آیت الله صدر, مجاهد بزرگ و پاسدار راه حق

۱۹ فروردین سالروز شهادت عالم بزرگ حضرت آیت الله صدر می باشد.
در این روز عالم بزرگوار و مجاهد خستگی ناپذیر مرحوم آیت الله
سیدمحمدباقر صدر و خواهر مظلومه اش بنت الهدی صدر بدست رژیم سفاك عراق بشهادت رسیدند.مرحوم آیت الله العظمی حكیم رحمه الله علیه پس از مبارزات پی گیرخویش با حزب بعث عراق دار فانی را وداع گفت و به ملكوت اعلی پیوست.پس از ارتحال این مرجع بزرگوار, رهبری مبارزات ملت مسلمان عراق علیه بعثی ها بتدریج در آی۰ الله صدر تمركز یافت . مزدوران بعثی كه عاملان سرسپرده استعمار بودند بزودی پی بردند كه آی۰ الله صدر محور و مركز تمام آگاهی ها و
جنبشهاست و اوست كه هسته مركزی نهضت اسلامی عراق را تشكیل داده و مبارزات مردم را رهبری می نماید. به همین دلیل بود كه تمام نیروهای خود را علیه این مبارز و مجاهد بزرگ بسیج نمودند. و او و تمام كسانی را كه از جانب او تغذیه فكری و مبارزاتی می شدند تحت كنترل و اذیت و آزار قرار دادند.شهید صدر با پیشرفتهای چشمگیری كه در معرفی اسلام به طبقه جوان و تحصیلكرده عراق داشت, بتدریج آنان را چون پروانه به گرد شمع ارزشهای مقدس الهی عاشقانه به طواف وادار می نمود و قدرت حاكم بر عراق را در اذهان و نظرها منفور و مطرود می ساخت. رژیم بعثی عراق بیم آن داشت كه انقلاب مقدسی همچون انقلاب عظیم اسلامی ایران در آن مملكت شكل گیرد و بنیان حكومت ضدالهی بعثیان را متزلزل سازد. مرحوم صدر پی درپی از انقلاب اسلامی ایران حمایت می كرد و از شخصیت روحانی و نورانی حضرت امام تجلیل می نمود و همگان را دعوت به تسلیم در برابر اوامر امام خمینی می كرد. او آنچنان عاشق و شیفته انقلاب
اسلامی و جمهوری اسلامی ایران بود كه قسمتی از اوقات شریف خویش را وقف خدمت به آن نمود و با قلم توانای خویش سلسله مباحثی را تدوین و به انقلاب اسلامی ایران هدیه كرد. مرحوم آیت الله صدر به تشكل و انسجام نیروهای مسلمان سخت علاقمند
بود و بر همین اساس نقش فعال مبارزاتی او با تاسیس تشكیلات « جماعه العلما » آغاز شد و این اندیشه همچنان در طول مبارزات سیاسی مرحوم صدر ادامه و گسترش یافت.
رژیم بعثی عراق كه از فشار و زندان و شكنجه یاران آیت الله صدر
بهره ای نبرده و به نتیجه مطلوب كه همانا آرام ساختن او و پیروانش بود, نائل نیامده بود, به منزل مرحوم صدر یورش برد و آن بزرگوار را بازداشت نمود. خبر دستگیری آیت الله صدر همه جا پیچید و عكس العمل شدیدی از طرف مردم وحوزه علمیه نجف در اعتراض به این عمل صورت گرفت. مزدوران بعثی در حالی اقدام به دستگیری مرحوم صدر كردند كه ایشان به علت كسالت در خانه بستری بودند, این عمل باعث تشدید كسالت شده ماموران بعثی را وادار می كند كه او را به بیمارستان برده و تحت مراقبت پزشكان در بیاورند.
علما و مردم از همه سو بطرف بیمارستان سرازیر می شوند و احساسات پاك خویش را نسبت به ایشان ابراز داشته شرایط را چنان بر بعثیان سخت می كنند كه آنان وادار می شوند پس از درمان كوتاهی او را آزاد كنند. پس از مدتی كوتاه رژیم بعثی با حمله ناجوانمردانه خویش گروهی از علما و طرفداران آیت الله صدر را دستگیر میكنند و عده ای از آنان را اعدام نموده بقیه را به زندانهای طویل المدت محكوم می نماید.
