جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

معصوم‌زادگانی‌که‌ شریک‌ غم‌ و شادی‌ مردم‌ هستند


معصوم‌زادگانی‌که‌ شریک‌ غم‌ و شادی‌ مردم‌ هستند
معصوم‌زادگان‌ (امامزادگان) همیشه‌ از جایگاه‌ ویژه‌یی‌ نزد مردم‌ ایران‌ برخوردار بوده‌اند. مردم‌ در هر شهر و روستایی‌ که‌ باشند با عشق‌ و خلوص‌نیت‌ خاصی‌ به‌ امامزادگان‌ می‌نگرند هم‌ در شادی‌ و هم‌ در غم‌ به‌ نزدیکترین‌ امامزاده‌ می‌روند و طی‌ مراسم‌ خاص‌ هر شهر و روستا به‌ زیارت‌ می‌پردازند. اینک‌ به‌ معرفی‌ تعدادی‌ از امامزادگان‌ می‌پردازیم‌.
● امامزاده‌ ابوطالب(ع)
بنای‌ اصلی‌ این‌ امامزاده‌ شامل‌ حرمی‌ مستطیل‌ شکل‌ است‌ که‌ از سنگ‌ ساخته‌ شده‌ است‌. این‌ امامزاده‌ در بخش‌ شمالی‌ فرحزاد بر فراز تپه‌ دست‌ راست‌ جاده‌ در سمت‌ امامزاده‌ داود قرار دارد.
● امامزاده‌ اسماعیل‌(ع)
این‌ امامزاده‌ اتاقی‌ ساده‌ با پوششی‌ گنبدی‌ شکل‌ و ایوان‌ کوچکی‌ در سمت‌ شرق‌ آن‌ است‌ و در شرق‌ دامنه‌ چیذر قرار دارد و مختصری‌ کاشیکاری‌ از عهد ناصری‌ در این‌ بنا به‌ جا مانده‌ است‌.
● امامزاده‌ اکبر(ع)
بقعه‌ امامزاده‌ اکبر دارای‌ بنایی‌ ساده‌، ضریح‌ جعفری‌ و صندوق‌ قدیمی‌ است‌. این‌ بنا در سمت‌ غربی‌ تپه‌ مشرف‌ به‌ قریه‌ قدیمی‌ چیذر قرار دارد.
● امامزاده‌ صالح‌(ع)
بقعه‌ امامزاده‌ صالح‌ دارای‌ صحن‌، ایوان‌، رواق‌، مسجد، ضریح‌، مرقد و گنبد می‌باشد. بقعه‌ کنونی‌ از بناهای‌ دوره‌ قاجاریه‌ به‌شمار می‌رود. بنای‌ اصلی‌ و قدیمی‌ این‌ آستانه‌ را متعلق‌ به‌ قرن‌ هفتم‌ یا هشتم‌ هجری‌ قمری‌ دانسته‌ اند. بقعه‌ این‌ امامزاده‌ در بازار تجریش‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● امامزاده‌ عزیز (ع)
بنای‌ اصلی‌ این‌ امامزاده‌، بقعه‌یی‌ است‌ کوچک‌ با سقف‌ گنبدی‌ و بیضی‌ شکل‌ که‌ مربوط‌ به‌ دوره‌ قاجاریه‌ می‌باشد. این‌ امامزاده‌ در ده‌ اوین‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● امامزاده‌ قاسم‌(ع)
این‌ بقعه‌ دارای‌ یک‌ برج‌ ۸ ضلعی‌ آجری‌ است‌ که‌ گنبدی‌ کاشیکاری‌ بر فراز آن‌ قرار دارد. این‌ بقعه‌ در کنار گلاب‌ دره‌ در دامان‌ کوهستان‌ شمیران‌ قرار دارد.
● امامزاده‌ محمد ولی‌(ع)
این‌ بقعه‌ دارای‌ حرمی‌ مستطیل‌ شکل‌ است‌ که‌ گوشه‌های‌ آن‌ را اندکی‌ مورب‌ ساخته‌ اند و بدین‌ طریق‌ حرم‌ را به‌ شکل‌ ۸ ضلعی‌ در آورده‌ اند. پوشش‌ آن‌ با تیر و تخته‌ مسطح‌ است‌ و مطمئنا در قدیم‌ دارای‌ پوششی‌ گنبدی‌ بوده‌ است‌. این‌ بنا در درکه‌ واقع‌ می‌باشد.
