لزوم بازبینی در معاهده عدم تکثیر سلاح هسته ای

اگر چه این یک معاهده بین المللی است که کشورهای بسیاری به آن پیوسته اند، اما کاستی های بنیادی در آن موجب شده خلع سلاح در سطح جهانی صورت نگیرد. بر اساس معاهده NPT کشورهای دارای قدرت هسته ای به کشورهایی گفته می شود که پیش از یکم ژانویه ۱۹۶۷ یک سلاح هسته ای یا دیگر وسایل انفجاری را ساخته یا از آن استفاده کرده باشند. کشورهای هند، پاکستان، اسراییل و احتمالا ایران و کره شمالی بر اساس این تعریف در کجا قرار می گیرند. غیر هسته ای شمردن این کشورها، به تمسخر گرفتن NPT است. باید آنها را مطیع تمام پادمان ها و بازرسی های بین المللی کنیم که این امر تنها با ملحق شدن آنها به معاهده صورت می گیرد. تعریف معاهده از یک کشور هسته ای برای نشان دادن واقعیتهای سیاسی پیشرفته بسیار محدود کننده است و برای موثر بودن باید اصلاحاتی در آن صورت گیرد.
معاهده NPT حق جدانشدنی انجام تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز بدون هیچ تبعیضی را می دهد. مواد این معاهده حق استفاده غیر نظامی نیروی هسته ای را به رسمیت می شناسد. همچنین به کشورها اجازه انباشت اورانیوم غنی شده در پوشش سوخت رسانی به زیر دریایی های هسته ای را می دهد. کشورها می توانند به طور قانونی پلوتونیم با غنای مناسب برای ساخت تسلیحات هسته ای تولید کرده و ادعا کنند این تنها یک محصول جانبی از راکتورهای هسته ای آنهاست. می توانند حتی تحقیق هسته ای انجام دهند در حالی که واقعا بمبی را آزمایش نمی کنند. می توانند تمام اینها را انجام دهند در حالی که هنوز تمام محدودیتهای NPT را رعایت نمی کنند. هر کشور می تواند پس از سه ماه اعلام کناره گیری از معاهده، به طور قانوین سلاح هسته ای تولید کند. تنها راه پیشگیری از تبدیل مواد هسته ای به سلاح، منع نیروی هسته ای است. اما نیروی هسته ای به خودی خود بد نیست و نباید منع شود. هنوز توان بالقوه استفاده ناصحیح از معاهده کنونیNPT کاملا پذیرفته شده نیست. یک معاهده متعادل باید تدابیر بازرسی و اجبار قوی تری را در برداشته باشد. تحریمهای اقتصادی شدید علیه هر کشوری که برنامه ساخت سلاح هسته ای در پوشش NPT را دنبال می کند، می تواند بیشتر کشورها را از انجام آن باز دارد. اما بدتر آنکه تصحیح کاستی های NPT مشکل است. پس از آنکه به دست آوردن حمایت بیشتر کشورهای غیر هسته ای و اجماع کشورهای هسته ای، باید از سوی ۲۵ کشور دیگر نیز وتو نشود.
اگر NPT قرار است مفید باشد، پاسخگوی تغییرات و مدرنیم باشد و توسط معماران آن قابل استفاده در شرایط پیش بینی نشده شود. به جای سیستم پیچیده کنونی وتو، اصلاحاتی لازم است تنها تعداد اندکی از کشورها عضو معاهده باشند. این روش با روح دموکراتیک سازمان ملل مطابقت دارد اما غیر ممکن نیست.
می توانیمNPT را نجات دهیم و باید این کار را بکنیم. تا زمانی که سلاح هسته ای وجود دارد، با تهدید جنگ هسته ای و زیانهای بی شمار آن به زندگی مواجه هستیم. به خاطر هر کس که قبول داریم، بیایید به جاده خلع سلاح بپیوندیم.

منبع : خبرگزاری آفتاب