دستگیری و زندان و شكنجه و اعدام یاران و پیروان صدر بزودی اوج می گیرد و در همین اثنا حزب بعث برای كنترل و از بین بردن اندیشه های اسلامی تصمیم می گیرد كه آموزش و پرورش را از فرهنگ اسلامی بی بهره سازد, لذا از معلمین و دبیران و استادان دانشگاه و تمام كسانی كه در مسائل آموزشی مشغول فعالیت بودند می خواهد كه به عضویت حزب بعث درآیند. در این هنگام بود كه آیت الله صدر شجاعانه اقدام به صدور فتوای خویش درباره تحریم پیوستن و همكاری با حزب بعث می نمایدو با این عمل انقلابی خویش ضربه مهلكی را بر پیكره این حزب كافر وارد می سازد.
بعثیان برای تلافی این اقدام جز دستگیری یاران و نمایندگان آیت الله
صدر و كسانی كه در نشر افكار و اندیشه های او نقشی موثر داشتند, راهی دیگر نمی یابد. لكن این اقدامات و اقدامات دیگری چون تظاهر به دینداری نتوانست راه رشد و آگاهی و مبارزه مردم مسلمان عراق را به بیراهه بكشد و آنان همچنان تحت رهبری های شهید آیت الله صدر در راه احیای آئین اسلام و جهاد با كافران بعثی كه بزرگترین مانع نشر فرهنگ اسلامی بودند, به حركت خویش ادامه می دادند.
كینه و دشمنی بعثیان وقتی به اوج رسید كه آیت الله صدر با قلم و بیان
خویش به تائید انقلاب اسلامی ایران پرداخت او از زمان هجرت امام به پاریس تا پیروزی انقلاب اسلامی و تشكیل جمهوری اسلامی و تا آخرین لحظات عمر پربركت خویش لحظه ای از حمایت و تائید امام و انقلاب كوتاهی نكرد او ضمن صدور اعلامیه ای در آن هنگام كه حضرت امام در پاریس اقامت داشتند, از حركت توفنده ملت مسلمان ایران تجلیل به عمل آورده و آمادگی خویش را جهت همكاری با امام اعلام می دارد. شهید صدر درباره شهدای انقلاب اسلامی چنین می گوید: « كسانی كه در ایران برای دفاع از اسلام و مسلمین قیام كرده و كشته می شوند شهید می باشند و خداوند آنان را با امام حسین علیه السلام در بهشت محشور می گرداند » .
شهید صدر پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستور داد تظاهراتی در تائید
آن در عراق برپا شود. همچنین دو پیام, یكی به حضرت امام (ره) و دیگری به ملت قهرمان ایران به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی ارسال داشت. او در پیامی به علاقمندان و شاگردان خویش دستور می دهد كه همچنان در راه پیروزی انقلاب اسلامی فداكاری كنند. این سخن تاریخی خطاب به آنان از اوست كه:
« ذوبوافی الامام الخمینی كما ذاب هوفی الاسلام: در امام خمینی ذوب شوید, همانگونه كه او در اسلام ذوب شده است. »
او در جایی دیگر درباره حضرت امام چنین می نویسد: « امام خمینی در
طرح شعار جمهوری اسلامی, استمرار دعوت انبیا و تداوم نقش محمد و علی علیهماالسلام در اقامه حكم خدا بر روی زمین شد و مظهر صادقانه ای از عمق وجدان این امت گردید كه هیچ بزرگی و عظمتی را برای خود جز در سایه اسلام نمی بیند. . . . »همچنین درباره امت مسلمان ایران چنین می نگارد:. « . . در خود احساس عزت و افتخار بسیار می كنم و این احساس سراسر وجودم را فرا می گیرد, آنگاه كه با این ملت عظیم, ملت مسلمان ایران سخن می گویم. ملتی كه با جهاد و خون و دلاوری های بی نظیر خود تاریخ اسلام را از نو نوشت و تجسم و تجلی زنده و گویایی از روزهای نخستین اسلام با همه درخشانی هایش و نشانه های شجاعت
و ایمان آن روزها گردید. . . . »
حضرت امام (ره) پس از اطلاع از فشارهای شدید رژیم بعث علیه آیت الله صدر طی پیامی ازایشان خواستند كه همچنان در سنگر مبارزه با رژیم كافر بعث در نجف اشرف باقی مانده و آن مكان مقدس را ترك نكنند. شهید صدر در پاسخ به حضرت امام اطاعت كامل خویش را از این درخواست اعلام نموده و آمادگی خویش را برای تحمل هرگونه رنج و مشقت در راه انجام وظیفه مقدس خود اعلام داشتند.
او در پیام خویش به ملت عراق اینگونه آنان را دعوت به پایداری كرده و
آمادگی خود را برای شهادت اعلام می كند:. « . . در این هنگامی كه عمق فاجعه ای را كه بر توای ملت من, و پدران و نیاكانم می گذرد درك می كنم, ایمان واثق دارم كه شهادت این علما و به شهادت رسیدن بهترین جوانان برومند و سرافرازت در زیر شكنجه های عفلقیان نتیجه ای جز ایمان بیشتر, پایداری روزافزون و تصمیم قاطع تو در پیمودن این راه تا سرحد شهادت و یا پیروزی نخواهد داشت. و من به شما فرزندان برومندم اعلام می كنم كه من بر شهادت تصمیم گرفته ام و شاید این آخرین حرفی است كه از من می شنوید. بدانید كه
درهای بهشت جهت استقبال كاروانهای شهدا تا وقتی كه خداوند پیروزی را نصیبتان فرماید, باز شده اند. پس هر مسلمانی در عراق و هرعراقی در خارج از عراق باید آنچه را كه در توان داشته حتی اگر به قیمت زندگی اش تمام شود, برای ادامه جهاد و مبارزه به منظور نابود كردن این كابوس از روی سر عراق عزیز و آزادی آن از دست این تبهكاران ضدانسان انجام دهد و تا استقرار نظامی صالح و نیك و شرافتمند كه متكی بر اسلام باشد, كوشش كند » .
مرحوم صدر برای استقرار حكومت اسلامی در عراق با تمام توان خویش
كوشش نمود و در این راه صدمات فراوانی را متحمل شد. دستگیری و زندان و شكنجه و كشتار بیرحمانه مردم مسلمانی كه به پیروی از او خواهان سقوط رژیم بعثی عراق و برقراری حكومت اسلامی در عراق بودند, راه مقابله بعثیان از خدا بیخبر با حركت اسلامخواهانه آیت الله صدر بود. ولی هرچه كردند جز اینكه روز بروزبر تظاهرات خونین مردم افزوده شود چیزی نصیب نبردند و لذا آخرین تیر تركش خویش را متوجه آن عالم پاك سرشت كردند تا بدین وسیله مركز و كانون همه جنبشها و جهادها را از كار بیندازند. و اینچنین بود كه آیت الله صدر در راه پاسداری از اسلام عزیز جان پاك و مطهر خویش را فدا
نمود. مرحوم آیت الله صدر علاوه برفعالیت های مستمر و خستگی ناپذیر در عرصه مبارزات سیاسی, در سنگر علم و دانش نیز تلاشی چشمگیر داشت , بگونه ای كه آثاری بسیار گرانقدر و ارزشمند از خود به یادگار گذاشت كه علاوه بر دو اثر مهم او یعنی « فلسفتنا » و « اقتصادنا » , برخی دیگر از آنها
عبارتند از:
۱ غایه الفكر فی علم الاصول
۲ ماذا تعرف عن الاقتصاد الاسلامی
۳ الانسان المعاصر والمشكله الاجتماعیه , كه به فارسی ترجمه شده است .
۴ اصول القدره فی الدوله الاسلامیه
۵ بانك در جامعه اسلامی
۶ التشیع والاسلام
۷ دروس فی علم الاصول
۸ المرسل و الرسول والرساله
۹ بحوث فی شرح العروه الوثقی
۱۰ الحریه فی القرآن
و. . .
همچنین از خواهر فاضل و دانشمند او مرحوم بنت الهدی صدر آثار
ارزشمندی بر جای ماند كه برخی از آنها عبارتند از: مذكرات الحج
(یادداشتهای سفر حج) كلمه و دعوه نساالعقیده و. . .
آیت الله صدر, مجاهد بزرگ وپاسدار راه حق
* شهید آیت الله صدر محور و مركز تمام
آگاهی ها و تحولات مذهبی واجتماعی و
سیاسی مردم عراق بود و هسته مركزی نهضت
اسلامی عراق پویایی خود را از او می گرفت.
* شهید آیت الله صدر قدرت شگرفی در
جذب طبقه جوان و افراد تحصیل كرده عراق
به اسلام داشت وقدرت بالای علمی وفكری
ایشان سبب شده بود تحصیل كردگان و جوانان
گرد شمع وجودش جمع شوند.
* آیت الله صدر توان فوق العاده ای در
انسجام و تشكل مردم مسلمان عراق داشت و
رژیم بعثی عراق از این توان آیت الله صدر به
شدت وحشت داشت.

منبع : بنياد انديشه اسلامي