● امامزاده‌ حسن‌ (ع)
بنای‌ این‌ امامزاده‌ منسوب‌ به‌ حسن‌ فرزند امام‌ حسن‌ مجتبی‌ (ع) است‌. رواق‌ و حرم‌ آن‌ مزین‌ به‌ نقاشی‌ و مقرنس‌ کاری‌ می‌باشد. این‌ بنا در محله‌یی‌ بنام‌ امامزاده‌ حسن‌ در جنوب‌ غربی‌ تهران‌ و نزدیکی‌ میدان‌ شمشیری‌ قرار گرفته‌ است‌
● امامزاده‌ عبدالله(ع)
این‌ امامزاده‌ دارای‌ بقعه‌یی‌ است‌ که‌ از داخل‌ و خارج‌ صورت‌ ۸ ضلعی‌ دارد. احتمال‌ می‌رود که‌ این‌ بنا مربوط‌ به‌ قرن‌ هفتم‌ یا هشتم‌ هجری‌ می‌باشد که‌ در دوران‌ قاجاریه‌ تغییرات‌ و تعمیراتی‌ در آن‌ انجام‌ داده‌اند. این‌ امامزاده‌ در غرب‌ تهران‌ در منطقه‌ جی‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● امامزاده‌ ابراهیم‌(ع)
محوطه‌ داخلی‌ این‌ امامزاده‌ ۱۸/۳ متر طول‌ شرقی‌ و غربی‌ و ۵۵/۱ متر عرض‌ دارد و بنا به‌ گفته‌ مردم‌، این‌ بقعه‌ مرقد امامزاده‌ ابراهیم‌، از اولاد امام‌ هفتم‌ شیعیان‌ می‌باشد که‌ در کنار کوچه‌ موسوم‌ به‌ کوچه‌ تکیه‌ گود زنبورکخانه‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● امامزاده‌ سید اسحاق‌(ع)
مردم‌ این‌ بقعه‌ را بنام‌ قدمت‌ گاه‌ چهارده‌ معصوم‌ می‌خوانند. این‌ امامزاده‌ در خیابان‌ ناصرخسرو، کوچه‌ خدابنده‌لو واقع‌ شده‌ است‌.
● امامزاده‌ سید اسماعیل‌(ع)
این‌ امامزاده‌ شامل‌ صحن‌، ایوان‌، دو گلدسته‌ بلند، رواق‌، ضریح‌، مرقد و مسجد محقری‌ است‌.در داخل‌ سردر بقعه‌ و در درون‌ ایوان‌، کتیبه‌یی‌ است‌ به‌ خط‌ نستعلیق‌ سفید رنگ‌ که‌ متن‌ آن‌ بر کاشی‌ خشتی‌ لاجوردی‌ نقش‌ شده‌ است‌. از مفاد این‌ کتیبه‌ تاریخی‌ بر می‌آید که‌ ساختمان‌ ایوان‌ و دو گلدسته‌ کاشیکاری‌ بلند سردر، در زمان‌ سلطنت‌ محمد شاه‌ قاجار انجام‌ یافته‌ است‌. این‌ بقعه‌ در خیابان‌ شهید مصطفی‌ خمینی‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● امامزاده ‌هادی‌(ع)
این‌ امامزاده‌ دارای‌ بنایی‌ آجری‌ است‌ که‌ متعلق‌ به‌ دوران‌ صفوی‌ می‌باشد. این‌ بقعه‌ را به‌نام‌ مسجد ماشاالله‌ هم‌ می‌خوانند و در محوطه‌ آن‌ بسیاری‌ از هنرمندان‌ تهران‌ مدفون‌ هستند. این‌ امامزاده‌ در منطقه‌ شهر ری‌ واقع‌ می‌باشد.
