یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا
همشهریان اردشیر بابکان هنوز هم چاروق می پوشند
شهر زنجان یكی از قدیمی ترین شهرهای ایران است كه به گفته حمدالله مستوفی، اردشیر بابكان آن راساخته و نام آن را شهین گذاشته است. در فرهنگ نامه دهخدا هم در ذیل كلمه شهین چنین نوشته است: شهین نام شهر زنگان است و معرب آن زنجان باشد و گویند این شهر را اردشیر بابكان بنا كرده است.
مشهور است كه زنان این شهر از لباسهایی زیبا و متنوع استفاده می كرده اند اما رشد و رواج شهر نشینی در این منطقه موجب دگرگونی سبك زندگی بومی آنها شده است.
دكتر «هوشنگ ثبوتی» در كتاب تاریخ زنجان درباره لباس زنان این منطقه می نویسد: آنچه كه عمومیت دارد اینكه در این شهر برای سرپوش زنان، از سه نوع پوشش استفاده می شود. ابتدا پارچه ای به نام « پوشن» موی سر را با قوس پیشانی به طور محكم محافظت می كند، سپس ابزار دومی به كار می رود كه به جهت حفاظت پوشن مورد استعمال است و « چنه آلتی» نام دارد . چنه آلتی از سكه های قلابدار به هم پیوسته و یا منجوق های رنگارنگ تشكیل شده است و از زیر چانه تا فرق سر پیچیده می شود. پوشش سوم به نام « یاشماق» (روسری) است كه برای پوشش دهان، چانه و گردن استفاده می شود.
پوشش بالاتنه، ابتدا « جلیزقا» (جلیقه) است كه بدون آستین است. نوع آستین دار این پوشش كه «یل» نام دارد مورد استفاده متمولین است.
زیر جلیزقا پوششی به نام « كوینك» وجود دارد كه اندكی بلند تر از جلیزقاست و این پوشش از طرح های الوان و رنگ های گرم انتخاب می شود. زیر كوینك پوششی به نام « تومان» وجود دارد كه خود بر دو نوع است. تومان بلند «شلیته» نام دارد كه معمولا مورد استفاده گروه سنی ۴۰ سال به بالا است و تومان كوتاه كه « قصا تومان» نام دارد و مورد استفاده جوانان است.
پوشش پائین تنه شلوار نام دارد كه معمولا از پارچه تیره رنگ و ضخیم انتخاب می شود. شلوار دیگری تحت عنوان نیم ساق وجود دارد كه از این شلوار در مهمانی ها و مسافرت ها استفاده می شود.
تزئینات زنان شهر زنجان عبارتند از انگشتر، النگو و بویماق كه خود از سكه های پول قلابدار كه از تار منجوق آویزان است تشكیل شده است.
ناگفته نماند كه چنه آلتی زیر چانه نیز علاوه بر كارایی به عنوان لباس ، برای تزئین هم مورد استفاده قرار می گیرد. لباس مردانه شامل كت و شلوار معمولی است، تنها پوشش سر كه « كچه بورك» (كلاه نمدی) نام دارد برای مردان اجباری است و اهمیت خاصی دارد.تا جایی كه عدم استفاده از آن نوعی بی حرمتی به جامعه تلقی می شود.
قبل از ورورد كفش های پلاستیكی به زنجان، سه نوع كفش با عملكرد جداگانه در این شهر رایج بوده است. كفش هایی از نوع چاروق و گیوه برای كارهای روزانه و كفش دوبندی كه در مهمانی و مسافرت ها مورد استفاده قرار می گرفته است.
چاروق هنوز هم میان اهالی زنجان طرفدار دارد و چاروق دوزی برای برخی از مردم یك شغل محسوب می شود. «مرد علی حیدری» متولد ۱۳۳۵ یكی از قدیمی ترین چاروق دوزان زنجان است كه مدت ۴۰ سال است برای مردم زنجان پاپوش می دوزد!
كیان مهر احمدی
منبع : مرکز علمی و پژوهشی فرش ایران
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
مجلس مجلس شورای اسلامی ایران حجاب شورای نگهبان دولت سیزدهم دولت جمهوری اسلامی ایران جنگ رئیسی گشت ارشاد رئیس جمهور
هواشناسی تهران تصادف پلیس شهرداری تهران دستگیری سیل قتل وزارت بهداشت کنکور سلامت سازمان هواشناسی
قیمت دلار مالیات قیمت خودرو خودرو بانک مرکزی دلار بازار خودرو قیمت طلا سایپا مسکن ارز ایران خودرو
زنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محمدرضا گلزار سریال سینمای ایران تلویزیون سینما سریال پایتخت موسیقی فیلم ترانه علیدوستی قرآن کریم
کنکور ۱۴۰۳ خورشید
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه آمریکا جنگ غزه روسیه چین اوکراین حماس عربستان ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال فوتسال بازی سپاهان جام حذفی آلومینیوم اراک تیم ملی فوتسال ایران تراکتور باشگاه پرسپولیس بارسلونا
تبلیغات اپل ایرانسل فناوری سامسونگ ناسا آیفون بنیاد ملی نخبگان ربات
سرطان خواب بارداری دندانپزشکی مالاریا