل شده است و از زیر چانه تا فرق سر پیچیده می شود. پوشش سوم به نام « یاشماق» (روسری) است كه برای پوشش دهان، چانه و گردن استفاده می شود.
پوشش بالاتنه، ابتدا « جلیزقا» (جلیقه) است كه بدون آستین است. نوع آستین دار این پوشش كه «یل» نام دارد مورد استفاده متمولین است.
زیر جلیزقا پوششی به نام « كوینك» وجود دارد كه اندكی بلند تر از جلیزقاست و این پوشش از طرح های الوان و رنگ های گرم انتخاب می شود. زیر كوینك پوششی به نام « تومان» وجود دارد كه خود بر دو نوع است. تومان بلند «شلیته» نام دارد كه معمولا مورد استفاده گروه سنی ۴۰ سال به بالا است و تومان كوتاه كه « قصا تومان» نام دارد و مورد استفاده جوانان است.
پوشش پائین تنه شلوار نام دارد كه معمولا از پارچه تیره رنگ و ضخیم انتخاب می شود. شلوار دیگری تحت عنوان نیم ساق وجود دارد كه از این شلوار در مهمانی ها و مسافرت ها استفاده می شود.
تزئینات زنان شهر زنجان عبارتند از انگشتر، النگو و بویماق كه خود از سكه های پول قلابدار كه از تار منجوق آویزان است تشكیل شده است.
ناگفته نماند كه چنه آلتی زیر چانه نیز علاوه بر كارایی به عنوان لباس ، برای تزئین هم مورد استفاده قرار می گیرد. لباس مردانه شامل كت و شلوار معمولی است، تنها پوشش سر كه « كچه بورك» (كلاه نمدی) نام دارد برای مردان اجباری است و اهمیت خاصی دارد.تا جایی كه عدم استفاده از آن نوعی بی حرمتی به جامعه تلقی می شود.
قبل از ورورد كفش های پلاستیكی به زنجان، سه نوع كفش با عملكرد جداگانه در این شهر رایج بوده است. كفش هایی از نوع چاروق و گیوه برای كارهای روزانه و كفش دوبندی كه در مهمانی و مسافرت ها مورد استفاده قرار می گرفته است.
چاروق هنوز هم میان اهالی زنجان طرفدار دارد و چاروق دوزی برای برخی از مردم یك شغل محسوب می شود. «مرد علی حیدری» متولد ۱۳۳۵ یكی از قدیمی ترین چاروق دوزان زنجان است كه مدت ۴۰ سال است برای مردم زنجان پاپوش می دوزد!
كیان مهر احمدی
منبع : مرکز علمی و پژوهشی فرش ایران
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران حجاب رئیس جمهور دولت رئیسی افغانستان گشت ارشاد پاکستان توماج صالحی کارگران رهبر انقلاب سریلانکا
کنکور سیل سردار رادان هواشناسی قم سیستان و بلوچستان سازمان سنجش فضای مجازی خراسان جنوبی شهرداری تهران سلامت پلیس
خودرو تهران قیمت خودرو دلار قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو ارز بانک مرکزی ایران خودرو سایپا مسکن
خانواده تلویزیون موسیقی فیلم سریال پایتخت ترانه علیدوستی سینمای ایران مهران مدیری بازیگر شعر تئاتر
کنکور ۱۴۰۳ عبدالرسول پورعباس
فلسطین رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل آمریکا جنگ غزه روسیه حماس طالبان اوکراین ایالات متحده آمریکا طوفان الاقصی
فوتبال آلومینیوم اراک جام حذفی استقلال فوتسال تیم ملی فوتسال ایران بازی بارسلونا لیگ برتر انگلیس باشگاه پرسپولیس باشگاه استقلال تراکتور
هوش مصنوعی سامسونگ همراه اول ناسا بنیاد ملی نخبگان تسلا تیک تاک فیلترینگ
مالاریا کاهش وزن زوال عقل سلامت روان داروخانه