● امامزاده‌ یحیی‌ (ع)
این‌ امامزاده‌ که‌ در سال‌ ۱۳۱۸ خورشیدی‌ در محل‌ بنای‌ خشتی‌ قدیم‌ منهدم‌ گردیده‌ است‌، در سال‌ ۱۳۲۰ به‌ همان‌ سبک‌ و شکل‌ اصلی‌ ساخته‌ شد. چنارهای‌ قدیمی‌ این‌ بقعه‌ از آثار تاریخ‌ طبیعی‌ تهران‌ به‌ شمار می‌رود. بنای‌ امامزاده‌ یحیی‌ بین‌ خیابان‌ ری‌ و مصطفی‌ خمینی‌ واقع‌ گردیده‌ است‌.
● امامزاده‌ مطیب‌(ع)
بقعه‌ مزبور اتاق‌ سنگی‌ ساده‌ مستطیل‌ شکلی‌ است‌ که‌ در روستای‌ اوین‌ قرار دارد.
● امامزاده‌ معصوم‌ صالح‌(ع)
این‌ امامزاده‌ به‌ صورت‌ گنبدی‌ شکل‌ با پوششی‌ آجری‌ می‌باشد که‌ در شمال‌ شرقی‌ فرحزاد در دامنه‌ کوهستان‌ قرار دارد.
● امامزاده‌ زید(ع)
بنای‌ اصلی‌ این‌ بقعه‌ که‌ مدفن‌ سید زیدبن‌ زین‌ العابدین‌ بن‌ حسین‌ بن‌ علی‌ علیه‌ السلام‌ است‌، به‌ دوران‌ صفوی‌ و اوایل‌ قرن‌ دهم‌ هجری‌ قمری‌ تعلق‌ دارد. سنگ‌ قبر مرمری‌ به‌نام‌ لطفعلی‌ خان‌ زند در ایوان‌ جنب‌ بقعه‌ نصب‌ شده‌ و نشانگر آن‌ است‌ که‌ محل‌ قبر این‌ شاهزاده‌ دلاور زند باید در بقعه‌ امامزاده‌ زید تهران‌ باشد. این‌ امامزاده‌ در نزدیکی‌ بازار مبل‌ تهران‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● بقعه‌ پیر عطا یا عطار
این‌ زیارتگاه‌ در ناحیه‌ عودلاجان‌ در محله‌یی‌ معروف‌ به‌ محله‌ کلیمیان‌ واقع‌ است‌ و از بناهای‌ دوران‌ فتحعلی‌ شاه‌ قاجار است‌.
● بقعه‌ سید ولی‌
این‌ بقعه‌ از ابنیه‌ اواخر زمان‌ فتحعلی‌ شاه‌ قاجار می‌باشد که‌ در بازار تهران‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● بقعه‌ هفت‌ دختران‌
این‌ بقعه‌ در محله‌ سرچشمه‌ نزدیک‌ تکیه‌ رضا قلی‌ خان‌، اواسط‌ خیابان‌ مصطفی‌ خمینی‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● بقعه‌ چهل‌ تن‌
بقعه‌ خشتی‌ چهار گوش‌ ساده‌ و کوچکی‌ است‌ که‌ تصور می‌رود اصل‌ بنای‌ آن‌ قدیمی‌تر از عهد صفوی‌ باشد که‌ طاق‌ آن‌ را در اوایل‌ عهد قاجاریه‌ تجدیدبنا نموده‌ اند. این‌ بقعه‌ در شمال‌ شرقی‌ قریه‌ دولاب‌ واقع‌ شده‌ است‌.
● بقعه‌ بی‌ بی‌ شهربانو
این‌ محل‌ که‌ مدفن‌ احتمالی‌ بی‌ بی‌ شهربانو، دختر یزدگرد ساسانی‌ است‌ و بقعه‌یی‌ است‌ با گنبد مینایی‌ رنگ‌، بر فراز صخره‌یی‌ در امین‌ آباد ری‌ ساخته‌ شده‌ است‌.
● بقعه‌ ابن‌ بابویه‌
این‌ بقعه‌ که‌ مزار عالم‌ روحانی‌، شیخ‌ صدوق‌ معروف‌ به‌ ابن‌ بابویه‌ است‌، در زمان‌ فتحعلی‌شاه‌ قاجار در وسط‌ محوطه‌ وسیعی‌ ساخته‌ شده‌ است‌. گورستان‌ موسوم‌ به‌ ابن‌ بابویه‌ در جوار این‌ بقعه‌ قرار دارد.
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید